110809 Afghanistan Abdullah

Afganistan'daki seçim kampanyasında artık son düzlüğe girilirken, adaylar birbirinden farklı vaad ve programlarıyla dikkat çekiyor. Halen devlet başkanlığı görevini yürüten Hamid Karzai'nin genel çerçeveli programına karşılık, en güçlü adaylardan biri olan eski dışişleri bakanı Abdullah Abdullah, çok daha ayrıntılı bir siyasî program ortaya koydu. Karzai, her ne kadar kendi programını hayli kısa tutmuş olsa da Abdullah’ın planını zaman kaybetmeden eleştirmeyi de ihmal etmedi.

Abdullah Abdullah planında, en önemli icraatlardan biri olarak, ülkedeki zengin ve fakirler arasında giderek açılan uçurumun kapatılmasını öngörüyor. Abdullah, "Fakirlik ve işsizlik, halkın taleplerine göre hareket etmeyen ve vatandaşlarının ihtiyaçlarını görmezden gelen verimsiz bir hükümetin ürünüdür" yorumunu yaptı.

Daha serbest bir federal yapı

Abdullah Abdullah, Karzai'nin yoksullukla mücadele için bir program öne sürmediği görüşünde. Bu anlamda bazı siyasî reformların yapılması gerektiğinin altını çizen Abdullah, daha serbest bir federal yapıyı savunuyor. Abdullah bu şekilde halkın, vilayetlerde yapılacak serbest yerel seçimler yoluyla önemli kararların alınma sürecine katılabileceğini düşünüyor: "Afgan halkının da arzusunun bu yönde olduğuna inanıyoruz. Bu nedenle seçim programımızda başkanlık sistemini bir parlamenter hükümet sistemiyle değiştirme önerisini getirdik. Bu bağlamda önceliğimiz vali, muhtar ve belediye başkanlarının halk tarafından seçilmesi."

Abdullah Abdullah ekonomi alanındaysa, yerli sanayinin desteklendiği bir serbest piyasa ekonomisini benimsiyor, ayrıca tarımın teşvikini savunuyor.

Abdullah, dış politikadaki deneyimleri nedeniyle Afganistan'ın komşularıyla ilişkileri konusunda fazlasıyla bilgiye sahip... Afganistan'ın ulusal bağımsızlığını vurgulayan eski dışişleri bakanı, sözlerini şöyle sürdürüyor: "Afganistan'ın komşu ülkelerle ilişkilerinin iyileştirilmesi büyük önem taşıyor. Son dönemde komşu ülkelerle ilişkilerimizde iyi yönde gelişmeler kaydedildi."

Komşularla iyi ilişkiler sürüyor

Abdullah Abdullah'ın dışişleri bakanlığı yaptığı 2001-2006 yılları arasında İran, Rusya ve Hindistan ile kurulan iyi ilişkiler halen sürdürülüyor. ABD Başkanı Barack Obama'dan da Afganistan'a olumlu mesajlar geldi.

Diğer yandan Abdullah, her ne kadar Hindukuş'ta uluslararası güvenlik güçleri bulunsa da, güvenlik konusuyla aslında Afganistan'ın kendisinin ilgilenmesi gerektiğinin altını çiziyor: "Güvenliğin sağlanması, Afganistan güvenlik güçlerinin sorumluluğunda... Ancak bunun için zamana ihtiyacımız var. Biran önce bu konudaki sorumluluğu üzerimize almak için çaba sarf etmeliyiz."

Tacikler de Abdullah'ı destekliyor

Afganistan devleti birçok farklı etnik kökenden insanın birleşiminden oluşuyor. Bir Peştun olan Karzai'ye karşılık, Abdullah'ın babası Peştun, annesi ise Tacik. Abdullah’ın Tacikler tarafından da yoğun olarak desteklenmesinin bir başka nedeni, Taliban tarafından öldürülen ünlü komutan Ahmet Şah Mesut ile uzun yıllar beraber çalışmış olması.

Bir Amerikan kamuoyu araştırmaları enstitüsü olan 'International Republican Institute' tarafından yapılan seçim anketine göre Karzai, halkın yaklaşık üçte birinin desteğine sahip. Yüzde yedilik destek oranıyla Abdullah Abdullah'sa Karzai'nin ardından ikinci sırada yer alıyor. Diğer yandan Karzai'nin popülaritesi her geçen gün düşerken, Abdullah'ınki yükseliyor. Bu nedenle bazı araştırmacılar, devlet başkanlığı seçimlerinde ikinci tura kalınması halinde Abdullah'ın Karzai karşısında küçük de olsa bir şansının bulunduğunu düşünüyor.


Said Samimi / Çeviri: Banu Ertek

Editör: Murat Çelikkafa