1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Büyükanıt’tan sınır ötesi harekata yeşil ışık

Zeynep Güncanlı/Ankara12 Nisan 2007

Basın toplantısında konuşan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Büyükanıt “Asker olarak baktığım zaman Kuzey Irak'a operasyon yapılmalı. Bir sınır ötesi operasyon yapılması için bir siyasi kararın ortaya çıkması lazım” dedi. Orgeneral Büyükanıt cumhurbaşkanlığı seçimine ilişkin olarak da “Cumhuriyetin temel değerlerine sözde değil özde bağlı olan bir kişinin cumhurbaşkanı seçilecek olmasını umut ediyoruz” açıklamasını yaptı.

https://p.dw.com/p/AZQH
Büyükanıt, Kürt gruplarının Türkiye açıklamaları konusunda isim vermeden ABD'yi suçladı.
Büyükanıt, Kürt gruplarının Türkiye açıklamaları konusunda isim vermeden ABD'yi suçladı.Fotoğraf: AP

Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, Genelkurmay Başkanlığı Karargahı'nda düzenlediği basın toplantısındaki en çarpıcı bölümlerden biri, Türkiye'nin Bağdat yönetimine Pazartesi günü verdiği nota ile yeniden tartışılmaya başlanan "Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kuzey Irak'a yönelik sınır ötesi askeri operasyon düzenlemesi" olasılığı üzerindeki açıklamaları oldu.

Bu konudaki sözlerine "Türk Silahlı Kuvvetleri Kuzey Irak'a operasyon yapmalı mıdır? Sınır ötesi operasyon fayda sağlar mı?" sorularıyla başlayan Orgeneral Büyükanıt, bu soruyu önce ‘asker olarak’ yanıtladı. Büyükanıt, "Bir asker olarak buna yanıtım “Evet sağlar" diye konuştu.

Sınır ötesi operasyon konusuna siyasi olarak bakıldığında ise bu konuda "Siyasi bir karar alınmasının gerekli olduğunu" görüldüğünü kaydeden Büyükanıt, "Siyasi karar ortaya çıkıp da Türk Silahlı Kuvvetleri'ne yasal görev verildiğinde bunu yerine getirmeye muktedirdir" diye konuştu.

Türk ordusundaki tüm komutanların terörle artan bir azimle mücadele ettiklerini ve edeceklerini de vurgulayan Büyükanıt, "Çocuklarımıza bırakacağımız Türkiye'de terör belası olmasın istiyoruz. Bırakacağımızın, huzun ve sükun içinde Türkiye olmasını istiyoruz" dedi.

Büyükanıt, gazetecilerin sorularına karışılık olarak ise "yasal görev verilirse" sözüne açıklık getirdi. Genelkurmay Başkanı, "Eğer uluslararası anlaşmalara bağlı bir harekat değilse, NATO ya da BM operasyonu değilse, Anayasa'ya göre, Meclis'in onayına tabidir. Yasal olarak bu yetki verilirse, bu operasyonu yaparız, başarılı da oluruz" diye konuştu.

ABD’ye üstü kapalı Avrupa’ya açık eleştiri

Büyükanıt, Kuzey Irak'taki Kürt gruplarının Türkiye'ye yönelik "pervasız" olarak nitelediği açıklamaları konusunda ise isim vermeden ABD'yi suçladı. Büyükanıt, "Bu sözlerin arkasında kimlerin olduğunu, tabiri maruz görün, onları şımartanların kimler olduğunu sizler daha iyi biliyorsunuz" dedi.

Kuzey Irak konusundaki soruları yanıtlarken de, görevi gereği bölgedeki iki Kürt lideri de tanıdığını, yine isim vermeden, "Her iki zatı da tanıyorum ve geldiğimiz noktaya ibretle bakıyorum" sözleriyle ifade eden Büyükanıt, yine Barzani'nin son açıklamalarına atıfta bulunurak, şöyle konuştu: "Bir kere sarfettiği sözler çok seviyesiz sözler. Ona değil, söylettirene bakıyorum."

Büyükanıt'ın eleştirilerinden Avrupa da nasibini aldı. Ancak Washington yönetimine yönelik eleştirilerini ’isim vermeden’ ifade etmeyi tercih eden Genelkurmay Başkanı, Avrupa'yı ise PKK'ya verdiği destek konusunda ’açık açık’ suçladı. Terörle mücadele başarı parametreleri listesinde, terör örgütüne dış desteğin kesilmesi maddesini sayan Orgeneral Büyükanıt, "Ancak sadece maddi destek değil, siyasi boyut da kesilmeli. PKK şu anda üç alanda faaliyet gösteriyor. Kuzey Irak PKK'nın yaşama, eğitim ve destek alanı, Türkiye mücadele alanı, Avrupa ise PKK'nın siyasi alanı" ifadesini kullandı.

Barzani ve Talabani’yi ayırdı

Kuzey Irak'tan PKK'ya verilen destek konusunda, bölgede bulunan iki Kürt grubu birbirinden ayırarak, sadece birini suçlayan Orgeneral Büyükanıt konuşmasında iki kez "Kuzey Irak'taki Kürt gruplardan birisi" ifadesini kullandı.

Iraklı Kürt Lider Mesud Barzani'nin adını hiç anmayan Orgeneral Büyükanıt ancak PKK desteği konusunda Barzani liderdiğindeki Kürdistan Demokrat Partisi’ni ima etti. Büyükanıt'ın Barzani ve KDP'ye yönelik en açık suçlaması, ilk olarak "Kuzey Irak'taki Kürt gruplardan bir tanesi PKK'nın doğal bir müttefiki haline geldi" ifadesiyle gündeme geldi.

