1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

ABD, İnsan Hakları Konseyi'nde yer almıyor

Ajanslar7 Nisan 2006

Bush yönetimi, ABD’nin yeni kurulacak Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi'nde şimdilik yer almayacağını açıkladı. Amerikan yönetiminin kararını değerlendiren diplomatik çevreler, bu kararın ardında, BM Genel Kurulu’nda yeterli oyu alamama kaygısının yattığına işaret ettiler.

https://p.dw.com/p/Aa7U
ABD, yeni oluşturulan BM İnsan Hakları Konseyi'nde yer almayacağını duyurdu
ABD, yeni oluşturulan BM İnsan Hakları Konseyi'nde yer almayacağını duyurduFotoğraf: AP

ABD hükümet sözcüsü Sean McCormack, İnsan Hakları Konseyi'ne katılmadan önce „nasıl bir biçim alacağını görmek istediklerini“ söyledi. Washington yönetiminin Konsey’e diplomatik ve mali destek vermeye devam edeceğini kaydeden Amerikan hükümeti sözcüsü, Washington yönetiminin şimdilik „bekle ve gör“ politikası izleyeceğini belirtti.

ABD, BM İnsan Hakları Konseyi'nin hayata geçmesinin onaylanması için Mart ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda yapılan oylamada Konsey'in kuruluşu aleyhinde oy kullanmış, gerekçe olarak da insan hakları konusunda kötü sicili olan devletlerin Konsey'e üye olmasının engellenmesi için konulan engellerin yeterli olmamasını göstermişti. Amerika, genel kurulda yalnızca İsrail, Marşal Adaları ve Palau’nun desteğini alabilmişti.

Annan üzgün, Demokratlar kızgın

BM Genel Sekreteri Kofi Annan, Amerika’nın kararını üzüntüyle karşıladığını duyurdu. Annan, sözcüsü aracılığıyla yaptığı değerlendirmede, Amerikan hükümetinin insan hakları için yaptığı girişimlerin devam etmesini ve İnsan Hakları Konseyi'ni maddi olarak desteklemesini umduğunu ifade etti.

Amerikan Senatosu Uluslararası ilişkiler Komisyonu’nun Demokrat Partili kıdemli üyesi Tom Lantos ise hükümetin kararını sert şekilde eleştirdi. Lantos, Amerika’nın insan hakları alanında kaydetmiş olduğu mesafenin bu kararla darbe yediğini, Washington’un kendini izole etmeyi tercih ettiğini söyledi.

Amerikan yönetiminin kararını değerlendiren diplomatik çevrelerse, Washington’un İnsan Hakları Konseyi’nde yer almama kararının ardında, BM Genel Kurulu’nda yeterli oyu alamama kaygısının yattığına işaret ettiler. Bu çevrelere göre, konu, Amerikan Milli Güvenlik Kurulu’nda ele alındı ve bu ihtimal gözetilerek hükümete Konsey adayları arasında yer almama önerisi yapıldı.

İnsan Hakları Konseyi’ne eleştiriler

İnsan Hakları Konseyi, fazla siyasi bulunan ve sıkça eleştirilen BM İnsan Hakları Komisyonu'nun yerini alacak ve üyeleri doğrudan BM Genel Kurulu tarafından seçilecek.

İnsan Hakları Komisyonu üyeleri arasında Sudan, Libya, Zimbabve ve Küba gibi insan hakları ihlallerinin yaşandığı ülkelerin yer alması, Komisyon’a yöneltilen eleştirilerin başında geliyordu. Ancak komisyonun yerini alacak İnsan Hakları Konseyi adayları arasında şimdiye dek insan hakları sicili olumsuz herhangi bir ülke bulunmuyor.

Seçim 9 Mayıs’ta

BM İnsan Hakları Komisyonu'nun yerini alan 47 üyeli yeni İnsan Hakları Konseyi'nin seçimleri 9 Mayıs'taki genel kurulda yapılacak. Konsey, ilk toplantısını 19 Haziran'da gerçekleştirecek. Coğrafi temsil sistemi uyarınca Batı Avrupa ülkeleri, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’dan oluşan “Batı grubu” İnsan Hakları Konseyi’ne 7 üyeyi belirleyecek. Afrika ve Asya ülkeleri 13’er, Latin Amerika ve Karibik ülkeleri de 8, Doğu Avrupa’dan ise 6 temsilci yer alacak.

Şimdiye dek aralarında Almanya, Cezayir, Bangladeş, Pakistan, Çek Cumhuriyeti, Gürcistan, Macaristan, Ukrayna, Litvanya, Arjantin, Brezilya, Meksika, Peru, Nikaragua, Almanya, Yunanistan, Portekiz ve İsviçre’nin de bulunduğu 35 ülke adaylığını açıkladı. Konsey, genel kurula daha üst seviyede bağlı olması, yıl içinde daha sık toplanacak olması, adil coğrafi temsil ve üyelikle bağlantılı oy kullanma hakkı gibi eski Komisyon'a nazaran daha güçlü pek çok unsuru içeriyor.