Balığı ucuz bandıra tüketiyor

Dünya denizlerinde balık sayısı hızla gerilerken, azalan balıkların peşindeki balıkçıların sayısı artıyor. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) saptamalarına göre, denizlerdeki balık türlerinin dörtte üçü aşırı avlanmadan ötürü tükenme tehlikesiyle yüz yüze… Konuyla ilgili yapılan son araştırma, balıkçılık açısından en büyük sorunu „ucuz bandıra“ diye tabir edilen ve kimi zaman Moğolistan gibi denize dahi kıyısı bulunmayan ülkelerin bayraklarını taşıyan gemilerin meydana getirdiğini ortaya koydu.

Dünya Doğayı Koruma Vakfı’nın (WWF) Avustralya ve Ulaştırma Çalışanları Federasyonu (ITF) ile birlikte hazırladığı araştırma, armatörlerin ucuz bandıra imkanını kullanarak kontrolü imkansız organizasyonlar kurduğunu sergiliyor. Dünya Doğayı Koruma Vakfı’nın Almanya temsilciliğinde balıkçılıktan sorumlu Stephanie Schmidt de bu konuda “Araştırma, uluslararası alanda atılan bazı adımlara rağmen, sorunun giderek büyüdüğünü bariz bir şekilde ortaya koyuyor. Bazı ülkelerin balıkçılık filolarında ucuz bandıralı gemi oranı yüzde 30’ları buluyor. Açık deniz balıkçılığı yapan gemilerde ise bu oran yüzde 15“ diye konuşuyor.

1200 „ucuz bandıralı“ gemi

Maliyeti düşük bandıralar taşıyan balıkçı gemilerinin sayısının toplam bin 200’ü bulduğu belirtiliyor. Ucuz bandıra sağlayan ülkeler arasında Moğolistan ve Bolivya gibi denize kıyısı olmayan ülkeler dahi bulunuyor. Dünya Doğayı Koruma Vakfı’nın araştırmasına göre, Tayvan’da 2003 yılında inşa edilen toplam 51 büyük balıkçılık gemisinden yalnızca biri Tayvan bandırasını alarak denize indirildi. Diğer gemilerin tamamı giderleri düşük Tayvan dışındaki bandıları edinmeyi tercih etti.

Dünya Doğayı Koruma Vakfı Almanya temsilciliğinden Stephanie Schmidt, ucuz bandıranın çekici özelliğini şöyle açıkladı: „Her ülke, bandırasını taşıyan gemilerin açık deniz faaliyetlerini kontrol ederken farklı tutum izliyor. Belize, Honduras, Panama ve Sait Vincent gibi ülkeler, kontrolde fazla titiz davranmadıklarından ilgi odağı konumundalar.“

Eksik denetimin sonuçları

Eksik denetim, ucuz bandıralı gemilerin, balık açısından zengin karasularda korsan balıkçılık yapabilmesine imkan tanıyor. Avusturya korsan balıkçılıkla mücadele eden ülkelerin başında geliyor. Ucuz bandıralı gemiler ayrıca uluslararası sularda avlanıyor. Bayrağını taşıdıkları ülkeler ne açık deniz balıkçılığı ile ilgili anlaşmalara ne de bazı balık türleriyle ilgili kota sözleşmelerine imza atmadığından, diledikleri gibi avlanıyorlar.

Doğayı Koruma Vakfı uzmanı Schmidt, geniş çaplı bir sistem gerektiğini belirterek „Ucuz bandıralı gemilerle yapılan balıkçılığı kontrol altına alabilmek için küresel boyutta faaliyet gösteren bir sistemin inşa edilmesi çözüm olabilir. Böyle bir sistem, hangi geminin nerede, ne zaman, ne yaptığını, hangi limanlara yanaştığını ne avladığını kayıt altına alan bir veri bankası içermeli. Böyle bir veri bankasının yokluğu korsan balıkçılıkla mücadeleyi de zorlaştırıyor“ dedi.