30.11.2011 - Avrupa basınından özetler

İsviçre'de yayımlanan Tagesanzeiger gazetesi İran'daki protesto gösterisini "kışkırtma" olarak değerlendiriyor:

"Gösteri daha önceden ilan edilmişti. İran rejimi kendi siyasî ayak takımını doğru zamanda durdurabilirdi. Buradan çıkarılacak sonuç şu: Tahran kışkırtıcı girişimlerde bulunarak gerginliği tırmandırmaya çalışıyor. Bunun gerekçeleri de zaten belli: İranlılar, İngiltere'nin son yaptırım kararlarına, aydınlığa kavuşturulamayan sabotaj eylemlerine tepki veriyor. Nükleer anlaşmazlıkta tıkanıklık uzun zamandır devam ediyor, İsrailliler sadece atom bombasını düşünüyor ve askerî müdahaleyle tehdit ediyor. Tahran'ın ise sıkıntılarına yenileri ekleniyor. En önemli Arap müttefiki Suriye'deki rejim sendeliyor. Tahran her cepheden kendini baskı altında hissediyor. Ve ağır hatalar işliyor."

Fransız Le Figaro gazetesi de Suriye'deki durumu mercek altına alıyor:

"Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad kanlı diktatörlüğünü istikrara kavuşturmayı başarabilirse, bundan en çok yegane müttefiki İran memnuniyet duyacak. Irak'taki son ABD askerlerinin çekilmesinden faydalanan İran İslam Cumhuriyeti, Afganistan'ın batısından Akdeniz'e kadar uzanan nüfuzunu pekiştirdi. Şam ve Şii Hizbullah denetimindeki Lübnan da bu alan içinde. Bölgedeki büyük güçlerin Esad rejiminin tecrit edilmesinde fikir birliği içinde bulunmasının nedeni de bu. Suudi Arabistan, Türkiye ve Ürdün, Suriye'de rejim değişikliği istiyor. Esad ise sadık adamlarının gaddarlıklarına izin vererek sadece kaçınılmaz düşüşünü geciktirmeyi umuyor. Suriye halkının çektiği acıların sona erdirilmesinin zamanı çoktan geldi. Öncelikle Suriye, ama aynı zamanda tüm Ortadoğu için."

Norveç'te 77 kişinin ölümüne neden olan aşırı sağcı saldırgan hakkındaki bilirkişi raporu tartışma yarattı. İsveç gazetesi Dagens Nyheter, Breivik'in cezaî ehliyeti bulunmadığına ilişkin sonucu eleştiriyor:

"Anders Behring Breivik'in hasta olduğu ilan edildi. Psikiyatristlerden oluşan bilirkişi heyetinin kapsamlı raporunun kamuoyuna sunulan özeti böyle. Ancak bu sonuç Norveçlileri tatmin etmeye yetmedi. Breivik'in cezaî ehliyeti bulunmadığı sonucu bir sürpriz ve aynı zamanda tartışmalı. Ayrıca bazı açılardan da anlaşılması güç. Breivik'in, Norveç'in kurtarılması ve Norveçlilere bir disiplin programı uygulanması için kendini seçilmiş bir kişi olarak görmesi gibi saplantılı düşünceleri, psikiyatristlerce böyle sınıflandırıldı. Bu, Hitler'i andırıyor. Hitler'i, etrafındakileri ve 30'lu yılların sonlarında Alman seçmenin büyük çoğunluğunun düşünce şeklini. Ama belki onlar da hastaydı."

Norveç gazetelerinden Aftenposten'da yer alan yorum ise şöyle:

"22 Temmuz'daki saldırılar, bundan doğrudan etkilenen herkeste hala derin travmalara neden oluyor. Uygun bir yargı süreci, saldırıların devamındaki ve toplumda oluşan terör şokunun giderilmesindeki en önemli aşama. Saldırganın cezalandırılamayacak olması birçok kişi için acı verici. Breivik'in yıllar boyu bu saldırıya hazırlık yaptığı ve bu süre içinde de gayet normal bir yaşam sürdüğü bilinirken, şimdi cezaî ehliyetinin olmamasını anlamıyorlar. Hem de suç işlerken gayet soğukkanlı olabilme yeteneğine de sahipken.."

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Hülya Köylü

Editör: Beklan Kulaksızoğlu