Biden yeşil ışık tartışmasına yolaçtı

"İsrail, kendisi için en iyi olan karara kendisi varabilir, gerek İran gerekse diğer konularda karar İsrail yönetimine ait.“ Bu sözler, geçen Pazar günü ABC televizyonundaki "This Week" adlı programda konuşan ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden'a ait. Gözlemciler bu açıklamayı, Beyaz Saray’dan İsrail’e, İran’a saldırabilmesi için yeşil ışık olarak değerlendirdi.

Biden'ın açıklamaları İsrail'in hoşuna gitti

ABD Başkan Yardımcısı Biden’ın alışılmadık açıklamaları, İsrail’de Başbakan Benyamin Netanyahu liderliğindeki sağ koalisyon hükümetinin hoşuna gitti. Önceki Başkan George W. Bush bile, İran’a saldırabilmesi için İsrail’e yeşil ışık yakmaktan kaçınmış, hatta Bush hükümeti bir yıl önce gayet açık bir dille, İran’ın nükleer tesislerine yönelik bir İsrail saldırısına karşı olduğunu bildirmişti. Ayrıca Bush, İsrail’e bunun için silah sevkiyatını ve Irak’ın hava sahasının kullanılmasını reddetmişti.

Şimdi ise Beyaz Saray’dan aksi yönde bir sinyal geldi, hem de Demokrat Joe Biden'dan. İsrail'in aşırı sağcı Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman bu gelişmeyi büyük memnuniyetle karşıladı:

„Bence açıklamaları çok mantıklıydı. İsrail devleti, bağımsız bir devlettir. Sonuçta, devletin güvenliği ve geleceğinden İsrail hükümeti sorumludur. Partnerler arasında görüş ayrılıkları olsa bile, sonuçta aldığımız kararlar her zaman İsrail devletinin ulusal çıkarları ile örtüşür.“

İsrail'de, komşulara yönelik saldırılar gururla anılıyor

İsrail hükümeti için askeri bağımsızlık çok önemli. İsrail’in geçmişte Arap komşularının nükleer programlarını hedef alan saldırıları, politikacılar ve medya tarafından gururla anılır. 1981’de Irak’ın başkent Bağdat yakınlarında kurduğu Osirak nükleer reaktörünün imha edilmesi, İsrail’de bir kahramanlık olarak görülüyor. İki yıl önce de İsrail hava kuvvetleri, Suriye’de nükleer santral inşaatı olduğu tahmin edilen bir hedefi vurmuştu. Ancak bu saldırı, ABD’nin bilgisi dahilinde düzenlenmişti.

İsrail’deki hükümet yetkililerinin resmi açıklamalarındaki ortak söylem, Washington ne derse desin, İsrail’in gerektiği takdirde İran’a saldıracağı yönünde. Aşırı sağcı Evimiz İsrail Partisi’nden Dışişleri Bakan Yardımcısı Danny Ayalon’un radyoya verdiği demeç de bu çizgideydi:

„İsrail bağımsız bir devlet, biz kendimizi böyle tanımlıyoruz. İsrail’i ilgilendiren stratejik kararlar veya operasyonlar konusunda ABD’den bugüne kadar hiç izin istemedik. Biz, bizim için iyi ve doğru olduğunu düşündüğümüz şekilde hareket ederiz.“

Obama Biden'ı düzeltti

Bu arada ABD Başkanı Barack Obama, yardımcısının sözlerini düzeltti. CNN televizyonuna bir açıklama yapan Obama ''İran'ın nükleer faaliyetlerini hedef alacak bir saldırı için İsrail'e kesinlikle yeşil ışık yakmadıklarını, ama başka ülkelere kendi güvenlikleri konusunda bir şey dikte edemeyeceklerini'' söyledi ve İran’ın tartışmalı nükleer programı nedeniyle süren krizi diplomatik ve barışçıl yoldan çözmeyi amaçladıklarını belirtti. İsrail Başbakanı Netanyahu ve bakanları, Obama’nın bu konudaki tutumunu biliyor. Liberal Haaretz gazetesinde çıkan bir yorumda da, şu satırlar yeralıyor: „Sonuçta Netanyahu, ABD’nin İsrail’den daha güçlü olduğunun farkında. Bu yüzden Başbakan, Obama ile zıtlaşmaya gitmek yerine onunla işbirliğini tercih ederse, bu daha akıllıca olur.“

Sebastian Engelbrecht / Çeviren: Aydın Üstünel


Editör: Beklan Kulaksızoğlu