Avrupa Yatırım Bankası büyüyor

Paris’ten Strazburg’a ve oradan Doğu Avrupa’ya kadar planlanan hızlı tren projesi birkaç yıl içinde tamamlanmış olacak. Avrupa Komsiyonu’nun öncelik verdiği bu büyük proje, Avrupa Yatırım Bankası’nın desteğiyle gerçekleşiyor. Banka, projeye geçtiğimiz yıllarda 8 milyar Euro kredi verdi. Avrupa Yatırım Bankası, Çek Cumhuriyeti’nde su baskınını önleme ve Kuzey İrlanda’da yeni bir enerji santralinin yapımı gibi başka birçok başka projeye de destek veriyor.

Bankanın sözcüsü Paul-Gerd Löser, Avrupa Yatırım Bankası’nın kredilerle projelere neden destek olduğunu, “Avrupa Topluluğu’nun amacı daha zayıf durumdaki bölgeleri güçlendirmek. Bu yüzden yapısal fonlar, uyum fonları ve bölgesel fonlar vererek bunu sağlamaya çalışıyoruz” şeklinde açıklıyor.

Orta ve doğu Avrupa’ya ağırlık veriliyor

Kredi vereceği projeleri Avrupa Yatırım Bankası seçiyor ve Avrupa Birliği bünyesindeki projelere senede ortalama 43 milyar Euro kredi veriyor. Giderek büyüyen Avrupa Yatırım Bankası, finansal anlamda Dünya Bankası’ndan daha iyi bir donanıma sahip hale gelmiş durumda. Bankanın 1990 yılından beri daha çok orta ve doğu Avrupa’ya ağırlık verdiğini belirten Löser, bu bölgede yapılacak çok işleri olduğunu söyleyerek şöyle devam ediyor:

“Amaç, bu ülkeleri de Batı Avrupa ülkeleri seviyesine getirmek. Bu, muhtemelen birkaç on yıl sürecek. Diğer taraftan, batı Avrupa ülkelerinin seviyesi de yükselmeye devam ediyor, yani orta ve doğu Avrupa ülkelerinin batı Avrupa ülkeleri seviyesine gelmesi oldukça uzun sürecektir.”

Avrupa Birliği’nin yeni üyeleri ve Almanya’nın doğusundaki birçok proje Avrupa Yatırım Bankası’nın desteğiyle gerçekleşti. Verilen krediler ve kredilerin geri ödemesi genellikle uzun yıllara yayılıyor. Nitekim, uzun süreli yardım olmadan alt yapının hızlı bir şekilde yenilenmesi mümkün olamazdı.

Bankaya eleştiriler

Bu kadar devasa bir bütçeyle büyük projelerin gerçekleştirilmesine imza atan Avrupa Yatırım Bankası kamunun fazlaca dikkatini çekmiyor. Uzmanlar da bankanın başında gölge bir idarenin kurulmuş olduğu eleştirisini getiriyorlar.

Bankaya yönelik başka eleştiriler de var. Alınan bir kredi geri ödenmediğinde Avrupa Birliği üyeleri bundan sorumlu oluyor. Bu açıdan Avrupa Yatırım Bankası diğer bankalara oranla bazı ayrıcalıkların faydasını görüyor, ancak maliye uzmanları, bu politik kredilerin Avrupa Birliği bütçesine gizli borç olarak yansımasını eleştiriyor.