AB Anayasa krizini aşmaya çalışıyor
30 Mayıs 2005
AB Fransa'dan sonra şimdi Hollanda’da Çarşamba günü yapılacak referandumun sonucunu beklemeye başladı. Fransa’nın ardından, Hollanda’daki referandumdan daha güçlü bir ‘hayır’ çıkması bekleniyor. Bu sonuç AB’nin çaresizliğini bir kat daha arttıracak. Ardından Brüksel, 16-17 Haziran tarihlerinde toplanacak Avrupa devlet ve hükümet başkanları zirvesine kilitlenecek. Liderler bu zirvede krizden çıkış yolunu bulmaya çalışacaklar. Ancak bu buluşmanın sorunları çözeceği de şüpheli.
B Planı yok
Komisyon, AB’nin bir ‘B planı’ olmadığına ısrarla dikkat çekiyor. Brüksel, şimdilik Fransa’da ikinci bir referandumun yapılması üzerinde durmuyor. Bu sonucun AB’nde domino etkisi yaratmayacağı, iki fire hariç, diğer AB ülkelerinde 2006’ya kadar Anayasanın kazasız belasız onaylanacağını umud ediyor. Böylece, Fransızlar'ın da belki ilerde fikir değiştirmesi mümkün olabilecek. Anayasa’nın 25 ülkenin beşte dördü tarafından onaylanması ise, krizin atlatılmasına yardımcı olacak. Çünkü, Anayasanın yürürlüğe girmesi için 25 ülkenin de onayı istense de, Anayasa metnine iliştirilen, 30 numaralı deklarasyonda, birliğin beşte dördünün metni onaylaması durumunda, AB Konseyi’ne, bir çözüm bulmak üzere başvurulacağından bahsediliyor. Bu da, istendiği takdirde çoğunluğun onayı durumunda, Anayasanın yine de yürürlüğe girmesini mümkün olacağı anlamına geliyor.
Türkiye’nin endişesi
Bu kriz ortamı, ‘AB’nin Türkiye ile 3 Ekim tarihinde başlaması öngörülen tam üyelik müzakerelerini etkiler mi? AB Komisyonu sözcüsü Françoise Le Bail, ‘Türkiye’nin üyelik süreci ile AB Anayasası arasında hiç bir bağlantı olmadığının altını çizdi. Müzakerelerin başlamasına ilişkin kararın en yüksek düzeyde alınmış olduğunu belirtti. Ama AB’ni sarsan bu ciddi kriz yine de Türkiye için endişe verici. Nitekim kulislerde, AB’nin Haziran Zirvesi’nde, Türkiye ile ilgili verilecek mesajın bu açıdan oldukça önemli olacağı belirtiliyor. Gözlemciler "Zirve sırasında Fransız Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, 'Anayasaya hayır'ın sorumlularından biri olarak Türkiye’yi gösterir ve Alman Hristiyan Demokratları, Almanya’daki erken seçimler öncesinde, Türkiye’yi kampanya malzemesi yaparlarsa, o zaman sorunla karşılaşılır. Müzakereler tehlikeye girer’ yorumları yapılıyor.