Deprem bölgesine yardım tartışması

BM sözcüsü, Genel Sekreter Kofi Annan’ın son iki günde depremden doğrudan etkilenen ülkelerin hükümetlerine nelere ihtiyaç duyduklarını sorduğunu, dünya devletlerinden bizzat yardım istediğini ve koordinatörlüğün BM’de olacağını söylediğini açıkladı. Annan en geç Cuma günü uluslararası yardımların üst koordinatörlüğünü üstlenmiş olacak.

BM’nin acil yardımları da afet bölgelerine ulaşmaya başladı. BM Çocuklara Yardım Fonu UNICEF, Hindistan ve Maldiv adalarındaki içme suyu ikmalini üstlenirken Endonezya’da da tıbbi yardımları yürütüyor. Sri Lanka’daki yarım milyon afetzedenin zaruri ihtiyaçlarının karşılanmasında da BM yardımları önemli rol oynuyor. BM’nin kalkınma ve mültecilere yardım fonları da Sri Lanka ve Maldiv adalarında evlerini kaybedenlerin barınma ihtiyacına cevap vermeye çalışıyor.

Tayland şimdilik yardıma ihtiyaç duymuyor. Doğu Afrika ülkelerinden Somali’nin ise insani yardım programı kapsamına alındığını açıklayan Genel Sekreter Yardımcısı Jan Egeland, bir değil beş paralel operasyon bölgeleri olduğunu belirterek, böyle bir durumla ilk defa karşılaştıklarını ve imkanlarını sonunna kadar zorladıklarını söyledi.

BM’nin en büyük yardım operasyonu

Egeland, bütün dünyanın yardım için seferber olmasına ve tecrübeli olmalarına rağmen yardım ekiplerinin zorlandıklarını sözlerine ekledi. “Koordinasyon hayati önem arzediyor” diyen Norveçli Genel Sekreter Yardımcısı, tarihin en büyük yardım operasyonlarından birini başlattıklarını hatırlattı.

Afet bölgesinin uçak pistlerinde son derece verimli lojistik yöntemler uygulanması gerekiyor. Aksi takdirde yardım malzemesinin yolları tıkaması bile mümkün. Acilen gerekli malzemeyi diğerlerinden ayırmak ve ikmal yollarının kapanmasını önlemek gerekiyor.

24 saat zarfında dünyanın her köşesinde görev alabilecek uluslararası afet yardım ekiplerini deprem bölgesine gönderdiklerini anlatan Jan Egeland, haberleşme ve meydan lojistik uzmanlarının hükümetlere yardımcı olup, yardım malzemesi akışını hızlandırabileceklerini söyledi. BM ayrıca birçok hava limanında, bütün dünyadan gelen yardım ekiplerinin barınma ve ikmal ihtiyaçlarını da karşılıyor. Uzmanların afet bölgelerinde kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için de her şey düşünülmek zorunda. Jan Egeland yardım personelinin bölge halkına yük olmamasının operasyonun başarısı açısından taşıdığı öneme işaret etti.

BM’ye eleştiriler

BM’nin verilerine göre acil yardımlarla yardım taahütlerinin hacmi 250 milyon dolara ulaştı. Dünya Sağlık Örgütü Sözcüsü David Nabarro yeniden imar için ise milyarlarca dolara ve zamana ihtiyaç olacağını söyledi. Annan, şimdi bu milyarları temin etmeye çalışıyor. Kofi Annan, imar yardımlarında koordinasyonu BM teşkilatının üstlenmesi gerektiğini de savunuyor. Ancak Annan’ı eleştiren London Times gazetesi bile dünyadaki başka hiçbir kuruluşun BM kadar global yükümlülük ve bilgi birikimine sahip olmadığını teslim etti.

ABD’de ise yardım paraları ve BM’nin rolü ile ilgili tartışmalar çoktan başladı. Siyasi analiz uzmanı Cliff May ”BM şimdiye kadar neredeydi? Böyle bir afeti önceden kestiremez miydi? Basın toplantıları düzenlemekten başka ne yaparlar, bilmem” diyor. ABD, afet yardımlarını Hindistan, Japonya ve Avustralya ile koordine edecek. Bu dörtlünün önde gelen 24 donör devletten ayrı mı çalışacakları henüz kesinlik kazanmadı.

Nelere ihtiyaç var?

Yılbaşında sel felaketi acil yardım çalışmalarının koordinatörlüğünü üstlenecek olan Almanya’nın BM ikinci büyükelçisi Wolfgang Trautwein ilk iş olarak Genel Sekreter Yardımcısı’nın ihtiyaçları tespit ettiğini ve yardım malzemesinin ihtiyaç noktalarına ulaşması için koordinatörlüğü üstlendiklerini söyledi.

Wolfgang Trautwein DW televizyonunun güneydoğu Asya halkının acılarını dindirmek için somut olarak neler yapılması gerektiği, sorusunu da şöyle yanıtladı:

“Öncelikle afetzedelerin sıhhi ve tıbbi ihtiyaçlarının karşılanıp onlara barınak, gıda maddesi ve tabii içme suyu temin edilmesi gerekiyor. Milli ve uluslararası yardım kuruluşlarının gönderdikleri yardımlar bölgeye ulaşmaya başladı. Bu gibi afetlerde kapasite ve organizasyon problemleri doğabilir. Önemli olan yardım malzemesini en kısa zamanda bölgeye nakletmek ve afetzedelere ulaştırmaktır.”