ABD'nin işkence dosyası kabarıyor

ABD Savunma Bakanlığı Pentagon’un işkence vakaları ile ilgili raporu 11 Eylül raporunun gölgesinde kaldı. Raporda kaydedilen 94 vakanın toplandığı belli başlı başlıklar, şiddet kullanma, cincel taciz, işkence ve açıklanamayan ölümler. Ordu yetkilielrinin vardığı sonuç ise tüm bu suçların, askerlerin var olan kuralları kötüye kulanması ya da uygulamaması sonucu, bireysel olarak işlendiği.

Raporun bazı bölümleri çelişiyor

Örneğin askeri polis ile askeri gizli servis arasındaki ilişkinin sınanması gerektiği belirtiliyor. Bunun yanında askerlerin yeterince iyi eğitim görmedikleri, tutuklulara yönelik pek çok düzenlemenin net olarak belirlenmediği, tutukluların ifadesinin psikolojik olarak çok gergin bir ortamda alındığı kayedediliyor. Bu faktörlerin ise işkence ve suistimal riskini arttırdığı belirtiliyor. Rapordan sorumlu müfettişe göre bütün bu faktörlere rağmen işkencelerden askerler bireysel olarak sorumlu:

”Vakaların çoğuna, askerlerin öz disiplinden yoksun davranmaları yol açtı. Diğerlerine ise asker ve tutukluların refleks türü fevri davarnışları neden oldu.”

Amerikan Senatosu’nun Savunma Komisyonu’ndaki Demokrat milletvekilleri ise, suçu sadece askerlere yükleyerek ordunun kendisini temize çıkarmaya çalıştığı kanısında. Senatör Reed, ordu yetkililerinin sitematik hata aramadıkları için bulamadıklarını belirtiyor ve şöyle konuşuyor:

”Ordu yönetiminin sorumluluğu var mı diye bakmadınız ki. Bu konuya, birkaç işkence raporunda atıfta bulunulmuştu. Yapmanız gereken görevi yerine getirmediniz.”

Reed’ın belirttiği gibi aylar öncesinde ortaya konan bir başka askeri raporda, tutuklulara sistematik işkence uygulandığı kaydediliyordu., Ayrıca Kızılhaç, Amerikan ordusunda uygulanan işkence yöntemlerine dikkat çekiyordu. Bazı yüksek düzey askeri yetkililer, ordunun, tutuklulara muamele konusundaki yapısal ve doktrinci temellerinin gözden geçirilmesinin istiyor. Demokrat Senatör Levin şöyle konuşuyor:

"Pek çok askeri gizli servis elemanı, tutukluların uzun süre çıplak olarak karanlık hücrelere kapatılmasının prosedüre dahil olduğunu itiraf etti. Yani hem fiziksel, hem de psikolojik baskı yönteminin sistematik olarak uygulandığını. Bütün bunlar şimdiki açıklamalar ile çelişiyor. "

İşkence dosyası henüz kapanmadı

ABD’de işkence konusunda altı askeri rapor daha hazırlık aşamasında. Siyasi gözlemcilere göre ordu, tutarlı ve tarafsız şekilde olayları açığa kavuşturma niyetinde değil. Bu nedenle bağımsız bir araştırma komisyonu oluşturmak kaçınılmaz görünüyor.