141210 Holbrooke USA Nachruf
15 Aralık 2010Richard Holbrooke 60’lı yıların sonundan bu yana tüm demokrat başkanlara hizmet etti. Asya, Avrupa ve Ortadoğu’da krizlerde devreye girdi. En büyük başarısı, 1995 yılında Bosna savaşını sona erdiren Dayton Anlaşması’nın imzalanması oldu. Holbrooke bir televizyon kanalına o günleri şöyle anlatmıştı:
“Sanırım daha önce bu kadar güç müzakereler yapılmamıştı. 48 saat hiç uyunmadı. Bir yandan da insanlar ölüyordu ve üzerimizde büyük bir baskı vardı. Müzakereler üç ülke arasında yapılıyordu: Sırbistan, Bosna- Hersek ve Hırvatistan“
Annesi Alman
Richard Holbrooke 1993 ve 94 yıllarında ABD'nin Berlin büyükelçiliğini yaptı. Annesinin vatanı olan Almanya’da kurduğu bağları sık sık dile getirirdi: “Almanya’da çok dostum var.“
Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle, Amerikalı diplomatın ölümü üzerine yaptığı açıklamada da bu dostluğu vurguladı: “Richard Holbrooke’nin ölümü Almanya'ya çok iyi bir dostunu kaybettirdi. O değerli, başarılı bir diplomat ve politikacıydı. Ailesi ve yakınlarının acısını paylaşıyoruz. Richard Holbrooke’ye özellikle Afganistan stratejisinin yeniden şekillendirilmesine yaptığı katkılardan dolayı şükran borçluyuz. “
Amerikalı diplomat Richard Holbrooke’un pek çok dostu vardı ama çok çabuk da düşman edinirdi. Agresif, itibara düşkün ve talepkârdı. Dillere destan dik başlılığından korkulurdu ama bu özelliği ona pazarlık masasında puan kazandırırdı. Mesela NATO’nun genişlemesinde ya da ABD'nin Birleşmiş Milletler’e olan borçları gündeme getirildiğinde yaptığı gibi.
Holbrooke'nin ikna gücü
Federal Meclis'in Alman-Amerikan işbirliği koordinatörü Sosyal Demokrat Hans-Ulrich Klose, Dayton anlaşmasının imzalanmasını Holbrooke'nin ikna gücüne borçlu olunduğunu söylüyor: “O kavgalı tarafları adeta zorla masaya oturttu ve mutabakat sağladı. Bu çabası bugüne kadar bölgeye tam barışı getirmese de Yugoslavya’nın dağılmasından sonra başlayan savaşı sona erdirdi.„
Amerikan diplomasisinin önemli bir aktörünü kaybettiğini vurgulayan Hans-Ulrich Klose Holbrooke’nin ölmeden önce Afganistan’da üstlendiği görevin önemine dikkat çekiyor: “Bence Holbrooke iki ülkeyi yakınlaştırma çabasında doğru tutum sergiliyordu çünkü Pakistan’ın katılımı olmadan Afganistan’daki sorun çözülemeyeceğinin bilincindeydi.. Özellikle de aşiret bölgeleri Pakistan’da yer aldığı ve İslamabad yönetiminin kontrolü dışında olduğu için. Onlar da dahil edilmeliydi ve kanımca Holbrooke doğru atılımda bulunmuştu. O sorunun sadece askeri kuvvetle çözülemeyeceğini biliyordu. Sınırda yaşayan halkı savaş ve isyanlardan vazgeçirtmek için onlara daha iyi hayat şartları v kalkınma imkanı hazırlanması gerektiğini düşünüyordu.“
© Deutsche Welle Türkçe
Sabine Müller / Çeviri: Deniz Eğilmez
Editör: Ahmet Günaltay