05.01.2006 - Avrupa basınından özetler...

Avrupa basınında bugün Rusya - Ukrayna arasındaki doğalgaz ihtilafı ve Avrupa’nın enerji politikaları yine geniş şekilde yer alıyor. Ayrıca Almanya'nın Baden Württemberg Eyaleti’nde başlatılan ve 30 sorudan oluşan vatandaşlık testiyle ilgili tepkiler, İsrail ve Filistin’de seçimler öncesi durum ve ekonomik özgürlük endeksine dair haber ve yorumlar dikkat çekiyor.

Şimdilik tatlıya bağlandığı açıklanan Rusya-Ukrayna doğalgaz anlaşmazlığının Avrupa’da neden olduğu yankılar Avrupa basınında ilk sıralarda yer alıyor. İhtilaf, Avrupa Birliği’nde bir yandan enerji tartışması başlatırken diğer yandan Rusya’ya dair kuşkuları artırdı. İsveç’te yayımlanan Dagens Nyheter’in yorumu:

„Rusya ile Ukrayna arasındaki doğalgaz savaşı Rusya’nın galibiyetiyle sonuçlandı. Rusya kışın ortasında vanaları kapatarak birkaç ay sonra sandık başına gitmeye hazırlanan Ukrayna’da siyasi dengeleri etkilemeye çalıştı. Uluslararası toplum, Rusya lideri Vladimir Putin’e enerjiyi bir silah olarak kullanmaktan çekinmediği için tepki göstermeli.“

Litvanya’nın Respublika gazetesi, Rusya’nın 2006 yılına neden böyle adım atma gereği duyduğunu soruyor. Gazetenin vardığı yanıtlar özetle şöyle:

„Putin’in izlediği siyaseti çözmek o kadar zor bir iş değil. Bunun için Moskova-Kiev arasındaki ilişkileri uzun uzadıyla incelemek de gerekmiyor. Kremlin açısından geçerli olan, neo-stalinist mantıktır. Rusya, komşularını etki alanları ve geçiş bölgeleri olarak iki ana sınıfa ayırmakta. Ukrayna vakası Avrupa açısından uyarıcı olmalı, Moskova’ya olan enerji bağımlılığının tehlikeli seviyeye çoktan ulaştığının ayırdına varılmalı.“

Hollanda gazetesi, De Volkskrant da Avrupa Birliği ülkelerinin Rusya’ya enerji alanında bağımlılığına dikkat çekiyor ve birlikte hareket etmeye çağırıyor. Gazete, Rusya’ya karşı Brüksel merkezli ortak tutum geliştirilmesi gereğini savunuyor.

İsviçre’de yayımlanan Neue Zürcher Zeitung, doğalgaz krizinin Rusya’nın güvenilir ortak imajına büyük zarar verdiğini, bu olayın ardından uluslararası toplumda Rusya’nın yeni konumunun tartışılacağına dikkat çekiyor. Aynı konuya değinen İspanyol El Pais de krizin her iki tarafının da varılan uzlaşmayla durumu kurtardığını, Avrupa’nın krizden çıkaracağı dersin ise enerji alanında değişik kaynaklara yönelme gereği olduğunu yazıyor.

Almanya'da yeni yılla birlikte Baden Württemberg Eyaleti’nde başlatılan yeni bir uygulama tartışılıyor. Eyalet yönetimi, Alman vatandaşlığına geçmek isteyenleri dünya görüşlerini öğrenmek ve Alman Anayasası’nın anlayışına uyup uymadıklarını anlamak için 30 sorudan oluşan bir teste tabi tutuyor. Tartışmayı aktaran Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi, bu tür vicdan testlerinin geçmişte yaşanan deneyimlerde de görüleceği üzere bir sonuç sağlamayacağını yazıyor. Gazete, uygulamanın Alman Anayasası’nı da ihlal ettiğini kaydediyor.

Frankfurter Allgemeine Zeitung Gazetesi, Heritage Vakfı’nca yayınlanan „Ekonomik Özgürlük Endeksi“ne yer vermiş. Araştırmada toplam 161 ülke, ticaret politikası, vergi politikası, hükümetin ekonomiye müdahalesi, para politikası, sermaye akımları ve doğrudan yabancı sermaye yatırımları, bankacılık, ücret ve fiyat kontrolları, mülkiyet hakları ve kara borsa kriterleri gözetilerek sınıflandırılmış. Endeks, Almanya’yı ilk kez ekonomik açıdan „özgür“ ülkeler arasında değerlendirmiş. Almanya „özgür“ 20 ülke arasına girerken, Türkiye ekonomik özgürlüğü kısıtlı 73 ülke arasında sayılıyor.

Süddeutsche Zeitung gazetesi ise Filistin’de bu ayın sonunda, İsrail’de de Mart ayında parlamento seçimleri yapılacağını hatırlatıyor. Gazetenin yorumu özetle şöyle:

„Seçimler öncesi hem İsrail hem de Filistin’de gün ışığına çıkan yeni yolsuzluk skandalları, siyasetin üzerinde bir kara leke gibi duruyor. Yolsuzluk iddiaları, Ortadoğu barış sürecini de olumsuz şekilde yansıyor. Aslında Filistinliler’in 1993 yılında imzalanan Oslo barış anlaşmasından bu yana ikinci kez genel seçimlerde oy kullanıp kullanamayacakları, seçimlere üç hafta kalmasına karşın hala belirsizliğini koruyor. Filistin lideri Abbas, seçimlerin ertelenebileceğini duyurdu. Gazze Şeridinde yabancılar kaçırılıyor, Birleşmiş Milletler ve özerk yönetimine ait binalar silahlı kişiler tarafından basılıyor, Gazze Şeridi her geçen gün daha fazla kargaşaya boğuluyor. Filistin Başkanı Abbas ise Körfez ülkelerini dolaşıyor ve seçimlerin ertelenebilmesi için siyasi destek arayışını sürdürüyor.“