AB liderleri Türkiye kararını onaylıyor

Avrupa Birliği devlet ve hükümet başkanlarını bir araya getiren yılın son zirve toplantısı Brüksel’de başladı. AB dışişleri bakanlarının hafta başında aldıkları kararın ardından Türkiye konusunda tansiyonu düşen zirvenin ana gündem maddeleri AB’nin genişleme stratejisi, yasadışı göç, içişleri ve adaletle ilgili konularda Birlik kararlarının hızlandırılması ve işbirliğinin derinleştirilmesi, enerji ve iklim değişikliği ile AB Anayasası ile ilgili görüş alışverişi bulunuyor.

Türkiye konusu her ne kadar zirvenin gündeminden düşürülse de genişleme süreci ile ilgili olarak ön planda kalmaya devam ediyor. Zirve öncesinde bir araya gelen AB ülkelerinin muhafazakar hükümet başkanları ve üst düzey temsilcileri, Türkiye konusunda birbirlerinden uzak görüş bildirdiler.

“Her türlü opsiyon açık”

Fransa İçişleri Bakanı Ncolas Sarkozy, Türkiye’nin AB üyeliği konusunda Fransa halkının istekleri yönünde hareket edeceğinin altını çizerken, İsveç Başbakanı Fredrik Reinfeldt, Türkiye ile müzakerelerin “doğal olarak tam üyelik hedefiyle” sürdürülmesi gerektiği görüşünü savundu.

Muhafazakar hükümet başkanları toplantısında beliren görüş ayrılıklarını gidermek ve ortamı yatıştırmak için devreye giren Almanya Başbakanı Angela Merkel ise dışişleri bakanları düzeyinde alınan karara dikkat çekerek “varılan uzlaşma her türlü opsiyonu açık tutmaktadır” dedi. Avusturya Başbakanı Wolfgang Schüssel ise tam üyelik müzakerelerinin sonunda Türkiye’nin gerçekten tam üye olabileceğine ihtimal vermediğini bir kez daha dile getirdi.

Dışişleri bakanları, Türkiye’nin Gümrük Birliği’nden kaynaklanan yükümlülükleri gereği deniz ve hava limanlarını Kıbrıs gemi ve uçaklarına açmadığı gerekçesiyle müzakerelerin kapsadığı 35 başlığın sekizini dondurma kararı almış, ancak Türkiye’ye herhangi bir ültimatom verilmesinden kaçınmıştı.

AB sorunları

Zirvenin diğer önemli gündem maddesi genişleme. Nitekim Avrupa Birliği Komisyonu’nun başkanı Jose Manuel Barroso, bugün başlayacak Avrupa Birliği devlet ve hükümet liderleri zirvesinin başlıca hedeflerinden birinin birliğin, genişleme süreci üzerine yeni bir uzlaşıya varmak olacağını söyledi.

Bulgaristan ve Romanya'nın önümüzdeki yılın başında AB'ye katılımlarına son noktanın konulacağı zirve kararlarında, Birliğin genişleme stratejisiyle ilgili görüşlerin dile getirilmesi bekleniyor. Bu noktada üzerinde en çok tartışılan konu Birliğin “hazmetme kapasitesi” yerine “entegrasyon kapasitesi” denmesi.

AB Aralık Zirvesi gündemine taşınan diğer konular arasında yasadışı göç, içişleri ve adaletle ilgili konularda Birlik kararlarının hızlandırılması ve işbirliğinin derinleştirilmesi, enerji ve iklim değişikliği bulunuyor. Enerji ve iklim değişikliği konularının Mart ortasında planlanan AB zirvesinde tartışılacağı açıklığa kavuşurken, AB özellikle yasadışı göçün kontrol altına alınabilmesi için uluslararası işbirliğine ağırlık vermek istiyor.

Dış ilişkiler

Finlandiya Başbakanı Matti Vanhanen'in başkanlık edeceği AB Zirvesinde ele alınması beklenen dış ilişkiler konuları arasında ise Ortadoğu'nun ağırlık teşkil etmesi bekleniyor. İspanya, Fransa ve İtalya tarafından Filistin-İsrail sorununun kalıcı çözümü için geçen ay hazırlanan barış projesi, zirvede AB kararına dönüştürülmeye çalışılacak.

Derhal ateşkes yapılması, Filistinlilerin uluslararası toplumun tanıyacağı ulusal birlik hükümeti oluşturması, İsrail ile Filistin arasında tutsak değişimi konusunun çözümlenmesi, Gazze'de ateşkesi denetleyecek uluslararası bir misyon oluşturulması ve nihayetinde Ortadoğu barışı konusunda uluslararası konferans düzenlenmesi olarak 5 bölümden oluşan İspanya, Fransa, İtalya ortak projesi, kendilerine danışılmadığı gerekçesiyle İsrail tarafından bütünüyle reddedilmişti.

AB’nin dış politikaları açısından önemli noktalardan biri Almanya’ya Orta Asya konusunda yetki verilmesi. Zirvenin diğer hedefleri arasında Hırvatistan ile sürdürülen tam üyelik müzakerelerinin çabuklaştırılması, Makedonya, Sırbistan, Bosna-Hersek, Arnavutluk ile ilişkilerin şekillendirilmesi ve Kosova’nın statüsünün açıklığa kavuşturulması var.