Blair'in UCM'de yargılanması isteniyor

Irak’ta düzenlenen her yeni terör saldırısıyla İngiltere’de Irak Savaşı’nın ne kadar meşru olduğu tartışılıyor. Şu günlerde Başbakan Tony Blair, İngiltere’nin Irak Savaşı’na katılmasıyla ilgili ağır eleştirilere maruz kalıyor. Blair, savaş sonrasında İngiltere’de Avam Kamarası’nda yaptığı konuşmada, "Irak’ta kitle imha silah programı olduğuna şüphe yok" demişti. Ancak kitle imha silahı programı bugüne kadar bulunamadı.

Şimdi İngiltere’deki hukukçuların etkili olduğu Savaşa Karşı Yasal İnisiyatif isimli dernek başta Başbakan Tony Blair, Savunma Bakanı Geef Hoon, Dışişleri Bakanı Jack Straw ve Başsavcı Peter Goldsmith Lahey’deki Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yargılanmasını istiyor.

Savaşın meşruluğu

Bu isimlere yöneltilen suçlama ise savaş suçu işleyerek, insanların ölümüne neden olmak. Suçlama gerekçesinde savaşın uluslararası hukuk kurallarına aykırı olduğunun altı çiziliyor. Hukukçular şimdi Lahey’e dava açılması istemiyle başvuruda bulunmaya hazırlanda. Derneğin sözcüsü Michael Mansfield savaşın meşru olmadığını belirterek taleplerini şöyle anlattı:

"Bizler Başsavcı Goldsmith’in Irak’la ilgili hangi enformasyonlara ulaşarak bilirkişi raporunu hazırladığını bilmek istiyoruz. Çünkü Irak’ın BM’nin 1441 sayılı kararını ihlal ettiği belirtilip kitle imha silahlarıyla ilgili birşeye değinilmiyorsa, o zaman yeni bir BM kararı olmalıydı. Karar çıkarılsaydı, Irak Savaşı da uluslararası hukuka uygun olurdu.”

Hukukçular ne düşünüyor?

Blair ve ekibi hakkında Lahey’de dava açılması ihtimali düşük. Ancak Irak konusu güncelliğini koruduğu için Tony Blair’e bu konuda yapılan eleştiriler son bulmuyor. Liberal İngiliz Gazetesi The Guardian, ülkede saygı duyulan yedi hukuk profesörüne Irak Savaşı’nın ne kadar meşru olduğu sorusunu yöneltti.

Profesörlerin çoğu savaşın uluslararası hukuk kurallarına uygun olmadığını dile getirdi. İngiltere’de hem muhalefet hem de İşçi Partisi’nden Blair’e eleştiri sesleri yükseliyor. Hükümet Danışmanı Tom Rich, Başsavcı Goldsmith’in Irak’a askeri müdahalenin hukuka uygunluğuna ilişkin bilirkişi raporunun kamuoyuna açıklanması yönündeki taleplere şöyle yanıt veriyor:

”Eğer bir hükümet gizli olarak hazırlanan bir bilirkişi raporunun kamuoyuna açıklanma korkusu taşırsa, o zaman ileride herhangi bir sorunla karşılaştığında bilirkişi raporu hazırlanmasını istemeden işe koyulur.”