ABD Senatosu START Antlaşması'nı onayladı

26'ya karşı 71 oyla kabul edilen START Antlaşması, ABD Başkanı Barack Obama’nın dış politikadaki en büyük önceliklerinden birini oluşturuyor. Yedi ay önce imzalanan antlaşmanın Senato’da oylanması Cumhuriyetçiler tarafından aylardır geciktiriliyordu. Salı günü Senato’da bazı Cumhuriyetçi senatörlerin de desteğiyle, START antlaşması ile ilgili tartışma sürecinin kapatılması ve oylamaya geçilmesi karara bağlandı. ABD Başkanı Barack Obama, Kongre üyelerine seslenerek antlaşmanın önemini bir kez daha vurguladı.

Obama, “Kongre üyelerine, bu antlaşmanın yedi ay önce imzalanmış olduğunu ve 18 meclis oturumunda tartışıldığını hatırlattım. Bu antlaşma milletvekillerinin, güvenlik danışmanlarının, Demokrat olsun, Cumhuriyetçi olsun mevcut ve eski hükümetlerin savunma ve dışişleri bakanlarının desteğine sahip. Bu antlaşma ulusal güvenliğimiz açısından son derece önemlidir. Artık yürürlüğe sokmamız gerekiyor” şeklinde konuştu.

Kongre seçimlerinin rolü

Antlaşmanın yürürlüğe sokulmasının gecikmesinde, Kasım ayında yapılan Kongre seçimleriyle değişen meclis aritmetiğinin büyük rolü vardı. Mevcut Kongre’de antlaşmanın onaylanması için 67 oya ihtiyaç var. Obama’nın Demokrat Partisi’nin sandalye sayısı 58 olduğu için, en az 9 Cumhuriyetçi senatörün desteği gerekiyordu. Kasım ayındaki seçim sonuçları Kongre aritmetiğine yılbaşında yansıyacak. Cumhuriyetçiler, seçimlerde sandalye sayısını artırdığı için yeni senatoda Obama’nın 9 yerine 14 Cumhuriyetçi senatörün desteğine ihtiyacı olacaktı.

Obama oylama öncesi yaptığı açıklamada, Rusya ile işbirliğinin çok geniş kapsamlı etkileri olacağına dikkat çekti: “Yeni antlaşma olmadan Rusya ile ilişkilerimizde kaydettiğimiz ilerlemeleri tehlikeye atmış oluruz. Rusya ile ilişkilerde kaydedilen ilerlemeler, İran’a karşı katı yaptırımları hayata geçirmek, teröristlerin elindeki, nükleer silahlarda kullanılabilecek materyallerin güvenceye alınması ve Afganistan’daki birliklerimize yapılan sevkiyatta kilit önem taşıyor.”

Antlaşma, ABD ve Rusya’nın kullanıma hazır durumdaki nükleer başlık sayısının üst sınırını bin 550 olarak belirliyor. Taşıyıcı sistemler, füze, denizaltı ve uçak sayısı da ülke başına 800 olarak öngörülüyor. START Antlaşması’na, hangi partiye mensup olduğundan bağımsız olarak Washington’daki siyasi elit içinde büyük destek var. Bugün hala hayatta olan gelmiş geçmiş tüm Cumhuriyetçi dışişleri bakanlarının yanı sıra, ulusal güvenlik danışmanları, Savunma Bakanı Robert Gates ve Genelkurmay Başkanı Mike Mullen da START Antlaşması’nın bir an önce yürürlüğe sokulmasını istiyordu. Yurtdışından da destek büyüktü. Lizbon’daki NATO zirvesinde Almanya’dan Litvanya ve Norveç’e, Danimarka’dan Macaristan ve Bulgaristan’a üye ülkeler antlaşmanın bir an önce yürürlüğe girmesinden yana görüş bildirmişti.

Medvedev uyardı

Cumhuriyetçiler, START Antlaşması’nın, ABD’nin füze savunma sistemi planlarını genişletmesini engelleyeceği endişesini taşıyor. Ancak yapılmasını talep ettikleri değişiklik için Rus tarafıyla yeniden masaya oturulması ve müzakere edilmesi gerekiyor ki Rusya antlaşma üzerinde bir daha müzakereye oturmayacağını net bir şekilde açıklamıştı. START Antlaşması’nın yürürlüğe sokulması için Rusya da uzun süre bastırdı. Gerek Devlet Başkanı Medvedev gerekse Başbakan Vladimir Putin, ABD’nin antlaşmayı yürürlüğe sokmaması ve füze savunma sistemini tek taraflı olarak kurması durumunda yeni bir silahlanma yarışı başlayacağı tehdidinde bulundu. Medvedev, Lizbon’daki NATO zirvesinde, ABD ile planlanan işbirliğini övdü, ancak Rus parlamentosunun alt kanadı Duma’da yaptığı konuşmada uyarılarını da yineledi: “Tabii ki bu olumlu bir gelişme. Ama önümüzdeki on yılda başka alternatiflerimiz de var. Ya füze savunma sistemi konusunda uzlaşmaya varır ve eksiksiz bir ortaklık mekanizması oluştururuz. Ya da bu konuda yapıcı bir anlaşmaya varmayı başaramazsak, yeni bir silahlanma yarışı dönemi başlar.”

© Deutsche Welle Türkçe

Daniel Scheschkewitz - Christina Bergmann / Çeviri: Beklan Kulaksızoğlu

Editör: Murat Çelikkafa