ABD füzesavar için Polonya'ya bastırıyor

Washington, füzesavar kalkanının bir an önce temelini atabilmek için Varşova ve Prag yönetimlerine daha fazla baskı yapmaya başladı. Bu nedenle Polonya Başbakanı’nı Beyaz Saray’da zor bir randevu bekliyor. Bush yönetimi Amerikan füzesavar projesiyle ilgili müzakerelerin kısa zamanda tamamlanmasını istiyor. Komşu Çek Cumhuriyeti proje kapsamındaki radar tesislerinin topraklarında kurulmasını onaylamıştı. Füzesavar üssünün kurulabilmesi Polonya ile anlaşmaya varılmasına kaldı.

Ancak konuyu aceleye getirmeye niyetli görünmeyen Başbakan Donald Tusk, Polonya’nın güvenliğinin öncelikli olduğunu dile getiriyor. Tusk, “Şayet füzesavar sistemi Polonya’da kurulacaksa o zaman vicdan huzuruyla ‘ülkemizin güvenliği azalmadı, aksine arttı’ diyebilmeliyim. Bunu garanti edemediğim müddetçe müzakereler sürecektir” görüşünü dile getiriyor.

Kamuoyunun beklentisi

Başbakan Tusk, ABD’den somut olarak Polonya ordusunun modernizasyonuna katkıda bulunulmasını talep ederken, bu alanda ne kadar taviz kopardığından kamuoyu haberdar değil. Tusk’un partisi Liberal Demokrat Yurttaş Platformu üyeleri ise Washington’un şimdiye kadar yaptığı yardım önerilerinin beklentilerini karşılamadığını söylemekle yetiniyorlar.

Polonya Başbakanı Donald Tusk, füzesavar projesini pazarlık konusu yapmakla kamuoyunda büyük beklentiler hakim. Sol liberal Polonya gazetelerinden Trybuna’nın dış politika editörü Vieslav Debski, Başbakan’ın öne sürdüğü taleplerin iç politik nedenleri olduğunu belirterek, “Polonyalılar’ın çoğunluğu füze kalkanını istemiyor. Bu nedenle de Başbakan’ın projeyi büyütmemeye özen göstermesi akıllıca bir tutum. Müzakerelerde eşit bir ortak olduğunu gösterebilirse, Polonyalılar’ı ikna etmesi kolaylaşır” diyor.

Muhalefet Tusk’u eleştiriyor

Polonya Başbakanı’nın Washington ziyareti öncesinde muhalefet de eleştiriler yöneltiyor. Tusk’un selefi Yaroslav Kaçinski, Başbakan’ı Washington’a çelişkili sinyaller göndermekle itham ediyor. Diğer yandan Hak ve Adalet Partisi’nin iktidar yıllarında Amerikan dostu görünmeye özen gösteren Kaçinski, döneminde füzesavar projesiyle ilgili anlaşma hemen hemen imzaya hazır hale getirmişti. Amerika’nın dostluğuna muhtaç olduklarını söyleyen Hak ve Adalet Partisi’nin sözcüsü Adam Bielan, “ABD ile mümkün olduğunca sıkı ilişki kurmak bizim çıkarımıza. ABD güvenilir bir müttefik olduğumuz için bizi takdir ediyor. Füzesavar silahlarını ve birliklerini Polonya’da üslendirirse, bulunduğumuz bölgeye çok daha fazla önem verir” görüşünü dile getiriyor.

Ama bu Başbakan Tusk’a yetmiyor. Polonya Başbakanı, Beyaz Saray’daki randevuda elindeki zaman kozunu oynayacak. ABD Başkanı George Bush, görev süresi sona ermeden projeyi başarmak istiyor. Donnald Tusk da zaman baskısının Bush yönetiminin uzlaşma gönüllülüğünü arttırmasını umuyor.