AB Zirvesi’nin gündemi hazır

AB liderler zirvesi öncesinde dışişleri bakanları, Türkiye’nin Katılım Ortaklığı Belgesi’ni onayladı. Avrupa Komisyonu’nun 9 Kasım tarihinde sunduğu belgede geçtiğimiz hafta değişiklikler yapılmıştı.

Değişikliklerin en önemlisi, “Türkiye’den aralarında Kıbrıs Rum Cumhuriyeti’nin de bulunduğu tüm üye ülkelerle ilişkilerini bir an önce normalleştirmek için somut adımlar atması“ isteğiydi. Katılım Ortaklığı Belgesi’nin son metninde, ayrıca Türkiye’den tüm sınır sorunlarını şiddete başvurmadan çözmesi talep ediliyor.

Makedonya'nın statüsü

AB dışişleri bakanlarının zirve öncesi son hazırlık toplantısı, genişleme konusunda üye ülkeler arasındaki görüş farklılıklarını da bir kez daha gözler önüne serdi. Makedonya’ya üye adayı statüsü verilmesi konusunda yaşanan tartışmada uzlaşmaya varılamadı. AB Dönem Başkanı İngiltere’nin Dışişleri Bakanı Jack Straw AB'nin ''hazım gücünün'' ve genişleme konusunda ''aşırı süratin'' bazı üye ülkeleri endişelendirdiğini belirterek, konunun liderler zirvesine havale edildiğini açıkladı.

Makedonya’ya üye adayı statüsü verilmesini bloke eden ülke Fransa oldu. Fransa Dışişleri Bakanı Philippe Douste-Blazy bu tür bir adım atılmadan önce bir sonraki genişleme halkasıyla ilgili tartışılması gerektiğini söyledi. Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier’in de genişleme konusunda kapsamlı bir tartışma yürütülmesi talebinde Fransa’yı desteklediği belirtiliyor. Avusturya Dışişleri Bakanı Ursula Plassnik de Avrupa halklarının genişleme konusunda çekinceleri bulunduğunu belirterek dikkatli olunması uyarısında bulundu.

Rehn: Verilen sözler tutulmalı

Dışişleri bakanları, diğer yandan Balkanlar’da istikrar ve güvenliğin önemini de vurguladı ve bölgenin cesaret verici işaretlere ihtiyacı olduğunu belirtti. Avrupa Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn ise AB’nin verdiği sözleri tutması ve Balkanlar’ın batısındaki ülkelere perspektif vermesi gerektiğini söyledi.

Rehn, diğer yandan AB’nin de toparlanması gerektiğini vurgulayarak, “Yeni vaatler konusunda çok dikkatli davranıyoruz, ama verdiğimiz eski sözlere de bağlıyız“ şeklinde konuştu. Olli Rehn, Romanya ve Bulgaristan'ın 2007'de AB'ye katılımlarına ilişkin son kararın ise gelecek yıl alınacağını söyledi ve iki ülkenin yoğun reform çalışmalarını sürdürmelerini istedi.

İran ve İsrail

Dışişleri bakanları toplantısında, İran konusu da gündeme geldi. Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad’ın İsrail karşıtı açıklamalarının nükleer program konusundaki müzakereleri zorlaştıracağını belirtti. Almanya, ayrıca liderler zirvesinde İran’ı resmen kınayan bir karar çıkartılması için çabalıyor.

Bu arada AB dışişleri bakanları, İsrail'in yerleşim politikası ve güvenlik duvarına sert eleştiriler içeren Doğu Kudüs'le ilgili bir raporu yayınlamama kararı aldı. İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw, İsrail'de yaklaşan genel seçim nedeniyle raporun şimdi yayınlanmasının uygun olmayacağını, AB'nin seçim sürecindeki İsrail'in iç politikasına karışmak istemediğini belirtti.

Bütçe zirveye kaldı

AB liderler zirvesine havale edilen bir başka konu da bütçe tartışması oldu. İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw, 2007-2013 bütçesine ilişkin anlaşmazlığın sürdüğünü, hafta ortasında dönem başkanı olarak yeni bir öneri getireceklerini belirterek, yine de AB zirvesinde bir uzlaşmaya varılma olasılığının çok küçük olduğunu söyledi.