Zu gut um Nein zu sagen - Netanjahu wirbt für neuen US-Vorschlag
15 Kasım 2010
ABD Başkanı Barack Obama’nın, İsrail’in işgal altındaki Batı Şeria’da yerleşim birimleri inşasına 90 gün süreyle moratoryum ilan etmesi karşılığında Washington’un kritik bazı güvenlik ve dış politika güvenceleri vermesini öngören teklifi İsrail hükümeti tarafından masaya yatırıldı.
İsrail’de yayınlanan "Haaretz" gazetesi ABD’nin vermeye hazırlandığı güvenlik ve dış politika güvencelerini sayfalarına taşıdı. Buna göre yerleşim birimlerinin inşasının durdurulması halinde Obama yönetimi daha önce üzerinde uzlaşma sağlananlar dahil toplamda 40 adet F 35 savaş uçağını hiçbir mali karşılık almadan İsrail’e verecek.
Bunun Başbakan Netenyahu’nun reddedemeyeceği kadar iyi bir teklif olduğuna dikkat çeken gazete, Washington’un ayrıca İsrail’i hedef alan BM Güvenlik Konseyi kararlarını veto etmeyi sürdürme sözü verdiğine dikkat çekti. İşte burada Filistin lideri Mahmud Abbas’ın, barış görüşmelerinin sonuçsuz kalması halinde, Birleşmiş Milletler'e, Filistin devletinin tanıması için yapacağı çağrı ve bu yönde hazırlanması öngörülen karar kritik önem taşıyor.
Barak kabul edilmesinden yana
İsrail’in ABD'nin önerisini kabul etmesi gerektiğin söyleyen İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak, aksi takdirde Filistinliler ile Arap ülkelerinin, ABD ile bir antlaşma imzalayabileceği, İsrail’in bunun dışında bırakılabileceği uyarısında bulundu ve şunları kaydetti:
"Amerikalılar haklı olarak bizden esasa ilişkin konuları ciddi bir şekilde konuşmamızı bekliyor. Ne zaman sınırlara ilişkin bir düzenleme ya da mülteciler sorununa çözüm bulmamız gerektiğini bize dikte edemezler, etmeyeceklerdir de."
"Amerikan diktası"
ABD'nin önerisini İsrail'de “Amerika'nın diktası” sözleriyle yorumlayan gazeteler de var. Zira Obama yönetimi, barış görüşmelerinde ilk aşamada Filistin Devleti'nin sınırlarının belirlenmesini, dolaysıyla İsrail'in de yeni sınırlarının belirlenmesini istiyor.
Netenyahu'nun kendi partisinden, önde gelen bakanlar ve Knesset üyeleri yerleşim birimleri inşasının bir kez daha askıya alınmasına karşı çıkıyor.
"Netenyahu sözünü tutmuyor"
Bunlardan biri de Likud partisi milletvekili Tzipi Hotovely. "Başbakan Netanyahu, yeni bir moratoryum kararına partisinin destek vermeyeceğini anlamak zorunda. Başbakanın Likud'un belirlediği çizgiyi yok sayan kararlarını görmezden gelemeyiz. Seçmenlerine moratoryum ilan edilmeyeceği sözünü verdi ve şimdi sözünü tutmuyor” diyen Hotovely, tepkisini dile getiriyor.
Akdeniz Zirvesi iptal
Öte yandan, Akdeniz Birliği'nin 21 Kasım tarihinde Barselona'da yapılması öngörülen zirvesinin Ortadoğu barış görüşmelerinin askıya alınması nedeniyle ertelendiği açıklandı.
Birliğin dönem başkanlığını yürüten Mısır ve Fransa ile birliğin merkezine evsahipliği yapan İspanya ortak bir açıklama yaparak, İsrail ile Filistin arasında barış görüşmelerinin en kısa zamanda yeniden başlatılması çağrısını yaptı.
Pazarlıklar sürüyor
Şimdi dikkatler İsrail hükümetine çevrildi. ABD Başkanı Barack Obama, Netenyahu'nun teklifi kabul etmesinin önemine vurgu yaptı ve “Netenyahu bu yolla barış görüşmelerinde ciddi olduğunu ortaya koyabilir” dedi.
Netenyahu'ya yakın kaynaklar ise Washington-Tel Aviv hattında pazarlıkların sürdüğünü ve ancak İsrail'in beklentilerinin karşılanması halinde teklifin İsrail hükümeti tarafından kabul edilebileceğini duyurdu. Ancak bu beklentilerin ne olduğu konusunda bilgi verilmedi.
© Deutsche Welle Türkçe
Clemens Verenkotte, Değer Akal
Editör: Ahmet Günaltay