Dünya ekonomisinde Ortadoğu endişesi

Irak’ın durumu, İran’la yaşanan nükleer kriz ve şimdi de İsrail - Hizbullah çatışması Ortadoğu’da tansiyonu yükseltirken, petrolün varil başı fiyatı da 78 dolarla rekor seviyeye çıktı. Londra Enerji Sektörü Danışmanlık direktörü Mike Barry, “Spekülatörler şu anki çatışmaların tüm Ortadoğu’ya yayılacağını söyleyerek sektörde paniğe yol açıyorlar. Gündem değişmediği sürece bu artışı durdurabilmek imkansiz. Her şeyi temizleyecek bir rüzgara ihtiyacımız var“ diyor.

Ancak rüzgar tersten esmeye devam ediyor. İsrail, Lübnan’ı bombalarken, Hizbullah da İsrail’in kuzeyine füzelerle saldırdı, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad da İsrail’in Suriye’ye saldırması durumunda bunun karşılıksız kalmayacağını söyleyerek ortamı daha çok gerdi.

Tüm bunlara bir de önemli petrol ithalatçılarından Nijerya’da gerçekleşen saldırıların eklenmesiyle fiyatların daha da artması bekleniyor. Daiwa Güvenlik analistlerinden Mark Perver bu konuda, “İsrail ve İran dan sonra şimdi de Nijerya, fiyatlardaki artışın arkasındaki muhteşem üçlü. Bu böyle devam ettikçe fiyatların önünde duramayız“ değerlendirmesinde bulundu.

Borsalar düştü

Petrol fiyatlarındaki artış ve Ortadoğu’da gittikçe yükselen tansiyon, Avrupa Amerikan ve Japon ekonomilerini de olumsuz etkiledi. Londra’daki Bar Starns Enstitüsü’nün başekonomisti Dan Brown, “Global ekonomi bölgesel krizlerden ve petrol fiyatlarındaki artışlardan dolayı sarsılmaya devam ediyor, yatırımcılar daha güvenli gördükleri devlet tahvillerine yönelirken borsalar bu durumdan olumsuz etkileniyor“ dedi.

Japan Nikkei Borsası ise hafta sonunu 1.7 düşüşle 14.845 puanla kapatırken, Avrupa'nin lokomotif hisselerini kapsayan FTSEurofirst 300 endeksi 0.5 düşerek son dönemlerdeki en düşük seviyesi 1,288’e geriledi. Ayrıca Japonya Merkez Bankası olası bir krizi önlemek için gecelik faiz oranlarını altı yıllık bir aradan sonra ilk kez % 0.25 arttırdı.

Amerikan Dow Jones endeksi de günü % 0.86 düşüşle kapatırken, doların değerindeki artış ve devlet tahvillerine artan talepten dolayı, Amerikan Federal Bankası’nın da gelecek hafta içinde faiz oranlarını arttırması bekleniyor. Edwards and Sons danışmanlık şirketi baş ekonomisti Gary Thayer da politik krizlerin ve yüksek petrol fiyatlarının Amerikan ekonomisini yavaşlattığını ve enflasyon oranlarında bir değişiklik olmadığı sürece faiz oranlarının yükselmesi gerektiğini söyledi.