1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

ABD’de gündem Irak savaşı

9 Kasım 2005

Amerikan kamuoyu Irak savaşından ötürü Bush yönetimine baskısını her geçen gün artırıyor. Şimdiye kadar 2 bini aşkın askerini kaybeden ABD, savaşın gerekliliğini tartışıyor.

https://p.dw.com/p/AaPe
ABD Başkanı Bush'a Irak ile ilgili baskı artıyor
ABD Başkanı Bush'a Irak ile ilgili baskı artıyorFotoğraf: AP

Şu an ABD’de politika, Irak ve Irak savaşının ekseni etrafında dönüyor. Başkan Bush’un iki seneden fazla bir süredir devam eden Irak mücadelesi de ne bölgedeki İnsanları tam anlamıyla tatmin edebildi ne de kendi seçmenini. Amerika bu savaş sırasında 2000 den fazla askerini kaybetti. Irak dolayısıyla başı ağrıyanlardan biri de ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney. Çünkü Cheney’nin, kurmaylarından Lewis Libby, Nijer’den Irak’a uranyum sevkıyatı bulunduğuna ilişkin açıklamayı yapan CIA ajanının kimliğini dışarıya sızdırmakla suçlanıyor. Amerika tarafından tutuklulara uygulanan işkence ve insan hakları ihlalleri de başka bir tartışma konusu. Tüm bu olayların ayyuka çıkması, Irak savaşının gerçekten ne kadar gerekli olup olmadığı sorularını da bir kez daha gündeme getiriyor.

Bush’a tepki

Irak savaşının meşruiyeti hem ABD’nde hemde uluslararası kamuoyunda gittikçe daha fazla tartışılıyor. Savaşın mimarı Başkan Bush her gittiği yerde tepkilere maruz kalıyor. Eleştiriler sadece savaşla ilgili değil. Örneğin Bush son yaptığı Latin Amerika gezisinde, Birleşik Devletlerin, dünyanın farklı yerlerinde konuşlandırılmış hapishanelerinde tutuklu bulunan insanlara yapılan işkencelerle ilgili sorulara yanıt vermek zorunda kaldı. Bush, “Bizim tüm faaliyetlerimiz hak ve yasalar çerçevesinde sürdürülüyor. Biz işkence yapmıyoruz” ifadesini kullandı.

Gizli cezaevleri

Amerikalı gözlemciler bu soruları duydukça durumun vahametinin daha iyi fark ediyorlar. Ülkedeki Demokratlar ise bir atak hazırlığında. Senato seçimlerine bir yıl kala gerçeklerin su yüzüne çıkarılması için girişimlerde bulunmaya hazırlanıyorlar. Ebu Gureyb, Guantanamo ya da geçen hafta gündeme gelen, Amerikan Gizli Servisi CIA’in deniz aşırı yerlerde ve Doğu Avrupa’da varolduğu öne sürülen hapishanelerin durumu, ayrıca Başkan Yardımcısı Dick Cheney’nin CIA’i, işkence karşıtı yeni çıkarılacak yasadan muaf tutma isteği bir çok siyasetçiyi kızdırdı. Amerikalı Senatör Carl Levin, bu uygulamanın değiştirilmesi gerektiğini vurguluyor. Levin, “Eğer biz kendi standardımızı tutturamazsak, dünyaya da terörizmin yanlış bir şey olduğunu anlatamayız. Bizim müttefiklere ihtiyacımız var. Ebu Gureyb ve Guantanamo’daki olaylar yüzünden bu müttefik desteğini de kaybediyoruz” diye konuştu.

Savaş gerekçeleri sorgulanıyor

İşkence konusu ise Irak Savaşına giden yoldaki mozaiğin sadece küçük bir parçası. Savaşın başlamasından iki buçuk yıl sonra ABD’nde Irak politikası sorgulanıyor. Senatonun demokrat kanadından bazı politikacılar, Başkan’a bir mektup yazarak, savaş sebebi olarak gösterilen bilgilerle ilgili gerçekleri bilmek istediklerini dile getirdiler. Ayrıca Irak savaşıyla ilgili bir soruşturma komisyonu oluşturmak isteniyor. Senatör Levin, savaş gerekçesi olarak öne sürülen hata, yalan ve skandalların örgütlü bir senaryoya işaret ettiğini belirtiyor. Kurulacak soruşturma komisyonun gerektiğinde tüm hükümet yetkililerini sorguya çekebilecek serbestide olması gerektiğini savunuyor. Levin, “Bush yönetiminin savaş öncesi öne sürdüğü yanlış, eksik bilgi ya da abartılarak dile getirdiği sadece tek bir olay yok, burada bir senaryo söz konusu” diye konuşuyor.

Bush yönetimi her geçen gün Irak savaşı ve beraberinde getirdiği problemlerle ilgili soru yağmuruna tutuluyor. Bush zamanının çoğunu Washington’dan uzak çiftliğinde geçirmeyi tercih ediyor ama geçmişin gölgesi ve Amerikalıların “Bu savaşı gerçekten neden başlattık?” sorusu Teksas’a kadar uzanıyor.