Afganistan’da sivil toplum kuruluşları tehlikede

Afganistan'ın Hindukuş bölgesindeki gerginlik tırmandıkça, buradaki yardım kuruluşlarına duyulan ihtiyaç da artıyor. Ancak yardım kuruluşu çalışanları devam eden gerginlikler yüzünden kaçırılma, öldürülme ve saldırı tehlikesi altında görev yapıyor. Afganistan’da faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşu Güvenlik Ofisi ANSO'nun hazırladığı son rapora göre, Afganistan'daki yardım kuruluşları ciddi güvenlik problemleriyle karşı karşıya.

ANSO raporunda, geçtiğimiz yıl sivil toplum kuruluşlarının çalışanlarına yönelik 170 saldırı meydana geldiği kaydedildi. Rakamlar, saldırıların 2007 yılına oranla yüzde 20 arttığını gösteriyor. Bu saldırılarda, 31 sivil toplum kuruluşu çalışanı hayatını kaybetti, 27'si ağır yaralandı, 78'i ise kaçırıldı. ANSO şefi Nic Lee, destek birlikler artırılsa bile sivil toplum kuruluşu çalışanlarına yönelik saldırıların, 2009 yılında da katlanarak devam edeceği görüşünde.

Nic Lee, artan askeri birliklerle ilgili ise “Bunun sivil yardım kuruluşlarının içinde bulundukları durumu kolaylaştıracağı şüpheli. Ayrıca tırmanan her türlü gerginlik, gerginliği başlatan kim olursa olsun Afganistan’daki yardım kuruluşlarının durumunu sadece zorlaştıracaktır" yorumunda bulunuyor.

Yardım ekipleri taraf gibi görülüyor

ANSO'nun raporuna göre isyancılar, sivil toplum kuruluşlarını, sanki yabancı güçlerin ve hükümetlerin parçasıymış gibi değerlendiriliyorlar. Bu yüzden de sivil toplum kuruluşları saldırıların odak noktası konumundalar.

Güvenlik gerekçeleriyle çatışma yaşanan bölgelerde yardım kuruluşlarının askeri birliklerce desteklenmesi sıkça başvurulan bir yöntem. Ancak bu durum tepkilere neden oluyor. Diğer yandan askeri destek almayan ekipler de saldırılara karşı tamamen savunmasız oldukları için, sıklıkla şiddet eylemlerine maruz kalıyorlar.

Afganistan’ın kuzeyi

Afganistan'ın kuzeyinde Alman ordusunun koruması altında görev yapan ekipler ise nispeten daha güvenli bir ortamda çalışıyor. Kunduz'daki Almanya tarafından yürütülen bölgesel yeniden yapılandırma projesinin sivil şefi Peter Ptassek ise konuyla ilgili şunları söylüyor: “İsyancılar, devletin yeniden imar projelerini hedef alıyorlar. Kişisel kanaatim, Alman ordusunun koruması olmadan, bölgesel imar ekiplerinin çatısı altında çalışan kişilerin saldırılara hedef olacakları yönünde."

ANSO şefi Nic Lee de suç örgütleriyle isyancılar arasında yoğunlaşan bir iş birliği olduğuna dikkat çekiyor. Lee “Kuzeydeki şiddet olayları genellikle siyasi nedenlere dayanıyor. Eskiden bu nedenler daha çok maddiydi ya da diğer tarafa karşı üstünlük sağlamak amaçlanıyordu. Saldırıların şekli değişti. Siyasi saldırılardan, askeri konvoylara düzenlenen bombalı saldırılara kadar geniş bir yelpazeye taşındı. Artık eylemler, suç örgütlerinin elemanları tarafından ancak askeri bir amacın parçası olarak düzenleniyor."