ABD'nin Ortadoğu projesine destek

Bağdat’ın Ortadoğu’ya demokrasi getireceğine inanan Bush yönetimi, Genişletilmiş Ortadoğu ve Kuzey Afrika Projesi‘ni G-8 liderlerine dün resmen sundu. Liderlerin destek verdiği projeye çerçevesinde zirveden çıkan somut sonuç ise ”Demokrasi Yardım Diyaloğu” başlığında bir grup oluşturulması oldu.

Türkiye, Yemen ve İtalya bu gruba eşbaşkan seçildiler. Başbakan Erdoğan, ''Biz her zaman Ortadoğu'da atılacak barış adımlarına yardımcı olmayı, barış için çalışmayı görev biliyoruz'' derken, yazılı bildiride İsrail - Filistin anlaşmazlığının çözümü için çalışmalara devam edileceği vurgulandı.

Ancak bölge ülkelerinin bu yardımı kabul edip etmeme hakları olduğunu belirten Jacques Chirac, "Bölgenin demokrasi misyonerlerine ihtiyacı yok" dedi. Projenin resmen sunulacağı G-8 Zirvesi için aldıkları davetini Mısır, Suudi Arabistan ve Fas geri çevirmişlerdi. Türkiye dışında Cezayir, Bahreyn, Ürdün ve Yemen bu zirveye Ortadoğu’da reformu konuşmak için katıldılar.

NATO’nun rolü

Georgia Eyaleti açıklarında Sea Island adasında yapılan zirvede liderler, ceket ve kravat yerine rahat kıyafeleriyle dikkat çekerlerken, gündemde ağır basın konu ise yine Irak’tı. Irak’ın borçlarının hafifletilmesi konusunda liderler anlaşmaya vardı. Üst düzey Amerikalı bir yetkili, Irak’ın 130 milyar dolar borcu olduğunu ve ülkenin yeniden yapılanması ve istikrara kavuşmasında borçların kısmen de olsa silinmesinin büyük katkı sağlayacağını söyledi.

Ancak Irak’la ilgili NATO konusunda anlaşma sağlanamadı. Bush, NATO’nun Irak’ta daha geniş rol üstlenmesi çağrısında bulundu. Ancak Fransa Devlet Başkanı Jacques Chirac ise ”NATO’nun Irak’a müdahalesinin gerekli olduğu kanaatinde değilim” diyerek çekincesini ortaya koydu.

Yaver – Bush görüşmesi

G-8 Zirvesi’nin en dikkat çeken konuğu Irak’ın geçici yönetiminin Devlet Başkanı Gazi El Yaver oldu. ABD Başkanı George Bush’la görüşen Yaver, ABD’ye teşekkürlerini sunarak, Irak’ın özgür, demokratik ve istikrarlı bir ülke olarak Ortadoğu’da yerini alacağını söyledi. Bush ise ”1,5 yıl önce özgür bir Irak’ın devlet başkanının yanında oturacağımı düşünemezdim” diye konuştu.