Aile şirketleri Alman ekonomisinin omurgası

Almanya’nın en eski aile şirketi Münih’teki bir fırın. Bu işletme 1331 yılında kurulmuş. Zötler adlı bira imalathanesi de en eskilerden. 1447 yılında kurulmuş ve bugün Zötler ailesinin 20’nci kuşağı tarafından işletiliyor. Doğal olarak Almanya’daki bütün şirketlerin tarihi bu kadar eskilere dayanmıyor.

Beyaz ev eşyası imal eden Miele şirketinin müdürlerinden Reinhard Zinkann, aile şirketlerinin Alman ekonomisi açısından son derece önemli olduğunun inkâr edilemeyeceğini aktarırken sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Aile şirketleri son derece önemli. Yakın bölgelerinin ekonomik bünyesine intibak ediyor, personelleri, bölgeleri ve bölgenin insanlarından kendilerini sorumlu hissediyorlar. Bu bakımdan farklı bir değer kategorisine giriyorlar. Ama son derece dar bir alanda kaldıkları için genelde maalesef göze çarpmıyorlar.”

Aile şirketleri sözlüğü

Kısa süre önce piyasaya çıkan ‘Alman aile şirketleri sözlüğü’ Alman ekonomisinin asıl yükünü çeken küçük işletmeleri tanıtmak amacıyla hazırlanmış. Sayısız şirketten 1000 tanesinin ilginç tarihlerini, faaliyet kollarını ve iş hacimlerini bu sözlükten öğrenmek mümkün.

Aile şirketleri sözlüğünü çıkaran Florian Langenscheidt da köklü bir aile şirketinin varisi. “Aile şirketleri Rönesansından söz edebiliriz” diyen Langenscheidt, “Bu şirketler ezelden beri var. Çünkü ahlak, karakter, sürdürülebilirlik ve sorumluluk bilinciyle çalışıyorlar. Tabii kâr için çalışıyorlar. Ama kâr onlar için her şey değil. Onların kazandırdığı kimlik ve anlamı dev tröstlerde bulamazsınız” görüşünü dile getiriyor.

Ekonomide kilit öneme sahipler

Almanya’daki mal ve hizmetlerin yüzde 40’ında aile şirketlerinin imzası var. Ekonomik bakımdan faal nüfusun yüzde 60’ı aile şirketlerinde çalışıyor. Mesleki eğitim yeri arzındaki payları da yüzde 80 dolayında. Ağır ekonomik krize rağmen işten çıkarma aile şirketleri açısından en son çare sayılıyor. Miele’nin satış müdürü Zinkann hisseleri borsada el değiştiren büyük şirketlerin kendilerinden çok şey öğrenebileceğine dikkat çekiyor. Zinkann, “Onlara, işletme hedeflerinin devamlılığı konusunda ders verebiliriz. Üç ay sonrasını görebilmenin borsa için önemli ama işletme için kötü olduğunu bizden öğrenebilirler” diyor.

Başarının sırrı

Aachen’daki dünyaca ünlü bisküvi ve çikolata fabrikası Lambertz’in dokuzuncu kuşak sahibi Hermann Bühlbecker de böyle düşünenlerden. Günümüzdeki şartların aile şirketleri için bir avantaj teşkil ettiğini söyleyen Bühlbecker şu noktalara dikkat çekiyor:

“Şirketin kişiyle özdeşleştirilebilmesi ve piyasaya yakınlığından dolayı çabuk kararlar alabilmesi son derece önemli. Bu, aile şirketlerinin avantajı, sorumluluğu, riski ve aynı zamanda da şansıdır. Devamlılık ve sosyal angajman çok önemli. Böyle davranan işletmeciler arttıkça, şirketinin piyasadaki konumu da güçlenir.”

Yayımcı Florian Langenscheidt da aile şirketlerinin devri kapanmış dinozorlar olmadığını söylüyor. Ona göre aile şirketlerinin başarı sırrı, “üçer aylık borsa raporlarını” değil, “gelecek nesilleri” düşünmelerinde yatıyor.

Henrik Böhme/ Çeviri: Ahmet Günaltay

Editör: Ayhan Şimşek