1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Füzyon reaktörü Fransa'da kuruluyor

Barbara Schulte28 Haziran 2005

Fransa’nın güneyinde inşa edilmesine karar verilen Uluslararası Nükleer Füzyon Reaktörü ITER’in yapımı konusunda projeye ortak olan ülkeler arasında Moskova’da anlaşma imzalandı. Proje 10 milyar Euro’ya mal olacak. Paris’ten Barbara Schulte’nin haberi...

https://p.dw.com/p/Aakp
Füzyon reaktörü, Fransa'nın güneyindeki Cadareche'de inşa edilecek
Füzyon reaktörü, Fransa'nın güneyindeki Cadareche'de inşa edilecekFotoğraf: AP/CEN

Uluslararası Nükleer Füzyon Reaktörü ITER, insanlığın temiz ve zararsız enerji hayallerine çok yaklaştığı için büyük ilgi görüyor. Geleceğin bilimsel araştırmalarına temel oluşturacak birçok yeniliğe ışık tutması beklenen bu kapsamlı proje için Avrupa Birliği ile Japonya iki yıldır rekabet halindeydiler. Çekişmenin bir diğer nedeni de elbette paraydı. ITER kapsamındaki nükleer füzyon denemeleri için önümüzdeki 30 yılda en az 10 milyar Euro harcanacak.

Projeyi kazandıkları için mutlu olduklarını belirten atom fizikçisi Bruno Rougier reaktörün temelinin önümüzdeki aylarda atılacağını kaydederek “İçindeki sıcaklığın tahayyül sınırlarını zorladığı bir çeşit dev kazan düşünün. ITER 12 metre çapındaki dev bir halka olacak ve ve atomların birleşebilmesi için bu kazanda azami sıcaklık üretilecek” şeklinde projenin ana hatlarını anlattı.

Daha az tehlikeli

Daha büyük bir atom üretmek üzere birleşmesi amaçlanan atomlar döteryum ve trityum. Bu deney başarılırsa, tıpkı güneşte yaşanan ve sürekli enerji boşaltan bir süreç başlayacak. Füzyon reaktörü, klasik nükleer reaktörlerden farklı bir yapıya sahip. Nükleer reaktörler büyük risk altında atom çekirdeklerini parçalayarak enerji üretiyor. Fizikçi Rougier, füzyon reaktörünün çok daha tehlikesiz olduğunu belirterek şunları söylüyor:

“ITER’in iki avantajı var. Birincisi, bin yılda etkisini kaybeden düşük miktarda radyoaktif atık çıkarıyor. İkinci avantajına ise paha biçilmez. Füzyon reaktörünün merkezinde erime tehlikesi sıfır. Yani Çernobil’in tekerrür etmesi söz konusu değil. Neden? Çünkü reaktör muazzam ısıda çalışabiliyor. Sıcaklık düşünce füzyon olmuyor. Yani akla gelebilecek en büyük nükleer tehlikeye maruz kalmadan elektrik üretmek ITER ile mümkün olacak.”

Deneme 30 yıl sürecek

Nükleer füzyon denemesi 30 yıl sürecek. Atomları kaynaştırmanın, miktarı azalan petrole alternatif olup olmayacağı daha önceden kesinlik kazanacak. Fransa’daki füzyon reaktörü sayesinde bölgede en az 10 bin kişinin iş bulması bekleniyor.

Bütün dünyadan 3 bin dolayındaki bilim adamı, füzyon reaktöründe temiz enerjiye ulaşmaya çalışacak. Bölgeye yerleşecek aileler için dev altyapı yatırımlarına ihtiyaç olduğunu söyleyen müteahhit ve emlak komisyoncuları ellerini ovuşturuyorlar. Reaktörün kurulacağı bölgedeki gayrı menkul fiyatları şimdiden el yakmaya başladı.