030210 USA Iran Spannungen

Ahmedinejad, BM'nin öne sürdüğü "uranyumun İran dışında zenginleştirilmesi" koşulunu kabul edebileceklerini söyledi. Ancak Tahran yönetimi nükleer program konusnuda uzlaşı sinyali verse de ABD çok fazla ikna olmuş görünmüyor. Obama yönetimi, İran’dan gelecek olası saldırıları önlemek için, Basra Körfezi’nde füze savunma sistemi oluşturmaya karar verdi.

ABD yönetimi ve ordu kaynaklarını referans alan ABD basınının haberlerine göre, özel gemiler İran kıyıları açıklarında devriye gezecek ve pek çok Arap devletinde füzesavar sistemleri kurulacak. İsrail, ABD ve Avrupalı müttefikleri, İran’ı nükleer enerjiyi sivil amaçlarla kullandığını söyleyip, nükleer silah üretmekle suçluyor.

ABD Başkanı Barack Obama, geçen hafta yapatığı geleneksel "Birliğin Durumu" konuşmasında, İran'a yönelik en sert çıkışını yapmıştı:

"İran siyasi yönetiminin tüm uluslararası yükümlülükleri hâlâ göz ardı ettiği şüphe götürmez bir gerçek. Tahran en sert sonuçlarla yüzleşecek.“

Obama’nın mesajı Tahran’a ulaşmış gibi görünüyor. İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad, devlet televizyonunda yayımlan bir söyleşisinde, nükleer tartışmalarla ilgili uzlaşı istediğini bildirdi ve şöyle konuştu:

“Uranyumun yurtdışında zenginleştirilmesi benim için bir mesele teşkil etmiyor. Ben sağlam temellere dayalı bir işbirliği arzu ediyorum."

ABD boş vaat duymak istemiyor

Ancak Washington, tekrar boş vaatler dinlemek istemiyor. Obama’nın önerileri arasında, Tahran’ın 1200 kg uranyumu Fransa ve Rusya’ya göndermesi ve orada sivil amaçlar için uranyum zenginleştirme çalışmaları yapması yer alıyordu. Yaklaşık 30 yıl boyunca İran ile hiçbir doğrudan temasta bulunmayan ABD, bu konuda pazarlık etmek için geçen yıl İran ile müzakere masasına dahi oturmuştu.

ABD Merkez Kuvvetler Komutanı Orgeneral David Petraeus, İran konusunda Beyaz Saray ve Pentagon arasında tam bir görüşbirliği olduğunu söylüyor:

"Sayın Başkan, Savunma Bakanı ve ben İran'la ilgili mutabıkız: Tüm seçenekler masada kalmaya devam edecek.“

ABD Savunma Bakanı Robert Gates ise başka bir noktaya dikkat çekiyor:

"İran’ın nükleer silahlanmasını bir kenara bırakın, sadece aşırı konvansiyonel silahlanması bile endişelenmek için yeterli bir neden."

Arap ülkelerinde füzesavar sistemi

New York Times gazetesinin haberine göre, ABD, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Kuveyt’te deniz ve kara temelli Patriot füzesavar sistemi oluşturuyor. Habere göre, Suudi Arabistan’a da petrol boru hatlarının korunması için 30 bin kişilik bir birlik oluşturulmasında yardımcı oluyor. Başkan Obama, hafta sonu yaptığı açıklamada endişelerini dile dile getirdi:

"İran’ın nükleer silahlanması sonuçta tüm bölgeyi ve tüm dünyayı tehdit ediyor."

Washington'un İran politikasını eleştirenlerse şu ana kadarki yaptırımların yalnızca İran halkına zarar verdiğini vurguluyor.

"ABD, AB'ye başvuracak"

Yine de Başkan Obama, Rusya ve Çin’in bu konuda çok istekli olmadığını bilmesine rağmen, İran'a yaptırım uygulanması konusunda ısrarcı. ABD’nin önde gelen siyaset bilimcilerinden Robert Kagan, bu nedenle ABD yönetiminin Avrupalı müttefiklerine başvuracağını belirtiyor ve ekliyor:

"Çünkü sadece ABD ve AB, İran’a sert ekonomik yaptırımlar uygulanması konusunda kararlı.“

© Deutsche Welle Türkçe

Ralph Sina / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Murat Çelikkafa