Filistin dört koldan pazarlık yapıyor

AB Komisyonu'nun dış ilişkilerden sorumlu üyesi Benita Ferrero-Waldner'le görüşen Filistin Maliye Bakanı Salam Feyyad, "Acil dış yardım gelmezse felaket olur" uyarısında bulundu.

Feyyad, görüşmesinin ardından düzenlenen basın toplantısında, yeni Filistin hükümetinin beklentilerini AB tarafına aktardığını anlatarak, "Fonksiyonlarımızı yerine getirebilmek için büyük bir açığımız var. Elbette bu para sadece AB'den gelmeyecek. Ama bizi yıllardır desteklediler" dedi. Bu yıl bütçelerinde 1 milyar euro açık olduğunu söyleyen Feyyad, "ayakları üzerinde durabilmeleri için bu açığın dış yardımlarla kapanması gerektiğini" dile getirdi.

Filistin'de yaşanan acil finansal krizin üstesinden gelmek için Arap ülkelerinden de destek beklentisini dile getiren Feyyad, İsrail'in de Hamas'ın iktidara gelişiyle birlikte uygulamaya soktuğu mali kısıtlamaları kaldırması gerektiğini belirtti.

AB: "Talepleri yerine getirin"

Hükümetinin "Hamaslı ve Hamaslı olmayan bakanlar" şeklinde ikiye ayrılmasına karşı çıkan Feyyad, "Pozisyonumuz açık. Daha önceki bütün anlaşmaları kabul ediyoruz. Hükümetimiz bir bütün olarak değerlendirilmeli. Şu parça, bu parça şeklinde değil" diye konuştu.

Benita Ferrero-Waldner ise "AB'nin Filistin hükümetinin Hamaslı olmayan parçasını desteklemeye hazır olduğunu" bildirdi. Geçen ay sonunda Almanya'nın Bremen kentinde toplanan AB dışişleri bakanlarının Filistin'e mali yardımlar konusunda aldığı kararın açık olduğunu anlatan Ferrero-Waldner, "Öncelikle Ortadoğu Dörtlüsü’nün üç talebi yerine gelmeli. Yani İsrail'in varlık hakkı tanınmalı, şiddetten kaçınılmalı ve önceki anlaşmalara bağlı kalınmalı. Bunun yanında hükümet üyelerinin sözlerine ve eylemlerine bakacağız. Bir anlamda bakanların kendilerini nasıl tanımladıklarını bekleyip göreceğiz" diye konuştu.

Filistin Maliye Bakanı’ndan da "şeffaf ve hesap verebilir" olmasını isteyen Ferrero-Waldner, Filistin hükümetinin henüz "kademeli ilerlediğini" belirterek, "izlemeyi sürdüreceklerini" ifade etti.

İsrail'den "düş kırıklığı" mesajı

Öte yandan İsrail ordusu, Hamursuz (Pesah) bayramı öncesinden başlayarak, Batı Şeria'nın yanı sıra Gazze Şeridi'ne de 10 gündür uyguladığı ablukayı kaldırdı. Yapılan açıklamada, abluka sırasında insani yardım geçişlerinin, sağlık personeli, hükümet dışı örgütlerin üyelerinin geçişine izin verildiği hatırlatıldı. Hamursuz bayramı süresince, Gazze Şeridi ve Batı Şeria'da yaşayan Arap Hıristiyanlara da Paskalya nedeniyle dini törenlere katılmaları ve aile ziyaretleri için izin verildi.

Gazze Şeridi ile sınırındaki Kerem Şalom geçiş noktasında, Filistinli silahlı örgütün işbirliğiyle kaçırılan İsrail askeri Gilad Şalit'in serbest bırakılması karşılığında kimi Filistinli tutukluların serbest bırakılması için görüşmeler yapılırken, İsrail, esir alınan askeri karşılığında salıverilmeleri istenen Filistinli tutuklularla ilgili listenin ''düş kırıklığı'' yarattığını bildirdi. İsrail Başbakanlığı'ndan tutuklu takasıyla ilgili görüşmelerde kimi ilerlemeler yaşandığı, ancak anlaşmanın tamamlanmaktan henüz uzak olduğu da kaydedildi. Açıklamada ayrıca, İsrail'in konuyla ilgili olarak Mısır ile görüşmelerini sürdüreceği de ifade edildi.

Listede önemli isimler var

Hamas'a yakınlığıyla bilinen bir internet sitesi, birkaç gün önce Hamas'ın bırakılmasını istediği kimi tutukluların isimlerini yayınlamıştı. 45 kişilik listede, geçen 10 yılda kimi intihar eylemlerini yöneten kişiler de bulunuyor.

Listede, Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları'nın Batı Şeria'daki önde gelen militanlarından, İsrail'de onlarca intihar eylemi düzenleyen Abdullah Barguti, yine Batı Şeria'daki Hamas liderlerinden Abdülhalik El Natşa, Hamas'ın askeri kanadının kurucularından Yahya Senvar, 2002 yılında Netanya'daki intihar eyleminin sorumlusu olmakla suçlanan El Kassam liderlerinden Nail El Barguti, eski Filistin lideri Yaser Arafat'ın yardımcılardından ve Karine-A adlı gemiyle silah kaçakçılığı işinin finasörlerinden olduğu bildirilen Fuad Şubaki gibi isimler yer alıyor.

Listede ayrıca, Filistin Kurtuluşu Halk Cephesi Lideri Ahmed Saadet, El Fetih'in Tanzim Grubu Lideri Mervan Barguti, Hamas'ın milletvekillerinden ve Batı Şeria'daki önemli liderlerinden Şeyh Hasan Yusuf'un da isimleri var. Bu isimlerin çoğu uzun yıllardır İsrail cezaevlerinde yatıyor. Bunlardan bazıları 1970'lerin sonları veya 1980'lerin başından bu yana cezaevinde bulunuyor.

Üç aşamalı plan

Mısır'ın arabuluculuğunda yürütülen görüşmeler kapsamında, geçen yıl 25 Haziran'da kaçırılan İsrailli asker Şalit'in serbest bırakılması karşılığında, Filistin tarafının üç aşamalı bir plan doğrultusunda, yaklaşık 1450 dolayında Filistinli tutuklunun serbest bırakılmasını istediği belirtiliyor.

Planın ilk aşamasında tutukluların serbest bırakılması ve Şalit'in Mısır'a teslimi öngörülüyor. 2. aşamada kararlaştırılacak diğer kimi tutukluların salıverilmesi ve bundan iki ay sonra da listeyle belirlenecek son grubun salıverilmesi isteniyor.

Her iki taraftan resmen bir sayı verilmemesine karşın kimi Filistinli yetkilililer, sayının görüşmelerde 1300'e inebileceğini kaydetmişti. Filistinli kaynaklar, İsrail'e de 1300 kişilik bir liste sunulduğunu söyledi.

Tutuklu değişimi Filistin Özerk Yönetim Konseyi Başkanı Mahmud Abbas ile İsrail Başbakanı Ehud Olmert'in zirve toplantılarının da önemli gündem maddelerinden birini oluşturuyor.