Fransız otoyolları özelleştiriliyor

Fransız hazinesi tamtakır. Hükümet harıl harıl yeni gelir kaynakları arıyor. Bu nedenle de otoyol özelleştirme programını öne çekti. Kamunun hisse çoğunluğuna sahip olduğu üç şirket, Fransa’daki otoyolların üçte ikisini işletiyor ve otoyol şebekesinin toplam uzunluğu 7 bin km’yi buluyor. Euro İstikrar Paktı’nın koyduğu borçlanma üst sınırını açtığı için Brüksel ile arası açılan Fransa Maliye Bakanlığı bütçe açığını, ihaleden elde edeceği milyarlarla azaltmayı umuyor.

Dolayısıyla hükümet, teklif verme süresinin bugün sona ereceği ihaleden elde edilecek parayı borç stokunu azaltmada ve eğitim reformunda kullanacak. Otoyol ihalesinin hazineye ne kadar para kazandıracağına dair ise farklı tahminlerde bulunuluyor. Bir Fransız ekonomi gazetesi otoyolların tamamen özelleştirilmesinin devlete 11 milyar Euro kazandıracağını yazmıştı.

Hükümette görüş ayrılıkları

Ancak özelleştirme programı, hükümet bünyesinde tartışmalara yol açıyor. Sağ muhafazakar koalisyon hükümetinin küçük ortağı olan Fransa Demokrat Birlik Paritisi’nin Genel Başkanı Francois Bayrou özelleştirmeye kesinlikle karşı çıkıyor. Bayrou, devletin hisselerini satmaya hakkı olmadığını, yasalara göre, devletin hisse çoğunluğuna sahip olduğu bir şirketin ancak mecliste tartışılıp oylama yapıldıktan sonra satılabileceğini söylüyor.

60’ın üzerinde kamu iktisadi teşebbüsünün özelleştirilmesi için 1986 yılında çıkarılan yasanın otoyolları kapsamadığını belirten Bayrou, aynı zamanda otoyol işletmeciliği uzun vadede hazineye para kazandırdığı için özelleştirmenin doğru olmayacağını da iddia ediyor.

Fransa Maliye Bakanı Thierry Breton ise ihaleye katılan şirketlerin işletme modeli, istihdam ve kamu çıkarlarının korunmasıyla ilgili planlarını açıklamak ve otoyolları devretmemeyi taahhüt etmek zorunda olduklarını hatırlatıyor.

İnşaatçılık devleri otoyollara talip

Fransız otoyollarına ilgi gösteren şirketlerin başında, ülkenin güneyindeki otoyolları işleten inşaatçılık branşının devleri geliyor. Yatırım fonları ile inşaatçılık şirketlerinin kurdukları konsorsyumlar ile İtalyan ve İspanyol otoyolculuk işletmeleri de otoyol şebekesinin talipleri arasında. Fransızlar’ı ve her yıl araçlarıyla bu tatil ülkesine akın eden yabancı turistleri ise en çok özelleştirmeden sonra otoyol ücretlerinin ne olacağı ilgilendiriyor. Şimdiye kadarki kısmi özelleştirme ücretleri etkilememişti.

Otoyolları işletme hakkının satışı Temmuz ayında, Fransa hükümeti tarafından kararlaştırılan büyük özelleştirme paketinde yer alıyor. Paris yönetimi, ilk etapta Fransız gaz işletmelerinin beşte birini özel sermayeye devretmişti. Fransız sosyalistlerinin otoyolların satışına ses çıkartmamasının nedeni ise özelleştirme programının 2001 yılında dönemin sosyalist Maliye Bakanı Laurent Fabius tarafından başlatılmış olması.