Büyük Koalisyon'un bir yıllık sınavı

“Hükümetleri bir evlilikle kıyaslamak gerekirse Büyük Koalisyon'u, mantık evliliği olarak tanımlamak yanlış olmaz. Almanya’da bir yıl önce Hristiyan Birlik partileriyle Sosyal Demokrat Parti’yi biraraya getiren ittifak da işte bu kapsamda ele alınmalı. Kağıt üzerinde, 2005 genel seçimleriyle şekillenen parlamentodan başka koalisyonların da doğması elbette mümkündü. Ancak siyasi ortam, bu yapıyı doğurdu; Almanya’nın en büyük kitle partileri konumundaki Hristiyan Birlik ile Sosyal Demokrat Parti, 36 yıl sonra yeniden federal hükümeti birlikte kurma kararı aldılar.

Federal Meclis’te üçte ikilik bir çoğunluğa sahip olması, ‘Büyük Koalisyon’ hükümetinden beklentileri artırdı. Ancak umutlar boş çıktı. Bugün işsizlik oranı düşüyorsa, bunda, bir önceki hükümetin icraatı ve konjonktürün olumlu etkisi rol oynuyor. Sağlık sistemi reformu çok tartışılıyor; ancak bu alanda ciddi bir girişim belirtisi gözükmüyor. Bütçede sonunda olumlu trendin yakalanması da hükümetin idareciliğiyle değil, ekonomik canlılıkla bağlantılı.

Belki atılan olumlu bir adım olarak, eyalet ve federal yönetimlerin yetki dağılımını yeniden düzenleyen federalizm reformuna dikkat çekmek gerekir. Ancak mali kaynak paylaşımı meselesinin hala sonuçlanmamış olması, bu olumlu gelişmeye gölge düşürüyor.

Federal hükümet ile eyalet yönetimleri arasındaki sıkıntılar, aslında Angela Merkel başkanlığındaki koalisyonun temel açmazına da işaret ediyor: Hristiyan Birlik mensubu ve iktidar tutkunu birçok eyalet başbakanı, zaman zaman koalisyonu doğrudan hedef alıp uğraştırıyor. Bu tür taarruzlar, Almanye lideri Merkel’in yöneticilik potansiyelini zorluyor.

Koalisyonun belki de en büyük sıkıntısı, ihtiyaç duyduğu güç merkezlerinden yoksun olması. Koalisyon üç partiden oluşmasına rağmen hükümette yalnızca Hristiyan Demokrat Parti genel başkanı sıfatıyla Angela Merkel yer alıyor.

Diğer parti liderleri kabine üyesi değil. Bu durum, başta Edmund Stoiber’in liderliğini yaptığı Hristiyan Sosyal Birlik olmak üzere diğer iki parti tarafından zaman zaman istismar ediliyor. Hristiyan Birlik’in ülke genelindeki 11 eyalet başbakanı zaman zaman federal hükümetten çok daha farklı bakış açılarında diretebiliyor. Merkel’e en büyük sıkıntıyı mensubu olduğu Hristiyan Birlik yaşatıyor.”