'Almanya yarar sağlıyor'

45 yaşındaki Danuta Jasionek, Ren Bölgesi'ne bağlı Bornheim'da kuşkonmaz ve çilek üreten bir çiftliğin mutfağında bulaşık yıkarken, "burada iki ayda kazandığım parayla Polonya'da altı ay geçinirim" diye konuşuyor.

9 yıldan bu yana Almanya'da sürekli mevsimlik işçi olarak çalışıyor. Çiftliği işleten Claus Ritter, "eskiden burada çalışacak işçi bulmak için neredeyse bir ay çaba gösterirdik, şimdi bir telefonla bir hafta içinde işçiler geliyor" diyor. Bu kolaylığın sebebi AB ülkeleri içerisindeki serbest dolaşım yönetmeliği. 1 mayıs 2011 yılından bu yana orta ve doğu Avrupa'dan AB üyesi ülkelerin vatandaşları Romanya ve Bulgaristan dışında sınırsız olarak Almanya'da çalışma izni hakkına sahip oldular.

Bornheim'daki çiftlikte ilkbahardan sonbahar aylarına kadar çalışan yaklaşık bin kadar mevsimlik işçi arasında giderek Bulgarlar ve Rumenlerin de sayısı artıyor. Öte yandan Alman işçiler de burada çalışıyor. Örneğin 61 yaşındaki Gisela Klein: "6 yıldan bu yana burada çalışıyorum ve mevsimlik işçilerle ilişkilerim son derece iyi" diye anlatıyor. Klein, sadece dil konusunda bazen sorunlar çıktığını, ama bunun dışında herşeyin iyi gittiğini söylüyor ve mutfak tezgâhı üzerinde duran, Almanca sözcüklerin Rumence, Bulgarca ve Polonyaca çevirilerinin basılmış olduğu bir kağıdı gösteriyor.

"Arada bir Almanya'da çalışacaksın, Polonya'da yaşayacaksın"

Birkaç ay içerisinde bu çiftlikte çalışan kadınlar, gelecek sezona kadar birbirlerinden ayrılacaklar. Danuta Jasionek de, birçok Polonyalının yaptığı gibi ülkesine geri dönüyor. İmkânlar el verdiğinde bir ya da iki aylığına Almanya'da çalışıyorlar, ancak kendi ülkelerinde yaşamayı tercih ediyorlar. Orta ve doğu Avrupa'lı AB üyesi ülkelerden gelen daha iyi nitelikli elemanlar da benzer biçimde düşünüyorlar. Federal Çalışma Ajansı'nın Dış İş Gücü ve Kalifiye Elaman Bulma Merkezleri sözcüsü Beate Raabe, "Bundan 20 yıl önce Almanya ile yabancı ülkelerde ödenen ücret farkı dolayısıyla Federal Almanya tercih ediliyordu, ancak bu fark azaldı ve Polonya'da para kazanma imkânları düzeldi" diye konuşuyor. Bu yüzden de Almanya'da bir iş bulma arzusunun eskiden olduğu gibi yaygın olmadığını belirtiyor.

Alman iş piyasası 2011 yılında orta ve doğu Avrupa'dan AB üyesi ülkelerin vatandaşlarına Romanya ve Bulgaristan dışında kapılarını açtığında, bu ülkelerdeki yaşam standartlarının gittikçe yükselmesine rağmen yeni AB ülkelerinden iş gücünün piyasanın taşmasına yol açacağı endişesi vardı. Ancak mutfak hizmetlisi olarak çalışan Gisela Klein, Polonyalı iş arkadaşları gibilerin "Almanların işini elinden almadığını" vurguluyor.

Köln'deki Alman Ekonomi Enstitüsü'nden iş piyasası uzmanı Oliver Koppel da bu ifadeyi onaylıyor. İş piyasasının taşacağı yönündeki endişelerin tamamen dayanaksız olduğunu belirten Koppel şöyle devam ediyor: "Öncelikle konuya sadece sayısal olarak bakıldığında, rakamların belli sınırlar içinde kaldığı görülecektir. İkincisi, Almanya'da tabii avantajlı bir konumdayız, çünkü iş piyasası çok iyi durumda; bu da iş gücüne büyük oranda ihtiyaç duyduğumuz anlamına geliyor."

2010 yılında, yani serbest dolaşım düzenlemesinden bir yıl önce takriben 130 bin göçmenin Polonya'dan, 75 bin kişinin Romanya'dan ve 39 bin kişinin de Bulgaristan'dan Almanya'ya geldiği saptanmış. İş piyasası uzmanı Koppel, 2011 yılında da bu sayıların aşılmadığına dikkat çekiyor . Fedaral Çalışma Ajansı ve Federal Göçmenler ve Mülteciler Dairesi'nin (BAMF) verilerine göre Alman iş piyasasının yeni AB üyesi ülkelere açılmasından sonra bu ülkelerden Almanya'ya 63 bin ilâ 89 bin kişinin geldiği saptanmış.

Polonyalı meslek eğitim öğrencileri Almanya'nın doğusundaki boşlukları doldurabilirler

Toplumda önceleri Alman iş piyasasının yeni AB ülkelerinin vatandaşları ile dolacağı ve ücret dampingi yaşanacağı endişesi vardı. Dou Avrupa'dan gelen işçilerin düşük ücretli işlerde çalışmaya Almanlardan daha çok istekli olacağı, bunun da genel olarak ücretlerde seviyenin düşmesine yol açacağından endişe ediliyordu. Ama bu olmadı. Tersine, yeni serbest dolaşım düzenlemeleri Almanya için avantajlı bir durum. Bunu Federal Çalışma Ajansı da, çok sayıda Alman ekonomi uzmanı da onaylıyor. Köln'deki Alman Ekonomi Enstitüsü'nden iş piyasası uzmanı Oliver Koppel, yeni AB üyesi ülkelerden bu iş gücünün Almanya'ya gelmesinin Almanya'daki iş piyasasının rahat nefes almasına büyük ölçüde katkıda bulunduğunu vurguluyor. Koppel, özellikle eğitim sektöründe bunun görüldüğünü söylüyor ve ekliyor: "Almanya'nın doğusunda bundan 20 yıl öncesine kıyasla şu anda yüzde 50 oranında daha az sayıda genç meslek eğitimi yapmaktan yana. Bu büyük boşluk, meslek eğitimi konusunda sunulan ve şu ana kadar henüz kimsenin başvurmadığı meslekî eğitim imkânlarının da artmasına yol açtı." Zira Demokratik Alman Cumhuriyeti'nin yıkılmasından ve Almanya'nın birleşmesinden sonra Almanya'nın doğusundaki eyaletlerde öncekine oranla daha az çocuk doğumları yaşandı. İş piyasası uzmanı Koppel, bu meslekî eğitim yerlerine şimdi Polonyalı meslek eğitim öğrencilerinin çok iyi bir biçimde yerleştirilebileceğine işaret ediyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Marina Martinovic / Çelik Akpınar

Editör: Nihat Halıcı