1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

ABD'li bilim insanlarından yönetime tepki

Christoph Grabenheinrich20 Şubat 2004

Amerika Birleşik Devletleri'nde bilim insanları bilime siyaset bulaştırılmasına karşı çıktı. Hükümete duyulan tepkiyi ortaya koyan mektup, bilim dünyasından 60 ünlü isim tarafından imzalandı

https://p.dw.com/p/Aams
Amerikan yönetimini uyaran mektubu nobel ödüllü araştırmacılar da imza koydu
Amerikan yönetimini uyaran mektubu nobel ödüllü araştırmacılar da imza koyduFotoğraf: AP

Amerikalı Uzmanlar Heyeti, hükümeti protesto etmeye hazırlanıyor. Hükümetin bilim insanlarının çalışmalarına müdahil olması ve değiştirmeye kalkışması tepkilerin asıl nedeni. Sistematik olarak bilim dünyasının politize edilmeye çalışıldığının vurgulandığı bir mektup, hükümete sunulmak amacıyla kaleme alındı. Bilim dünyasından 60’ın üzerinde uzman raporu imzaladı.

Amerikan bilim insanlarının kaleme aldığı mektup, ”Kim kimdir” sorusuna açıklık getirir nitelikte. Mektubu imzalayanlar arasında ise üniversite rektörleri ile profesörlerin yanı sıra nobel ve ulusal bilim ödülerini kazanan araştırmacılar da bulunuyor.

Bilim dünyası üzerinde baskı

Beyaz Saray’a gönderilmek üzere hazırlanan ve farklı önerilerin yer aldığı mektuptaki ana başlıklarda, içinden çıkılması zor noktalara değinilmiş. Bilimsel araştırma sonuçlarında aktif değişimler, sansür, iktidarın eşik bekçisi rolünü üslenen bilim insanları, Danışma Kurulu’nun tasviyesi ... Mektupta ayrıca, Bush yönetiminin bilim dünyası üzerindeki kurmaya çalıştığı baskı ve manipüle çabalarının da benzeri görülmemiş türden olduğu belirtiliyor.

Ulusal Bilim Vakfı’nın eski Başkanı Neil Lane de raporu imzalayanlar arasında yer alıyor. Lane şunları söylüyor:

"Daha önce hiçbir iktidar çıkar ve politik görüşleri doğrultusunda bilim insanlarını bu kadar değiştirmeyi ve baskı altına alınmayı denemedi. Bilimsel araştırmalar engellenmeye, Uzmanlar Heyeti’nden bilirkişiler uzak tutulmaya ve kurul tasfiye edilmeye çalışılıyor."

Beyaz Saray görmemezlikten geliyor

Bush yönetiminin artık kendi politikası doğrultusunda, bilim dünyasını gizli saklı değil, alenen baskı altına almaya çalıştığı vurgulanıyor. Küresel ısınma, temiz hava, iklim, kanser, atom enerjisi ve zararlı atıklar hükümetin sistematik olarak müdahil olduğu alanlardan sadece birkaçı. Ozon tabakası ile ilgili araştırmalara imza atan Nobel ödüllü bilim insanı Sherwood Rowland da, küresel ısınma konusunda uluslararası kabul gören tespitleri Beyaz Saray’ın görmemezlikten gelindiğini iddia ediyor.

Çevre Koruma Dairesi’nde uzun yıllar uzman olarak görev yapan Russell Train‘in ise bu konudaki görüşleri şöyle: ”Bizim zamanımızda böyle birşey düşünülemezdi. Ne Nixon ne de Ford iktidarları döneminde Beyaz Saray’dan kararlarımıza müdahale edilmezdi. Bunun büyük oranda değiştiğini görüyorum.” Hükümet en son, Uzmanlar Kurulu’nda ‘kurşunun insan sağlığı üzerindeki etkilerini’ araştıran heyetteki bilirkişilerin yarısını görevden aldı. Araştırmalara katılan bilirkişiler gitmek zorunda bırakılırken, yeni atananların ilgili sanayi çevresinden gelmesi dikkat çekti. Hopkins Üniversitesi’nden Dr. Goldman, böylece kurşun kullanımına ilişkin sınırların tartışma dışı bırakıldığını öne sürerek, ”Bu konuda hiçbir fikirleri olmamasına karşına bilim ve bilimsel eğitime süphe ile yaklaşıyorlar” dedi.

Beyaz Saray politik kararların, bilimden daha fazla yol gösterici ve sonuca yönelik olduğu yönündeki iddiasında ısrar ediyor. Hükümet aynı söylemi Irak’ta "bulunamayan" kitle imha silahları sözkonusu olduğunda da kullanmıştı. Irak’ta kitle imha silahları olduğuna dair yeterli ve inandırıcı delilleri olduğunu söyleyen Bush yönetimi, Laboratuvar Tekniği uzmanlarının bu konudaki araştırmalarını gözardı etmişti. Bu heyetteki bilirkişiler de protesto mektubunu imzalayanlar arasında yer aldı.