12 bin yıllık Anadolu Almanya'da

Türkiye 2007 yılında arkeolojik zenginliğini dünyanın farklı ülkelerinde sergilemek için atağa geçti. Bu yıl bazı Avrupa kentleri ile Japonya ve Güney Kore’de bu amaçla toplam yedi sergi açılacak. Bunlar arasında üzerinde en fazla konuşulanı ve en eski dönemi anlatanına Almanya’nın Karlsruhe kenti ev sahipliği yapıyor. 12 Bin Yıl Önce Anadalu: İnsanlık Tarihinin En Eski Anıtları sergisi Türkiye'deki 11 müzeden getirilen eserleri kapsıyor. Bu eserler arasında, Urfa’da Göbekli Tepe kazılarında bulunananlar özel bir önem arz ediyor.

Türkiye Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Orhan Düzgün sergi hakkında şunları söylüyor: “Göbekli Tepe sadece bir örnek. Şu an Türkiye’nin 140 bölgesinde antik kazılar devam ediyor. Bunların 110 tanesi bizim yerli kazılarımız. Müze müdürlüğü ve bakanlar kurulu kazısı şeklinde nitelendirdiğimiz kazılar. Yaklaşık 40 tanesi de yabancı kazılar. Yani yurt dışından gelen arkeolog ya da bilim adamlarının başlatmış olduğu kazılar. Özellikle Alman arkeologlar bizim açımızdan çok önemli. Yaklaşık 40 kazının 10 tanesi Alman arkeoloji profesörleri ve bilim adamları tarafından yürütülmekte. Göbekli Tepe’deki kazılar Prof. Klaus Schmidt tarafından yürütülmekte. Oradaki kazıların bugüne kadar sadece yüzde 1.5’u gün yüzüne çıkarılabildi. Önümüzdeki yıllarda buraya ayrılan bütçenin daha arttırılarak, buradaki eserlerin daha fazla günyüzüne çıkarılması ve hem Türkiye, hem de dünyadaki ziyaretçierin teşhirine sunulmasını amaçlamaktayız.“

Göbekli Tepe'nin önemi

İnsanları 12 bin yıl öncesine götüren 386 eserin gösterildiği sergi, ziyaretçilere Anadolu’da neolitik dönemde avcılıktan tarıma geçişe 'tanıklık etme' fırsatı veriyor. Sergide çanak kaplardan delici ve kesici aletlere, yazıtlardan mücevherlere kadar çok sayıda eser yer alıyor. Sergideki eserlerin çoğu Şanlıurfa’nın Örencik köyü yakınlarındaki Göbekli Tepe’deki kazılarda bulunmuş.

Göbekli Tepe’de 1996 yılında başlayan ve önümüzdeki yıllarda da devam edecek olan arkeolojik kazılarda, dünyanın ilk tapınak tepesi tespit edilmişti. İlk kez 1963 yılında İstanbul Üniversitesi ve Chicago Üniversitesi’nden görevlilerin yüzey araştırmaları sırasında fark edilen Göbekli Tepe'deki kazı çalışmalarını, 1996 yılından itibaren Şanlıurfa Müzesi ve Berlin Alman Arkeoloji Enstitüsü ortaklaşa yürütüyor. Göbekli Tepe’de bulunan eserler, anıtsal heykel ve kabartmalar, karmaşık bir sosyal düzenin, en eski madenciliğin Güneydoğu Anadolu'da ortaya çıkıp, başka bölgelere yayıldığını göstermesi bakımından önemli.