BM’de iklim masaya yatırılıyor

BM merkezinin bulunduğu ABD’nin New York kentinde iklim zirvesi toplanıyor. 150’den fazla ülkenin temsilcisinin BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon’un daveti ile katıldığı zirve Bali’de yapılacak BM İklim Konferansı’na hazırlık niteliğinde. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da New York’ta Birleşmiş Milletler Genel Kurul Toplantısı’nın katılımcıları arasında.

BM Çevre Programı Başkanı Achim Steiner, Endonezya’nın Bali adasında yapılacak BM Çevre Konferansı hazırlıklarından memnun. New York toplantısının arifesinde, hafta sonunda Kanada’nın Montreal kentinde yapılan toplantıda, atmosferdeki ozon tabakasının delinmesinin baş sorumlusu florklorhirdokarbon gazı yasağının 10 yıl önceye alınması kararlaştırıldı. Endüstri ülkeleri bu gazın 2030 yılı yerine 2020 yılında tamamen yasaklanması konusunda görüş birliğine vardı.

Somut sonuç beklenmiyor

Bu kararın BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon’un iklim zirvesi davetine de ivme kazandırması bekleniyor. Zirve için New York’a gelenlerin arasında 70 devlet ve hükümet başkanı da bulunuyor. Bu üst düzey çevre zirvesinden somut bir karar çıkması beklenmiyor ama katılımcıların zirve sonrasında daha kararlı bir politika uygulaması isteniyor. Bu toplantı aslında Bali Aralık ayında başlayacak iklim koruma önlemleri müzakerelerine hazırlık.

BM Çevre Programı Başkanı Achim Steiner, Bali’deki konferansta başlatılacak Kyoto protokolü sonrasına ilişkin müzakerelerin başarısının aynı zamanda New York toplantısına bağlı olduğunu söylüyor: “Bugün burada yapmak istediğimiz, her ülkenin politikasını bir diğerini bahane ederek belirlemesini kırmak. Artık her ülkenin, “biz bu noktada ne yapabiliriz” diye sormasının zamanı geldi. Çünkü iklim değişimi, kuzeyin ya da uzak bir geleceğin sorunu değil. Bugün etkisini hissettiğimiz bir sorun ve hemen harekete geçmemiz gerekiyor.”

Almanya’nın sorumluluğu

Almanya Başbakanı Angela Merkel da zirvede yapacağı konuşmada, “Gelecek Ellerimizde” başlığı altında iklim değişimi ile mücadele teknolojilerine ağırlık verecek. Almanya’nın BM Büyükelçisi Thomas Matussek, Berlin’in pozisyonunu şöyle açıklıyor: “G-8 Dönem Başkanı olarak bu konuda özel bir sorumlululuğumuz ve görevimiz var. Sonuçta Heiligendamm’da yapılan G-8 Zirvesi’ne katılan, sera etkisine yol açan gazlardan en fazla sorumlu olan ülkeler, bu konuda BM çatısı altında alınacak önlemlere katılmaya hazır olduklarını açıkladılar.”

Heiligendamm’daki bu uzlaşmayı dikkate almayan tek ülke ise ABD. Başkan Bush, New York’taki zirveye katılmak yerine üç gün sonra Washington’da bir iklim toplantısı düzenlemeyi tercih etti.

Çevre Programı Başkanı Achim Steiner pek çok politikacının BM’ye tepki olarak algıladığı bu toplantıdan yine de umutlu: “Bence, Washington, bu buluşma ile en azından Bali’deki müzakereler öncesinde bir adım atmış oluyor. Bunu bir tepki olarak algılamıyorum, aksine politik açıdan faydası olacağını sanıyorum.”

Endonezya'nın Bali adasında Aralık ayında başlayacak sera etkisine yol açan gazların azaltılması müzakerelerinin başarıya ulaşması için fazla vakit yok. Kyoto protokolünün yürürlülük süresi 2012 yılında sona eriyor.

Dünya İklim Konseyi’nin uyarıları da gittikçe daha sertleşiyor. New York toplantısında en azından Bali müzakelerenin önündeki taşların kaldırılması bekleniyor.