Denktaş dönemi kapanıyor

Kuzey Kıbrıs Türk kesimi, yeni cumhurbaşkanını seçiyor. Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’ın aday olmadığı seçimlerin 9 adayı var. Yeni bir döneme başlamaya hazırlanan Kuzey Kıbrıs’ta seçimlerin favori adayı ise Başbakan Mehmet Ali Talat. Denktaş’a yakınlığı ile bilinen eski Başbakan Derviş Eroğlu’nda da şans verilse de Talat’ın seçilmesi daha büyük bir olasılık gibi görünüyor. Avrupa’da da merakla izlenen seçimlerin önemi ise Denktaş döneminin artık sona erecek olması ve bundan sonra bölünmüşlük sorununu çözüm çözemeyeceği.

Rauf Denktaş, 40 yıllık politika hayatında yaklaşık yarım düzine BM Genel Sekreteri gördü, ancak bu sekterlerden hiçbiri Kıbrıs sorununu çözüme ulaştıramadı. Batılı ülkeler, Denktaş’ı “Ada’da değişiklikten yana olmayan, uzlaşmaz bir politikacı” olarak tanımlarken, 80 yaşını aşkın politikacı, Türk kesimini çözüm adına mağdur duruma düşürecek tekliflere “hayır” dediğini belirtiyor ve “Bunlara ben, hayır dediğim için uzlaşmaz adlediliyor isem tekrar ediyorum, şereftir. Zannediyorum, ileride tarih de bunu böyle yazacaktır” yanıtını veriyor.

Batı ülkeleri Denktaş’ı eleştiriyor

Batı ülkeleri, geçtiğimiz yıl Ada’nın iki kesiminde birden aynı anda yapılan referandumu yakından izlemiş ve özellikle Türkiye’nin uzlaşmacı tavrından memnuniyet duyduğunu belirtmişti. Ankara’nın bu konudaki tavır değişikliği, Denktaş’a olan kayıtsız şartsız desteğin de sona erdiği şeklinde değerlendirilmişti.

Kuzey Kıbrıs’ın 1975 yılından beri lideri olan Denktaş, kendisini bu süreçte yalnız bırakılmış hissedip hissetmediği sorusuna “Hayır hiçkimseye kırgınlığım yok. Ben üzgünüm. Şehitler pahasına kazanılmış bir durum var. Bunu biz korumazsak Türkiye ve Kıbrıs Türkü olarak gideceğimiz yeri görüyorum” yanıtını veriyor.

Ada’da etnik gerginlikler, 60’lı yıllarda fanatik Kıbrıslı Rumlar’ın Türk azınlığa saldırıları ile başlamıştı. Avrupa ise Denktaş’ın politik görüşünü o günlerin biçimlendirdiği ve zamana ayak uyduramadığını düşünüyor. Geçtiğimiz yıl Kıbrıs Türkü’nün Annan Planı’na “evet” demesi, aslında buna karşı duran Denktaş’ın görüşlerinin artık marjinalleştiği şeklinde değerlendiriliyor.

Kuzey Kıbrıs’ın yeni yüzü

Denktaş tarafından eleştirilen Kuzey Kıbrıs’ın yeni lideri olmaya hazırlanan Sosyal Demokrat Başbakan Mehmet Ali Talat ise Avrupa ve birleşme yanlısı bir profil çiziyor. Rum tarafı referandumda birleşmeye “hayır” dese de, çözüm çabalarını sürdürmeyi hedefleyen Talat, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de Avrupa kartını oynamayı sürdürüyor. Talat, “Kıbrıs Türkü Kıbrıs sorunun çözüm planına evet dediği için günden beri Avrupalı olduğunu kanıtlamıştır” diyor.

Annan Planı’na “hayır” diyen Rum kesiminde ise çözüme yönelik girişimlerde hala çekimserlik gözleniyor. Güney Kıbrıs lideri Tasos Papdapulos, Annan Planı’nın şimdiki haliyle bir anlaşmaya zemin oluşturmadığı görüşünde. 17 Nisan’daki seçimin favori adayı Talat bu durumu “Çok zor, çok zor da çözüm sadece Papadopulos ile olmayacak. Dünyanın bizim üzerimizdeki izolasyonları kaldırması ile ve bu yolla Papadapulos üzeinde dolaylı baskı kurmasıyla çözüm yolu açılacak” şeklinde değerlendiriyor.

İngiltere Rum tarafına baskı yapıyor

İngiltere basını da Londra’nın yeniden başlaması beklenen Kıbrıs görüşmelerinde daha çok esneklik göstermesi için Rum kesimine baskı yaptığını duyurdu. Ancak bu girişimin sonuç verip vermeyeceği belirsiz. Çünkü Talat’ın Avrupa’dan, henüz dostane sözler dışında somut bir destek görmediği biliniyor.