Dalay Lama Almanya’yı fethetti

Almanya ile Çin arasında Dalay Lama krizi patlak verdi. Çin hükümetinin yoğun protestosuna rağmen Almanya Başbakanı Angela Merkel, Tibetlilerin ruhani lideri Dalay Lama’yı Berlin’de kabul etti. Alman hükümeti, başbakanlık binasındaki görüşmeyi “özel bir fikir alışverişi“ olarak nitelendirirken, Çin yönetimi bazı karşı adımlar atılacağını duyurdu.

Bu çerçevede Federal Alman Adalet Bakanı Brigitte Zypries başkanlığında Münih’te yapılması gereken ve Almanya ile Çin arasında adalet alanındaki işbirliğini konu alan sempozyum, Pekin yönetimi tarafından iptal edildi. İnsan hakları savunucuları ise Alman hükümetinin tavrını destekliyor. Pekin hükümeti, Dalay Lama’yı Tibet’te Çin’e karşı mevcut olan ”direniş ruhunun” en önemli sembolü olarak görüyor.

Kısa aralıklarla bu yıl ikinci kez Almanya’yı ziyaret eden Tibetlilerin ruhani lideri Dalay Lama, gittiği her yerde özel bir törenle ve büyük ilgiyle karşılanmaktan dolayı duyduğu memnuniyeti her fırsatta dile getirdi. “İnsanların bana gösterdikleri teveccüh Tibet’e karşı dayanışma ve sempati duygularının bir yansımasıdır“ diyen Dalay Lama, bunu “Tibet yanlısı değil, hukuk ve adalet yanlısı bir tavır“ olarak nitelendirdi.

“Özel fikir alışverişi”

Dün başkent Berlin’deki başbakanlık makamında Dalay Lama’yı kabul eden Angela Merkel de Çin’den yükselen tüm eleştiri ve protesto seslerine rağmen, Tibetlilerin ruhani lideriyle görüşmesini benzer gerekçelere dayandırdı: Demokrasi ve hukukun üstünlğü prensibi, her türlü düşünceye saygıyı gerektirir! Nitekim Başbakanlık’tan yapılan açıklamada da bunun resmi bir kabul olmadığının altı çizierek “özel bir fikir alışverişi“ tanımı kullanıldı.

Ancak Çin Halk Cumhuriyeti için bu açıklama yeterli olmadı. Pekin yönetimi, “bölücülük faaliyetlerinde bulunmakla“ suçladığı Dalay Lama ile Federal Alman hükümetinden hiçbir temsilcinin görüşmemesini istemişti. Berlin’deki Merkel-Dalay Lama buluşmasıyla eş zamanlı olarak Münih’te düzenlenmesi planlanan Çin ile Almanya arasındaki üst düzey bir adalet toplantısı, tepki olarak Pekin tarafından iptal edildi. Federal Adalet Bakanı Brigitte Zypries’in da katılması öngörülen toplantının resmi iptal gerekçesinde “teknik nedenler” ileri sürüldü.

Federal hükümet adına Berlin’de yapılan açıklamada ise Dalay Lama konusunda yaşanan gerginliğe rağmen, Almanya’nın Çin’e karşı izlediği politika herhangi bir değişikliğin sözkonusu olmadığı ve bundan sonra da olmayacağı kaydedildi.

İnsan hakları savunucuları memnun

Çin’in 1950 yılında Tibet’i ilhak etmesinden buyana Hindistan’da sürgün hayatı yaşayan Tibet’in ruhani lideri Dalay Lama’nın yabancı ülke liderleriyle görüşmesine Çin yönetimi karşı çıkıyor. Dalay Lama, Pekin tarafıdan, Tibet’te Çin’e karşı var olan direnişçi ruhun en önemli sembolü olarak algılanıyor.

İnsan hakları savunucuları ise Çin’in itirazlarına rağmen Merkel-Dalay Lama buluşmasının gerçekleşmesini memnunlukla karşıladılar.

International Campaign for Tibet adlı sivil toplum örgütünden Kai Müller, bunun diğer devletlere de örnek teşkil etmesini ve daha fazla ülke liderlerinin Dalay Lama ile görüşerek Çin’in baskılarına karşı koymasını umduklarını söyledi.