TÜR 0104 Afghanistan Konferenz

ABD Başkanı Barack Obama’nın İran ile “yeni bir başlangıç” önerisinin ardından ilk somut adım Lahey’de atıldı.

Afganistan için düzenlenen uluslararası konferansta, ABD’nin Afganistan özel temsilcisi Richard Holbrooke ile İran’ın Dışişleri Bakan Yardımcısı Medhi Akhundzade ile kısa süreli olarak konuştu.

ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, bu temasın önceden planlanmadığını, Holbrooke ve İranlı yetkilinin kısa süreli ve samimi bir şekilde konuştuklarını ve “teması sürdürme” konusunda anlaştıklarını söyledi.

ABD'nin yeni stratejisine destek

Washington yönetiminin girişimiyle Hollanda, Birleşmiş Milletler ve Afganistan'ın ev sahipliğinde düzenlenen konferansa, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 72 ülke temsilcisiyle, bölgeyle ekonomik, siyasal ya da askeri ilişkisi bulunan uluslararası kuruluşlar katıldı.

ABD Başkanı Obama’nın Afganistan hakkında öngördüğü yeni strateji, konferansta destek aldı. Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, Obama’nın yeni bir söylem kullandığını ve bunu büyük bir memnuniyetle karşıladıklarını söyledi:

"ABD ve Başkan Obama, sivil angajmana daha büyük önem vereceklerini açıkladılar. Bu, Afganistan’da yeni işbirliği imkanları doğuruyor. Ama aynı zamanda eleştirel bir şekilde geriye dönüp bakmamız da gerekiyor.”

AB: Pakistan sürece katılmalı

Steinmeier, Almanya’nın Afgan silahlı kuvvetlerinin donanımı için 50 milyon euro destek sağlayacağını açıkladı. AB Komisyonu’nun Dış İlişkilerden Sorumlu Üyesi Benita Ferrero-Waldner ise, Afganistan konusunda Pakistan gibi komşu ülkelerin de sürece daha fazla dahil edilmesi önerisinin çok önemli olduğunu vurguladı:

"Kanımca, bu yeni bir başlangıç olacak, zira ilk kez tam anlamıyla kapsamlı ve komşuları içeren bir bakış açısı söz konusu.”

Karzai, bölgesel işbirliği istedi

Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai de BM'nin desteklediği geniş katılımlı uluslararası konferansta, ülkesinin terörizmin üstesinden gelmek için bölgesel işbirliğine ihtiyacı olduğunu söyledi. Karzai, konferansın açılışında yaptığı konuşmada, terörle mücadelede Afganistan'ın komşularının kilit önemde olduğunu belirtti:

"Afganistan'ın komşularının gerçek bir işbirliği olmadan, terörizme karşı zaferin sağlanamayacağı yolundaki mutabakatı memnuniyetle karşılıyorum. Demokratik bir seçimle iktidara gelen Pakistan hükümeti ile geliştirdiğimiz sıkı işbirliği, terörizmle mücadelede yerel bağlamda gösterdiğimiz çabalar açısından önemli bir yer tutuyor. Hem Afganistan’ın, hem de Pakistan’ın yakın dostu olan Türkiye’nin, iki ülke arasında güven ve işbirliğinin gelişmesinde oynadığı rolün de bugünkü buluşmada altını çizmek istiyorum.”

Karzai, ABD Başkanı Barack Obama'nın geçen hafta açıkladığı yeni Afganistan stratejisini de memnuniyetle karşıladığını tekrarladı. Obama yönetimi, 4 bini Afgan ordusunun eğitiminde görev yapmak üzere 21 bin ek asker gönderilmesi sözü vermişti.

Clinton’dan “şiddeti bırakın” çağrısı

Lahey'deki konferansa katılan ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ise, Afganistan'ı istikrara kavuşturmak için daha fazla uluslararası yardım istedi. Clinton, 2011'e kadar en az 134 bin kişilik Afgan askeri ve 82 bin kişilik Afgan polisinin oluşturulmasının desteklenmesi gerektiğini söyledi. Clinton, Taliban konusunda da şunları söyledi:

"Afganistan hükümetinin, El Kaide ve Taliban'ın aşırı unsurlarını, inandıkları için değil, umutsuzluktan örgüt saflarına katılanlardan ayırma çabalarını da desteklemeliyiz."

Bu durumun Taliban'ın yanında savaşanların çoğunluğu için geçerli olduğunu söyleyen Clinton, şiddeti bırakan Taliban militanlarına da zeytin dalı uzattı.

"Şiddete son vermeyi, El Kaide'den ayrılmayı ve anayasayı desteklemeyi kabul ederlerse, bu kişilere onurlu bir biçimde uzlaşma ve barışçıl bir topluma yeniden entegre olmanın teklif edilmesi gerek."

Clinton konuşurken ise, gözler ABD’nin davetini kabul ederek konferansa katılan İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Muhammed Mehdi Ahundzade’deydi. Ahundzade, ülkesinin, ABD'nin bölgedeki uyuşturucu ticareti ile mücadeleye destek verme çağrısına olumlu cevap verdiğini söyledi. İran'ın, Afganistan'ın yeniden inşasına ve gelişmesine yönelik projelerde de yer almaya hazır olduğunu belirten Ahundzade, Afganistan'a daha fazla yabancı asker gönderilmesi planlarına ise karşı olduklarını açıkladı:

“Yabancı birliklerin varlığı ülkedeki durumun iyileşmesine yardımcı olamadı ve görünüşe göre yabancı gücün genişletilmesi de işe yaramayacak. Askeri harcamaların, Afgan polisinin ve ordusunun eğitimine yönlendirilmesi gerek.”