AB, doğalgaz krizini şimdilik çözdü

Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, komisyon ve uluslar arası mali kuruluşlar ile birlikte Rus doğalgazının Ukrayna üzerinden Avrupa'ya transit ulaşımında ortaya çıkan krizin “önemli ölçüde” aşıldığını söyledi. Barroso, “Moskova-Kiev arasında yaşanabilecek muhtemel krizlerin Avrupalı tüketiciye yansıma riski belirgin şekilde azaltılmıştır” dedi. Barroso, “taraflar arasında varılan çerçeve anlaşmasının, birlik üyesi ülkeler ve tüketicilerin beklentisi olan doğalgaz güvencesini sağlayacağını” söyledi.

Uluslararası mali kuruluşlar kesenin ağzını açtı

Avrupa Birliği Komisyonu sözcüsü tarafından verilen bilgiye göre doğalgaz krizinde kredi açmayı taahhüt eden uluslar arası mali kuruluşların başında Dünya Bankası ile Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) geliyor. Bu yılın ekim ayına kadar her iki kuruluşun 570 milyon euro tutarında krediyi serbest bırakması bekleniyor. Ukrayna'ya kredi desteği sağlayan bir başka kuruluş olan Uluslararası Para Fonu (IMF) da Kiev'e 2 milyar 350 milyon euroluk kapsamlı bir kredi programı sunuyor. Moskova tarafından 7 Ağustos'a kadar süre tanınan Ukrayna, 455 milyon euro tutarındaki borcunu söz konusu krediler vasıtasıyla ödeme imkanı bulacak. Ukrayna'nın 2010 yılında da Avrupa Yatırım Bankası (EİB) ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası tarafından 640 milyon euroluk kredi desteği alması kararlaştırıldı.

Avrupa Birliği ülkelerinde tüketilen doğalgazın dörtte biri Rusya'dan geliyor. Rus gazının dörtte beşi de Ukrayna transit hatlarından geçerek Avrupa'ya ulaşıyor. AB Komisyonu tarafından görevlendirilen bir uzmanlar heyeti, perşembe gününden buyana Ukrayna'daki doğalgaz depolama koşullarını gözden geçiriyor. AB Komisyonu ile Ukrayna yetkilileri arasında varılan uzlaşma uyarınca, Ukrayna'nın milli doğalgaz kuruluşu Naftogaz'da sermaye artırımına gidildi. Brüksel, Naftogaz'ın Ukrayna iç piyasasında fiyatları belirlerken uluslar arası piyasalardaki gelişmeleri göz önünde tutmasını talep ediyor.

Putin'in tehdidi

Rusya Başbakanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın yeraltı depoları için gereken gazın parasını ödememesi halinde Avrupa'ya yönelik gaz sevkiyatını durdurma uyarısında bulunmuştu. Putin, ''Gazprom sadece ön ödemesi yapılan gazı verecek. Ukrayna, yeraltı depolarına gaz pompalanmaması halinde ihtiyacını karşılayamaz duruma gelecek ve transit gazdan çekmek zorunda kalacak'' demişti.

Putin'in Sözcüsü Dimitri Peskov da Ukrayna'nın yaz aylarında yeraltı depolarına gaz pompalaması gerektiğine dikkat çekmiş, yeraltı depolarının boş kalması halinde sonbahar ve kış aylarında Ukrayna'nın iki taahhüdünü yerine getiremeyeceğini kaydetmişti. Peskov, ''Hem transit geçiş sağlayacak, hem de iç tüketimini yapacak. Bu teknik açıdan maalesef mümkün olmayacak'' ifadelerini kullanmıştı.

Ocak ayındaki kriz Avrupa'yı dondurdu

Ocak ayında yaşanan büyük krizde Rusya, transit geçiş ülkesi Ukrayna’yı “doğalgazı çalmakla” suçlayarak vanaları kapatmış, birçok Orta ve Doğu Avrupa ülkesi soğukta kalmıştı. Bugün karşı karşıya kalınan sorun ise Ocak ayına göre biraz farklı.

Ukrayna’nın doğalgaz boru hattını doldurmak için Rusya'dan 20 milyar metreküplük gaz satın alması gerekiyor. Ancak bu gazı satın alacak yeterli kaynağı olmadığını söyleyen Kiev yönetimi, Batılı ülkelerden uygun koşullarda kredi talep ediyor. Boru hattının ve depoların zamanında gazla doldurulmaması durumunda, kış aylarında Avrupa’ya gaz pompalayacak miktara ulaşılamayacak ve hükümetler yeni bir kriz ile karşı karşıya kalabilecek.







NH/MÇ/DW/AFP