Balkanlar ve Ortadoğu arasında karayolu anlaşması

1998 yılında ABD’nin öncülüğünde oluşturulan ”Güneydoğu Avrupa İşbirliği Girişimi”nin ilk hedefi Güneydoğu Avrupa ülkeleri arasında su kaynaklarının ve karayolu ağının daha etkili bir biçimde kullanılmasıydı. Dünya Bankası ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı’nın mali destekleriyle sözkonusu bölgedeki ülkelerin ulusal komiteleri, bölge sınırlarında uzun bekleme sürelerini engellemek üzere bir proje geliştirdiler. Güneydoğu Avrupa ülkelerinin ulaştırma bakanlıkları, 2004 yılı sonunda geçerli olacak ortak bir sertifika hazırlayarak, kamyon ve tır araçlarının en fazla hangi ağırlıkta yük taşımalarına izin verileceğini saptadılar.

Bununla, farklı ülkelerin gümrük dairelerinde yük taşıtlarının farklı terazilerle tartılması önlenmek isteniyor. Çünkü önceki uygulama, yük taşıtlarının sınırlarda kuyruklar oluşturarak uzun süre beklemelerine ve gümrüklerde yolsuzluk yapılmasına yolaçıyordu.

Bulgaristan’ın başkenti Sofya’da bu konuyla ilgili olarak düzenlenen Forum’da, ulusal kuruluşlarla özel işletmelerin gelecekte uluslararası karayolu taşımacılığı için sertifika hazırlamaları ve taşınan yükler için karşılıklı olarak sorumluluk üstlenmeleri kararlaştırıldı. Güneydoğu Avrupa İstikrar Paktı Özel Koordinatörü Erhard Busek Forum’da yaptığı konuşmada, İstikrar Paktı çerçevesinde öngörülen serbest ticaret bölgesinin, tek tek ülkelerin yükümlülüklerini yerine getirmemeleri ve kendi mallarına koruyucu önlem koymaları nedeniyle gerçekleşemediğini vurguluyor. Ancak bu tür geri adımlara karşın bölgeden bugün önemli sinyaller geldiğini de sözlerine ekliyor.

Bölgedeki iş ilişkileri iyileştirildi

Geçen süre içinde İstikrar Paktı’nın danışma organları, Güneydoğu Avrupa İşbirliği Girişimi ile ortak çalışmalarını pekiştirdi. Onlarla biraraya gelen Batı Avrupa ve ABD’den 40 kadar büyük işletme temsilcisi, yörede iş ilişkilerinin daha iyi hale getirilmesi ve bölgede altyapı sorunlarını tartıştı. Bu toplantıda da Güneydoğu Avrupa ülkelerinin tek tek siyasi irade göstererek, karayolu yük taşımacılığı için planlanan Balkan Sertifikası denilen belgenin oluşturulmasına onay vermeleri talep edildi. Bu konuda Bulgaristan’ın önerdiği uygulama biçimine ulusal düzeylerde Haziran ayındaki buluşmaya kadar son biçiminin verilmesi gerekiyor. Böylece Güney Doğu Avrupa ülkeleri arasında yük taşımacılığının kolaylaştırılması önlemlerinin 2004 yılı sonuna kadar tamamlanması hedefleniyor.