Döner yine mercek altında

Döner, Almanya’da severek yenen ayak üstü yiyecekler arasında yer alıyor. Ancak Almanya Tüketicileri Koruma ve Gıda Güvenliği Dairesi’nin geçtiğimiz günlerde açıkladığı rapor, döneri severek yiyenlerin içine kuşku düşürebilecek nitelikte. Kurumun 2008 yılı raporunda tavuk döneri satan 875 büfede denetim yapıldığı ve bu büfelerin üçte birinde hijyenik koşulların sağlanmadığı belirtildi. Yine rapora göre denetime tabi tutulan yaklaşık 330 imalathanenin yüzde 22'sinin yeterince temiz olmadığı saptandı.

"Arada kara koyunlar var"

Almanya'nın tanınmış döner üreticilerinden ve Avrupa Türk Döner İmalatçıları Derneği Eski Başkanı Remzi Kaplan, ülkedeki imalathanelerde Avrupa standartlarında üretim yapıldığını vurguluyor. Kaplan söz konusu raporda yer alan sonuçlara göre yapılan genellemeleri şu sözlerle eleştiriyor:

"İçimizde kara koyunlar var, yok değil. Ama bu kara koyunların da ismini söylesinler. O 800 büfenin içinde imalat yapan varsa, bunların isimlerini yazsınlar ki, hepimizi bir kazanın içine koyup pişirmesinler."

Alman yasalarına göre sağlığa uygun koşulları sağlamayan firmaların isimleri kamuya açıklanmıyor. Yaklaşık 30 yıldan bu yana döner işletmesi bulunan Cahit Korkmaz da isimlerin açıklanmasından yana. Mekanın ve personelin temizliğine dikkat eden döner büfelerinin çoğunlukta olmasına rağmen, arada kurallara uymayanların da çıktığını belirterek, "bir yerde görülen bir pislik, hijyene uymayan bir şey veya bayat bir et bütün Türklere mal ediliyor. Aslında bu son derece haksız ve yanlış bir tutum" diyor.

Dönercilerin bilinçlenmesi için eylem planı

Avrupa Türk Döner İmalatçıları Derneği Başkanı Tarkan Taşyumruk, sektörde çalışan bazı kişilerin yeterince bilinçli olmadığını ama hijyenik kurallara uymayanları dışlamak yerine onları eğitmek gerektiğini belirtiyor. Bu nedenle de dernek olarak beş maddelik bir eylem planı hazırladıklarını kaydediyor. Bu plana göre, öncelikle restoran ve büfe sahiplerine ücretsiz seminerler verilecek. Bu seminerlerde, sağlık ve hijyen kuralları ile ürünlerin saklanması, sunumu gibi konularda bilgi verilmesi planlanıyor. Seminerlere katılan işletme sahiplerine sertifika verilmesi ve sertifika alanların da derneğin gönüllü üyeleri tarafından denetlenmesi öngörülüyor. Ayrıca oluşturulacak bir internet sayfasında restoran ve büfelerin, müşteriler tarafından olumlu ve olumsuz yönleriyle değerlendirilmesi planlanıyor.

Basına yansıyış şekline tepki

Almanya Tüketicileri Koruma ve Gıda Güvenliği Dairesi raporunun basına yansıyış şekli ise tepkilere yol açtı. Örneğin, haber Bild gazetesinde ”Tiksindirici: Her üç dönerciden biri pis” başlığı ile yer aldı.

Döner Üreticisi Remzi Kaplan, raporun haklılık payı olsa bile abartılmaması gerektiği görüşünde. Kaplan nedenini şöyle açıklıyor: "Çünkü o istatistiklerdeki oran sadece döneri kapsamıyor. Dönerle beraber 40-45 ürünü de kapsıyor. Ama basında döneri ön planda tutuyorlar." Kaplan, sosis satan büfelerde ise denetimlerin o kadar sıkı olmadığını savunuyor.

Döner önemli bir sektör

Dönerin Almanya'da önemli bir sektör haline geldiğini vurgulayan Kaplan, bu tür haberlerle "Almanların kendi bindikleri dalı" kestiğini söylüyor.

Döner satış işletmesi sahibi Cahit Korkmaz’a göre de basında çıkan haberler olumsuz gerçeği tam olarak yansıtmıyor, döner karalanmak isteniyor. Korkmaz bunu şöyle açıklıyor: "Çünkü döner çok büyük bir gelişim elde ediyor. Bugün sadece Berlin’de bin 800’ün üzerinde döner satan büfemiz var. Yıllık ciromuz Almanya’da üç milyar eurounun üzerinde. Burada 200 bin insanın çalıştığı biliniyor. Bunların hepsi McDonalds, Burger King’in veya diğer Amerikan firmalarının gözüne batıyor."

Avrupa Türk Döner İmalatçıları Derneği’nin verilerine göre, Almanya’da bir günde yaklaşık 400 ton civarında döner üretiliyor ve döner ülkenin farklı kentlerinde 15 binin üzerindeki büfede satışa sunuluyor. Üretilen dönerin yaklaşık yüzde 20’sini ise tavuk döneri oluşturuyor. Dernek başkanı Taşyumruk, döner üretim ve satış sektöründe yaklaşık 65 bin kişinin çalıştığını belirtiyor.

Jülide Danışman / Berlin

Editör: Hülya Köylü