Fransa’da kritik hafta

Fransa’da ikinci turu 6 Mayıs pazar günü yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde bu hafta meydanlar ve TV ekranları iki kritik randevuya kilitlenmiş durumda. Solun adayı François Hollande’a destek veren emek sendikaları ve siyasi partiler 1 Mayıs’ı Paris sokaklarında kutlayacak. Sağın adayı Nicolas Sarkozy de “1 Mayıs solun tekelinde değil” gerekçesiyle taraftarlarını Eyfel Kulesi yakınlarında mitinge çağırdı. Aynı saatlerde aşırı sağcılar da Paris'in bir başka semtinde “Jeanne d’Arc Bayramı” için toplanacak. Sarkozy ile Hollande arasında 2 Mayıs Çarşamba akşamı gerçekleşecek geleneksel TV tartışması da merakla bekleniyor.

Geleneksel olarak sadece emek sendikaları tarafından kutlanan 1 Mayıs, Fransa’da bu yılki cumhurbaşkanlığı seçimi nedeniyle geçmiş yıllara oranla bambaşka bir atmosferde gerçekleşecek. Sol partilere yakınlıklarıyla bilinen CGT, CFDT, UNSA, FSU gibi emek sendikalarının, sosyalist aday François Hollande’a destek veren siyasi partilerin de katılımıyla düzenleyecekleri 1 Mayıs törenlerinin Sarkozy karşıtı seçim mitingi havasında gerçekleşmesi bekleniyor.

Seçim havası

Ancak Fransız solunun 1 Mayıs gösterileriyle medyayı tekeline almasını engellemek isteyen Sarkozy de gelenekleri altüst edip ilk defa emek bayramını meydanlarda kutlayan sağcı lider olacak. Sarkozy emek sendikalarının tarihi Bastille meydanına yürüdüğü saatlerde taraftarlarını Eyfel Kulesi’nin tam karşısında bulunan Trocadero meydanında toplayacak. Sarkozy bu hamlesini açıklarken “Ben Fransız bayraklarıyla orada olacağım, Hollande ise CGT’nin (Fransız Komünist Partisi'ne yakınlığıyla bilinen sendika) kızıl bayraklarının arkasında yürüyecek” ifadelerini kullanıyor. Ancak Hollande 1 Mayıs’ta Paris’te değil, 1 Mayıs 1993 yılında Fransız kamuoyu tarafından hâlâ bilinmeyen bir nedenle intihar etmiş olan eski sosyalist başbakan Pierre Beregovoy’un anısına Nevers kentinde düzenlenecek törende olacağını açıkladı.

“1 Mayıs solun tekelinde değil”

Fransız solu Sarkozy’nin 1 Mayıs hamlesini “seçim hesaplı oportünizm” olarak değerlendiriyor. Sarkozy, ana muhalefetteki Sosyalist Parti’ye (PS) yakınlığıyla bilinen CFDT sendikası başkanı François Chereque tarafından “1 Mayıs’ın amacını saptırmak”, içinde Fransız Komünist Partisi'nin (PCF) de bulunduğu Sol Cephe’nin cumhurbaşkanlığı adayı Jean-Luc Melenchon tarafından ise “emekçilere savaş ilan etmekle” suçlanıyor. Sarkozy bu suçlamalara “1 Mayıs’ın solun tekelinde olduğunu bilmiyordum” yanıtını veriyor.

Aşırı sağ da meydanlarda

Fransa’da 1 Mayıs’ta Paris sokaklarında sadece Sarkozy ve Hollande taraftarları olmayacak. Seçimin 22 Nisan’daki ilk turunda oyların yaklaşık yüzde 18’ini elde ederek yankı uyandıran aşırı sağcı Milli Cephe (FN) partisinin lideri Marine Le Pen de 1988 yılında partisi tarafından yaratılan geleneksel “Jeanne d’Arc Bayramı” kutlamalarına katılacak. FN lideri, Paris Opera meydanında toplanacak taraftarlarına hitaben yapacağı konuşmada seçimin 6 Mayıs’taki ikinci turunda takınacağı tavır konusunda görüş belirtecek. Partisini “Fransa’nın yeni milli sağı” olarak tanımlayan Le Pen’in ne Sarkozy ne de Hollande lehine oy çağrısında bulunması bekleniyor.

Televizyon düellosu

İkinci tur öncesi ikinci kritik randevu 2 Mayıs Çarşamba akşamı gerçekleşecek. Şu ana kadar seçim kampanyası sırasında beraber kameralar önünde tek bir kez bile tartışmamış olan Sarkozy ve Hollande, Fransız televizyonlarının cumhurbaşkanlığı seçiminin iki turu arasında finale kalan adaylar arasında düzenledikleri ve 1970’li yıllardan bu yana adeta kurumsallaşmış olan siyasi düello programına katılacaklar. İki aday ülkenin seyredilme oranı en yüksek iki kanalı –TF1 ve France2- tarafından canlı ekranlara getirilecek ve iki saatten fazla sürecek programda ekonomi, sosyal, iç siyaset, kurumsal yaşam ve dış politika konularında kozlarını paylaşacaklar. Sarkozy daha önce Hollande'a iki tur arasında üç canlı yayın önerisinde bulunmuş, ancak sosyalist aday sadece bir tartışma programına onay vermişti. Hollande’ın uluslararası arenadaki deneyimsizliği nedeniyle Sarkozy’nin tartışma programındaki kozunun dış politika olacağı söyleniyor. Hollande’ın ise Sarkozy’yi ekonomik ve sosyal plandaki olumsuz bilançosuyla vurmaya çalışacağı konuşuluyor.

Sarkozy'e yolsuzluk suçlaması

Hollande’ın Sarkozy hakkında son zamanlarda Fransız basını tarafından gündeme taşınan yolsuzluk iddialarını kullanması da muhtemel. Sarkozy son olarak Mediapart adlı internet gazetesi tarafından eski Libya lideri Muammer Kaddafi’den 2007 yılındaki seçim kampanyasının finansmanı için para almakla suçlandı. Mediapart, eski Libya diktatörünün, kendisine Paris’in göbeğinde bedevi çadırı diktiren Sarkozy’ye 50 milyon euro tutarında kaynak sağladığını iddia ediyor ve bu işlemin, altında eski Libya dışişleri bakanı ve istihbarat şefi Musa Kusa’nın imzasının bulunduğu Arapça kaleme alınmış bir ilke anlaşmasıyla belgelendiğini savunuyor. İddia Musa Kusa ve Sarkozy tarafından yalanlandı. Sarkozy’nin iktidar partisi Mediapart'ı “casusluk bürosu” olarak niteledi. Sarkozy ise Mediapart’a karşı suç duyurusunda bulunacağını bildirdi.

© Deutsche Welle Türkçe

Kayhan Karaca / Strasbourg

Editör: Beklan Kulaksızoğlu