Avrupa Merkez Bankası'ndan karamsar tablo
6 Mart 2009
Avrupa Merkez Bankası gösterge faiz oranlarını Ekim ayından bu yana beşinci kez indirerek euro bölgesinin on yıllık tarihinin en düşük seviyesine düşürdü. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean-Claude Trichet, Banka’nın Frankfurt’taki merkezinde yaptığı açıklamada tarihi faiz indirimini şu sözlerle duyurdu. Trichet, "Para Politikası Kurulu, düzenli olarak yaptığı ekonomik ve parasal analizler temelinde, gösterge faiz oranını 50 baz puan daha indirme kararı almıştır. Bu kararla birlikte, Euro sisteminde 8 Ekim 2008 tarihinden bu yana yapılan toplam faiz indirimi 275 baz puana ulaşmıştır” dedi.
Ekonomin durum parlak görünmüyor
Önümüzdeki aylarla ilgili euro bölgesi için karamsar bir tablo çizen Trichet, ekonominin büyük belirsizliklerle karşı karşıya olduğunu ve bu yılın sonlarına doğru iyileşme yaşanacağı tahminlerinin artık geçerli olmadığını kaydetti. Trichet Avrupa ekonomisinde durgunluk öngörüsünde bulunarak canlanmanın 2010’da gerçekleşmesinin bile tahmin edilmediği mesajını verdi. Avrupa Merkez Bankası iktisatçılarının öngörülerine göre euro bölgesinde ekonomik üretim bu yıl yüzde 2,7 oranında azalacak. GSYİH'nın da 2009 yılında yüzde 2,2 ila 3,2 oranında gerilemesi bekleniyor. 2010 için beklentiler ise yüzde eksi 0,7 ile artı 0,7 arasında. Avrupa İstatistik Dairesi Eurostat'ın ilk tahminlerine göre Euro bölgesinde ekonomi 2008'in son üç ayında yüzde 1,5 daralma gösterdi. Tek teselli ise fiyatlardaki istikrar ve enflasyon tehlikesinin görünürde olmaması.
Faiz indirimi işe yarayacak mı?
Peki faiz indirimi piyasalarda umulan canlanmayı getirebilecek mi? Alman Commerzbank’ın Başiktisatçısı Jörg Kraemer faiz indirimlerinin ardından tüketimin canlanmasının 9 ila 12 ay alacağına dikkat çekiyor ve Avrupa Merkez Bankası'nın bir adım daha atarak faiz oranlarını önümüzdeki aylarda büyük ihtimalle yüzde 1'e indireceğini belirtiyor. Düşük faiz oranlarına karşıtlığıyla tanınan Alman Merkez Bankası Başkanı Axel Weber, Avrupa Merkez Bankası kararının ekonomideki durum gözönüne alındığında doğru olduğunu, ancak ekonomide iyileşme başlar başlamaz oranların yine yukarı çekilmesi gerektiğini kaydetti. Weber, faizlerin daha da indirilmesi için hareket alanı bulunduğunu da sözlerine ekledi.
İş hükümetlere düşüyor
Hessen-Thüringen eyalet bankası Helaba'dan iktisatçı Ulf Krauss da Avrupa Merkez Bankası'nın resesyona karşı hareket alanının sanıldığından daha dar olduğunu, resesyona karşı yapabileceklerinin sınırlı olduğunu belirtiyor. Krauss, Banka'nın piyasaya büyük likidite pompaladığını, ancak tüketicilerin satın alma iradesini etkileyemeyeceğini vurgulayarak, bu noktada işin hükümetlere düştüğünü kaydediyor. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean-Claude Trichet de, mevcut ekonomik durum karşısında hükümetlere korumacı politikalardan uzak durulması uyarısında bulundu. Trichet, "Yapısal politikalar konusunda, serbest rekabete dayalı açık piyasa ekonomisi ilkesi çizgisinde ekonomi politikaları izlemek önemini koruyor. Bu bağlamda hükümetin rekabeti bozmayacak, gerekli yapısal düzenlemeleri geciktirmeyecek önlemleri desteklemesi ve en önemlisi korumacı önlemlerden kaçınması hayati önem taşımakta. Korumacılıktan kaçınılması küresel ekonominin mevcut krizi daha hızlı yenmesi açısından anahtar teşkil edecektir” diye konuştu.