Berlin buluşması sonuçsuz

Almanya’nın başkenti Berlin’de bir araya gelen ve Rusya, ABD, BM ve AB’den oluşan Ortadoğu Dörtüsü Filistin-İsrail sorununu ele aldı. Ancak bu buluşmadan elle tutulur bir sonuç çıkmadı. Toplantı sırasında ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza son Ortadoğu temasları hakkında ortaklarına bilgi verdi.

Buluşma sonrası basın toplantısı düzenlendi. BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon daha ziyade beklenti ve çağrılara yer verilen bir bildiri okumakla yetindi. İsrail Başbakanı Ehud Olmert ile Filistin Özerk Yönetim Konseyi Başkanı Mahmud Abbas’ın ABD’nin aracılığıyla bir araya gelmeleri başarı olarak nitelendirildi. Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier de tarafların diyalog gönüllülüğü göstermelerinin yabana atılamayacağını dile getirdi.

Uluslararası çabaların bağımsız Filistin devletinin kurulmasına yardımcı olması gerektiğini vurgulayan Almanya Dışişleri Bakanı, bu hedefin tüm Ortadoğu Dörtlüsü üyeleri tarafından paylaşıldığını ve Filistin’dde kurulacak milli birlik hükümetinin her türlü desteği hakettiğini ifade etti.

Avrupa Birliği Ortak Güvenlik ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi Javier Solana barış yolunda ilerleme sağlanmasının öncelikle müstakbel Filistin hükümetinin yapıcı tavır takınmasına bağlı olduğunu belirtti.

'Bekle gör' politikası

Yeni hükümette de ağırlığını hissettirecek olan radikal dinci Hamas’ın İsrail devletinin varolma hakkını tanımaya yanaşmaması Batı’yı rahatsız ediyor. Ortadoğu Dörtlüsü ise İsrail’in tanınmasını, kuvvete başvurulmamasını ve mevcut anlaşmalara riayet edilmesini şart koşuyor.

“Taraflardan biri diğerinin varolma hakkını tanımadığı sürece barış görüşmeleri yapılamaz” diyen ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice sözlerini şöyle sürdürdü: “İsrail ile Fillistinliler arasındaki barıştan söz ediyorsak o zaman bunun uluslararası alanda kabul edilen prensipler çerçevesinde olması gerekir. Muhatabın resmen tanınmadığı bir ortamda barışı tartışmak mümkün değildir.”

Ortadoğu Dörtlüsü’nün bölge barışı için öne sürdüğü başlıca şartlar şimdiye kadar sadece Filistin lideri Mahmud Abbas’ın liderliğindeki ılımlı El Fetih tarafından kabul ediliyor. Ancak Abbas Filistinlilerin sadece bir bölümünü temsil ettiği için, müzakerelerde sadece özerk yönetim liderinin muhatap alınmasının sonuç getirmeyeceğini Ortadoğu Dörtlüsü de hesaba katmak zorunda. Hamas’ın tavrını değiştirip değiştirmeyeceği ulusal birlik hükümetinin kurulmasından sonra belli olacak.

Ortadoğu Dörtlüsü ise çabalarını sürdürmekte kararlı. Yeniden bir araya gelmeyi kararşatıran Dörtlü’nün üyeleri, bu buluşmayı da, bölge ülkelerinin barış sürecine destek vermelerini sağlamak amacıyla Ortadoğu’daki bir Arap ülkesinde yapacak.

Hamas'tan olumlu değerlendirme

Öte yandan Filistin'de kurulacak birlik hükümeti öncesinde istifa eden hükümetin sözcüsü Gazi Hamad, Ortadoğu Dörtlüsü'nün tavrında "olumlu değişiklik" gördüklerini açıkladı. Hamad, yaptığı yazılı açıklamada, Berlin'deki toplantıda, yaptırımlar uygulamadan önce birlik hükümetinin kurulmasını beklemeye karar veren Ortadoğu Dörtlüsü'nün açıklamasını olumlu değerlendirdiklerini belirtti.

Ortadoğu Dörtlüsü'nün Filistin'de bir birlik hükümetinin kurulmasına desteğinin, boykot ve ambargo sözlerine başvurulmamasının tavır değişikliği oluşturduğunu ifade eden Hamad, "Bunun tam bir işbirliğiyle sonuçlanmasını umuyoruz" açıklamasında bulundu.