Din polisi Afganistan'a geri geliyor

Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai’nin, din polisi teşkilatını yeniden hayata geçirme planı Afgan kamuoyunda hararetli tartışmalara yol açtı. İyi ahlakın korunması ve küfürle mücadele teşkilatı, Taliban döneminde, kısa sakallı erkeklerin dövülmesi, çarşafsız kadınların cezalandırılması, hırsızların elinin kesilmesi, zina yapan kadınların taşlanması gibi uygulamalarla kötü bir üne sahipti.

Taliban rejiminin devrilmesinin üzerinden beş yıl geçerken yolsuzlukların ve şiddetin arttığı Afganistan’da geniş bir kesim, din polisinin ülkeye yeniden hukuk ve asayiş hukuk getireceği umudunu taşıyor. Başkent Kabil’deki Alman Konrad Adenauer Vakfı’nın yaptırdığı temsili olmayan bir ankete göre halkın yüzde 70’ten fazlası din polisi teşkilatının yeniden canlandırılmasından yana görüş bildiriyor. Sadece erkeklerin değil, kadınların da bu görüşte olmaları dikkat çekiyor.

Gözlemciler ise hükümetin planını ve halktan gelen desteği alarm sinyali olarak görüyor. İnsan hakları savunucusu, yayıncı Kasım Aşgar, Afganistan’da İslamcılığın giderek arttığı uyarısında bulunarak “Hükümet, Taliban’a yakınlaşmaya çalışıyor. Ama bu sadece sembolik bir adım değil. Bu yolla Taliban’ın fikirleri, stratejisi, ideolojisi de yeniden canlandırılacaktır. Bu iyi olmaz. Çünkü Taliban sadece sembolik olarak değil, gerçekten hükümette yer almak istiyor” diyor.

Din Bakanlığı’na bağlanacak

Aslında din polisi, Taliban rejiminin ardından da tam olarak ortadan kalkmadı. Temyiz Mahkemesi’nin kontrolü altındaydı ve uygulamada fazla bir anlam taşımıyordu. Şimdi ise teşkilatın nüfuzlu Din Bakanlığı’na bağlanması planlanıyor.

Teşkilatın görev alanı konusunda bilgi veren Bakanlık yetkilisi Şer Muhammed İbrahimi ise şunları söyledi: “İnsanları hakları ile ilgili aydınlatmaya çalışacağız. İnsan hakları, kadın hakları, çocuklara nasıl davranılacağı gibi konularda. Şeriatın temel kurallarını, İslam’a göre nelerin yasak olduğunu izah edeceğiz. Cinayet, işkence ve zina örneğin.”

İbrahimi, insanları takibata alan, cezalandıran, işkence eden bir din polisinin sözkonusu olmadığını, yeni demokratik Afganistan’da suçların takibinin polisin işi olduğunu vurgulayarak, “Teşkilatın Taliban dönemindeki gibi olmayacağını garanti edebilirim. Bakanlık olarak şu an böyle bir niyetimiz yok. Gelecekte bazı değişiklikler olabilir ama değişiklikler her zaman halkın ve ülkenin yararına olacaktır” dedi.

Muhalifler endişeli

Muhalifler için ise Afganistan’da tehlike çanları çalıyor. Yeniden canlandırılan ahlak polisinin işe ılımlı başlayıp, sonradan dizginleri ele almasından endişe ediliyor. Teşkilatın yeniden canlandırılması için gerekli onayın meclisten çıkmasına ise kesin gözüyle bakılıyor.

Kadın hakları savunucusu ve milletvekili Şükriye Barakzai ise din polisinin yanlış olduğunu, ancak bunun ciddi sonuçları olacağına pek inanmadığını belirterek “Din polisinin elinde geniş yetkiler olmayacak. Bu sadece, bazı insanları memnun etmek için başlatılan sembolik bir girişim. Afganistan değişti. Artık kadınlar ve erkekler birbirinden nasıl ayrı tutulabilir ki? Bu, aşırı uçlara yönelen bir görüşün işareti olur. Böyle birşeyin yeniden hakim hale gelmesi mümkün olmayacak” diyor.

Karzai baskı altında

Devlet Başkanı Hamid Karzai siyasi baskı altında. Güneyde Taliban güçleniyor. Liberaller tarafından zayıflıkla ve yeniden imar konusunda yeterince başarı kaydedememekle eleştirilen Karzai, şimdi açıkça muhafazakar İslamcılar’ın desteğini arıyor. Çünkü Afganistan’da güç aslında hala onların elinde.