ABD'de başkanlık yarışı erken başladı

ABD’de Demokratlar’ın lideri Howard Dean’in “Cumhuriyetçiler, beyaz Hristiyanların partisidir. Çoğu Cumhuriyetçi hayatı boyunca takdire değer bir işte çalışmamıştır” deyince kıyamet koptu. Dean’ın sert çıkışı siyasi cepheler arasındaki kutuplaşmayı kızıştırmaya yönelik olduğundan siyasi gözlemciler, bu sözlerin boşuna söylenmiş olamayacağını belirtiyorlar. Dean, aynı zamanda iktidar kanadını düelloya davet ederken son derece hesaplı davranıyor.

ABD Başkanı George Bush’un birinci başkanlık döneminde, liberallerin Irak savaşı ve eğitim reformu gibi konularda takındığı uzlaşmacı tavır, John Kerry’nin adaylığının hüsranla sonuçlanmasına yol açmıştı. Demokrat Parti muhafazakar kanadı yıpratabilmek şimdi için yeni yollar deniyor. 2006 yılında Temsilciler Meclisi ve Senato üyelerinin üçte biri yenilenecek. 2008 başkanlık seçim mücadelesi Dean’ın çıkışıyla oldukça erken başlamış oldu.

Hillary Clinton’ın şansı

2008 yılında ilk kez bir kadın adayın dünyanın bu en güçlü makamına uzanmaya çalışacağı anlaşılıyor. Demokrat Parti’nin favorisi Senatör Hillary Clinton olacak. Son kamuoyu araştırmaları Clinton’un seçilme şansının yüksek olduğunu gösteriyor. Hillary Clinton’un önceliklli hedefi ise yeniden New York Senatörlüğü’ne seçilmek. Kazanırsa, başkanlığa adaylığına koyacağına kesin gözüyle bakılıyor.

Bayan Clinton, kürtaj, eğitim ya da iç güvenlik gibi konularda muhafazakar seçmeni etkileyebilmek için ılımlı ifadeler kullanmaya özen gösteriyor. Clinton taraftarlarının gözünde yıldızlaşıyor, ama aşırı liberal sayılmasından ve tarafından aldatıldığı kocasına sadakat gösterdiği için çoğu Amerikalı’ya itici geliyor. Ünlü köşe yazarları, “Clinton’un adaylığı Demokrat Parti için felaket olur. Bu kadın hayatı boyunca kaybetmeye mahkumdur” tarzında değerlendirmeler yapıyorlar.

Bayanlar revaçta olduğundan Cumhuriyetçi Parti’de de Laura Bush ve Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’nin adaylıklarından söz ediliyor. Rice, durmadan aday olmayacağını söylüyor ama, muhafazakar, dindar ve çok iyi bir bilimci olduğu kadar sportmenliği ve piyano virtüözlüğü ile de göz dolduran Dışişleri Bakanı’nın ABD’nin ilk siyahi kadın başkanı olabileceğini söyleyenler az değil.

Erkek adaylar

Bayan aday furyası karşısında erkekler de boş durmuyor. Cumhuriyetçi Parti’nin en güçlü aday adayı Senatör John McCain. 2000 ön seçim kampanyası sırasında Bush’un gadrine uğrayan McCain 2008 için oldukça iddialı. Vietnam Savaşı’nda esir düşüp yıllarca işkence gören karizmatik Senatör, Bush’un Irak, sosyal güvenlik ve göç politikalarını açıkça eleştiriyor. Florida Valisi Jeb Bush da Beyaz Saray’ı ağabeyinden devralmaya çok hevesli. Cumhuriyetçiler’in iddialı adaylarından bir diğeri de eski New York valisi Rudolph Guiliani.

Demokratlar kanadında John Kerry’nin yeniden aday olup olmayacağı belli değil. Eski kuzey Carolina Senatörü John Edwards, eşi kanser hastalığını yendiği takdirde siyaset sahnesine döneceğini duyurmuştu. Eski NATO müttefik kuvvetler komutanı Wesley Clark da 2008’deki başkanlık mücadelesine hazırlanıyor ama, başkan adaylığı yarışını bir kadının kazanması ihtimali hiç bu kadar yüksek olmamıştı.