1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

ABD'de krize milyarlık çözüm arayışı

Ralph Sina/ Washington11 Şubat 2009

Amerikan Maliye Bakanı Timothy Geithner, ABD’yi mali krizinden kurtaracak çareleri düzenlediği basın toplantısında açıkladı. Ancak Maliye Bakanı’nın planı borsalarda hayal kırıklığı yarattı.

https://p.dw.com/p/Grwx
Fotoğraf: AP Graphics

Geithner’in kurtarma planının ayrıntılarıyla ilgili açıklamalarının ardından New York ve diğer büyük borsa merkezlerinde hisse senetleri önemli oranda değer kaybetti.

Amerikan Maliye Bakanı, durumun ne kadar kritik olduğunu son derece açık bir şekilde ortaya koydu. Geithner, “Bundan öncekileri gölgede bırakacak kadar karmaşık bir sınavla karşı karşıyayız” dedi.

“Ekonomik çöküşün sonuçları ağır olur”

Geithner bu durumda Amerikan yönetimine tek alternatif kaldığını, bunun da kamu ve özel sektör sermayesini seferber ederek mali sistemi çökmekten kurtarmak olduğunu söyledi. Amerikan Maliye Bakanı, finans sisteminin çökmesinin, acilen uygulanması gereken yüz milyarlarca dolarlık tedaviden çok daha pahalıya mal olacağını belirtti. Geithner, “Amerikan ekonomisinin çökmesi Amerikalılar, şirketler ve bütün ülke için kestirilmesi mümkün olmayan sonuçlar doğurur” diye konuştu.

Amerikan Maliye Bakanı Timothy Geithner
Amerikan Maliye Bakanı Timothy GeithnerFotoğraf: AP

Obama yönetimi, Amerikan ekonomisini yıkılmaktan kurtarmak için çifte terapi uygulamayı planlıyor. Senatto’nun onayından geçen 800 milyar dolarlık konjonktür paketi, devlet tarafından finanse edilen istihdam arttırıcı yatırımlar için kullanılacak. Böylece Amerikan tarihinin en kapsamlı istihdam programı başlatılmış olacak. Ancak bu program tek başına sürekli ekonomik canlanma başlatmaya yetmeyecek. Canlanma için ABD’nin istihdam kadar sermayeye de ihtiyacı olacak.

Kredi akışı yeniden sağlanmalı

Amerikan Maliye Bakanı da istihdamı arttırıcı konjonktür paketinin muazzam boyutlardaki banka kurtarma programıyla desteklenmesi gerektiğine işaret etti. Geithner, “Ailelere ve şirketlere kredi akışını yeniden sağlamak zorundayız” dedi.

ABD'nin uzun vadede resesyondan kurtulabilmesi için kredi şartlarının elverişli olması gerekiyor. Ancak karşılıksız borç senetleri bilançolarını kararttığı için iflasın eşiğine gelen Amerikan bankaları sorunun çözümü değil, nedenleri arasında yer alıyor. ABD Maliye Bakanı, “Krize doğrudan ve bütünüyle değil de kısım kısım müdahale edersek daha fazla mali uçurum ve artçı etkileriyle karşılaşabiliriz” ifadesini kullandı.

Amerikan bankalarının ellerindeki değersiz kağıtlardan kurtulabilmesi için, kamu – özel sektör işbirliği öneren Maliye Bakanı Geithner devletin kuracağı özel fona risk sever yatırımcıyı da ortak etmek istiyor. Tereddüdün, aktif müdahaleden daha riskli olduğunu ve vergi mükellefi açısından da çok pahalıya geleceğini söyleyen Geithner, kurulacak bir trilyon sermayeli fonun karşılıksız senetleri ticari bankalardan devralabileceğini ve yeniden ekonomik canlanma başladığında bu senetlerin para edeceğini belirtti.

Amerikan Maliye Bakanı konjonktür paketine 800 milyar, bankaların kurtarılmasına ise bir trilyon dolar ayrıldığını hatırlatarak bunun muazzam bir rakam olduğunu, ancak bu dev operasyonun sonunda Amerikalılara yarayacağını ve ev sahiplerinin ipotek kredisini ödeyebilecek duruma geleceğini söyledi.

Timothy Geithner, Obama yönetiminin şeffaflık politikasını mali ve ekonomik kurtuluş programında da uygulayacaklarını ve milyarlık işlemleri herkesin internet üzerinden izleyebileceğini de sözlerine ekledi.