Ardından, yine isim vermeden Barzani'nin "Türkiye Kerkük'e karışırsa, biz de Diyarbakır'a karışırız" ifadesine atıfta bulunan Org. Büyükanıt, "Kürt gruplardan birinin liderinin açıklamaları hepininizin malumu. O söylediklerini kabul etmemiz mümkün değildir" diye konuştu.

Büyükanıt'ın sözlerinde, Barzani ve KDP'yi, Kuzey Irak'taki diğer Kürt lider Celal Talabani ve onun liderliğindeki Kürdistan Yurtseverler Birliği'nden ‘ayırdığı’ en açık ve net cümlesi ise Türkiye'nin desteğiyle Irak'ın kuzeyinde oluşturulan ‘Saddam'a yasak bölge’ konusunda geldi. Org Büyükanıt, "bir zamanlar, KYB ile PKK birlikte, bu Kürt gruba karşı savaşıyorlardı" ifadesini kullandı.

Avrupa Parlamentosu kararları

Konuşmasında, Türkiye'deki azınlık hakları konusundaki Avrupa Birliği Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu'nun rapor ve kararlarına da değinen Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, bu kararları şu sözlerle eleştirdi: "Bunlar dedikodu değil, değerlendirme değil. Avrupa Parlamentosunun internet sitesine girin, bugüne kadar aldığı kararlara bakın. İçinde bunlar var."

Eskiden, Avrupa Parlamentosu kararlarının bağlayıcı olmadığına ilişkin bir tez olduğunu, ancak Türkiye ile AB arasındaki müzakere çerçeve belgesi ile bunun değiştiğini vurgulayan Yaşar Büyükanıt, şöyle konuştu: "AB müzakere çerçeve belgesinin 10. belgesine baktığınız zaman, nelerin bağlayıcı olduğunu görürsünüz. Bırakın AP'nin kararlarını, sözlü beyanatlar bile müktesebata girmiştir. Eğer bunu ciddiye alıp da, müktesebata uymaya kalksak, Türkiye paramparça olur."

Londra Merkezli Uluslararası Azınlık Hakları adlı kuruluşun Türkiye'de azınlık haklarınını geliştirilmesi konusunda üç yıllık bir proje üzerinde çalıştığını, bunun için de AB'den büyük madde destek aldığını kaydeden Orgeneral Büyükanıt, bu çalışmada Türkiye'de azınlıklar kapsamında incelenen grupları da şöyle sıraladı: "Bakın etnik azınlık olarak neler geçiyor? Kürtler, Lazlar, Romanlar, Çerkezler, Araplar, Bulgarlar, Boşnaklar ve Arnavutlar. Dini azınlık olarak Ermeniler, Rumlar, Museviler, Süryaniler, reformcu Hıristiyanlar, Yezidiler, Aleviler, Caferiler, Keldaniler, Roman Katolikler, Maruniler. Artık böyle bir çalışmanın ne anlama geldiğini ve amacının ne olduğunu izaha gerek yok."

Avrupa Parlamentosu'nun kararlarında Türkiye'de vatandaşlık tanımının bile yeniden yapılmasının istendiğini kaydeden Orgeneral Büyükanıt, "Biz anlıyoruz tabii onların neyi kastettiğini" dedi, ancak daha fazla ayrıntı vermedi.

Orgeneral Büyükanıt'ın bahsettiği projeye Türkiye'den Toplum ve hukuk Araştırma Vakfı destek veriyor.

“Irak’ta üç grubun bir arada yaşaması zor”

Orgeneral Büyükanıt, Irak'ın geleceği konusundaki soruları yanıtlarken de, ‘karamsar’ bir tablo çizdi. "Irak'a bir bütün olarak baktığınızda, Irak'taki en önemli tehlikelerden biri bölünme tehlikesidir. Bölünürse kaça bölünür? Üçe bölünür" diye söze giren Büyükanıt, şöyle devam etti: "Bakın bugün Irak Meclisi'de patlama oldu. Kaç kişi öldüğünü öğrenemedim. Herhalde çok sayıda olması lazım. Parlamenterlerin yemek yediği salonun altında patladı. Bunlar artarak devam edebilir. Bu üç grubun artık bir arada yaşamaları zor. Çünkü araya kan girmiştir" dedi.

Özellikle Irak'ta Kürtlerin ‘Amerika'nın maşası’ olarak görüldüklerini, bu nedenle Kürtler ile Sunniler arasında çatışmanın mümkün olduğunu kaydeden Büyükanıt, ABD'nin Kuzey Irak'a birlik konuşlandırması konusunda ise "Terörü de bu bölgeye taşıyacağı" yorumunda bulundu. Büyükanıt, şöyle konuştu: "Bir ara gündeme geldi: Amerika, Kuzey Irak'ta birlik konuşlandırır mı? Amerika oraya birlik konuşlandırırsa, arkasından terörü de çeker getirir oraya. Kısa vadade hatta orta vadede Irak'ta bir çözüm olabileceği kanaatinde değilim. durumun daha kötüye gitme ihtimali daha fazla."

Cumhurbaşkanı içi laiklik vurgusu

Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, seçilecek Cumhurbaşkanı için ise laiklik vurgusu yaptı. Türkiye Anayasası’na göre, seçilecek cumhurbaşkanının, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin de başkomutanı olacağını hatırlatan Büyükanıt, “Cumhurbaşkanı cumhuriyetin temel değerlerine, sosyal hukuk devleti idealine, devletin üniter yapısına sözde değil özde bağlı olmalıdır” dedi.