Aliyev Berlin temaslarına başladı

Azerbaycan ekonomik açıdan son yıllarda oldukça gelişen bir ülke. Kafkaslar‘daki ülkenin yalnızca Almanya’yla ticaret hacmi 500 milyon Euro’ya yaklaşırken, Almanya’nın bu ülkeye ihracatı 2003 yılında 160 milyon Euro’yu geçti. Azerbaycan petrolleri birçok dış yatırımcının iştahını kabartıyor.

Gerçekten de 2003 yılına oranla bu sektördeki yatırım hacmi yüzde 70’e yakın artarak olağanüstü bir gelişme gösterdi. Ancak Alman işadamları, Azerbaycan’a yatırımlar konusunda kararsız. Almanya Dışişleri Bakanlığı, Alman işadamlarının bu ülkede hukuki belirsizlikler dolayısıyla yatırımlardan kaçındıklarını belirtiyor.

Almanya, Azerbaycan’a bir yandan taşıt aracı ve özellikle komple üretim tesisleri satarken, 178 milyon Euro tutarında petrol satın alıyor. Kalkınma yardımı çerçevesinde ise Almanya, Azerbaycan’daki serbest piyasa ekonomisinin gelişmesiyle tarım sektörüne odaklanmış durumda.

Azerbaycan’ın siyasi konumu

Azerbaycan, yalnızca Almanya açısından değil, tüm Avrupa ve ABD açısından da siyasal ve askeri önem taşıyor. Nitekim geçtiğimiz haftalarda Bakü’ye sürpriz bir ziyaret gerçekleştiren ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, Azerbaycan’ın Irak’taki müttefik birliklerindeki durumu ile ikili askeri ilişkileri ele aldı.

Ancak gözlemciler, Rumsfeld’in bu ziyaretinin ABD‘nin Bakü yönetiminin dış politikasından hoşnut olmadığının bir göstergesi olarak yorumladı. Nitekim, ağustos ayı başında resmi bir ziyaret için Azerbaycan'da bulunan İran Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi’nin bu ziyareti ABD’yi rahatsız etti.

Henüz istikrarı sağlayamayan Azerbaycan, coğrafi konumu dolayısıyla siyasi açıdan zor durumda. Komşularından Ermenistan ile Karabağ sorunu olan Azerbaycan’ın diğer komşularında da istikrar yok. Aynı zamanda Rusya ve İran gibi iki büyük komşuya sahip ve dış politikasında onlarla çatışmamaya özen göstermesi gerekiyor. Öte yandan Hazar Denizi‘ndeki petrol rezervleri hem Avrupa hem de ABD’de ilgi uyandırıyor.

Türkiye’nin AB üyeliği

Tüm bu dengeleri gözetmeye çalışırken iç politikada da dikkat etmesi gereken noktalar var. Bakü hükümetinin Amerikan yanlısı politikaları, Azerbaycan kamuoyunda onay görmüyor. Hatta ABD‘nin ”Teröre karşı savaş”ı, halk arasında İslam’a karşı savaş olarak algılanıyor.

Avrupa Birliği’nin Türkiye’ye yaklaşımı da bu bağlamda değerlendiriliyor. Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne henüz üye kabul edilmiş olmaması, Azerbaycanlılar arasında, Avrupa Birliği’nin bir Hristiyan kulübü olduğu izlenimine neden oluyor. Azeri uzmanlar, batılı ülkeler hakkındaki bu eğilimin, ülkenin dini açıdan radikalleşmesine neden olabileceğinden endişe ediyor.