02.07.2009 - Avrupa basınından özetler

Çeşitli Avrupa gazetelerinden derlediğimiz basın özetlerine Fransız Dernieres Nouvelles d'Alsace gazetesinin Irak konulu yorumuyla başlıyoruz:

“Ordu ve polisin farklı mezheplere bağlı milislerden oluşması bakımından, ülkenin istikrar ve bütünlüğünü kimse garanti edemez. Irak, Afganlaşma tehlikesiyle karşı karşıya. Amerikan ordusunun ne yapacağı merak konusu. Üslerini gerçekten terk edecek mi? Başkan Barack Obama’nın yeni politik çizgisi bu beklentiye ters düşüyor. Sadece kaybedilen askerler değil, eski Başkan Bush’un açtığı Haçlı seferine bütün dünyada anlam verilememesi nedeniyle de Irak ABD’nin kâbusu olarak kalacaktır. Hürriyet ve insan haklarının öncülüğünü yapanlar işkenceyi meşrulaştırıp Guantanamo’yu yarattı. Bu, sadece ABD’nin değil, bütün Batı’nın alnındaki kara lekedir. Askeri bakımdan bu savaşın kazanılması hayaldi. Irak serüveni ahlaki bakımdan yüzyılımızın felaketleri arasına girmiş, siyasi bakımdan da tam bir bozgunla sonuçlanmıştır.”

Budapeşte’de yayımlanan Macar gazetesi Nepszabadsag ‘Petrol, doğalgaz ve şiddet’ başlığını verdiği yorumunda şu görüşlere yer veriyor:

“Musul ve Kerkük'ün bereketli petrol sahasına komşu olan Kürtler, Irak’ın toprak ve yer altı zenginliklerinin paylaştırılmasıyla hasretini çektikleri vatanlarına kavuşmak için sabırsızlanıyor. Amerikan işgalinin sona ermesine Şii ve Sünni Arap kardeşleri kadar sevinemiyorlar. Saddam tarafından en çok kendileri ezildikleri için koruyucu bir kuvvetin olmasını istiyorlar. Ama dünyayı para döndürüyor. Bağdat yönetimi petrol ve doğalgaz ihracatının merkezi hükümetin iznine bağlanmasında ısrar ediyor. Bu nedenle Araplarla Kürtler arasındaki sürtüşme artıyor. Kürt bölgelerindeki bombalı saldırılarda yüzlerce kişi ölüyor. Tesadüfün de böylesi.”

Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de yayımlanan Hufvudstadsbladet adlı gazetenin Amerikan birliklerinin Irak'tan çekilmesini konu alan yorumu özetle şöyle:

“Iraklıların, yerleşim bölgelerinde güvenliği sağlama sorumluluğunu devraldıklarına sevinmeleri normal. Ama son günlerin yüksek can kaybına yol açan bombalı saldırıları bunun kolay olmayacağını gösteriyor. 130 000 Amerikan askeri de Ocak ayındaki genel seçimlere kadar Irak’ta kalacak. Amerikan işgalinin başladığı 2003 yılından bu yana halk grupları arasındaki uyuşmazlıklar arttı. Aradaki uçurumu siyasi çözümlerle kapatma görevi Irak yönetimine düşüyor. Bu kolay olmayacak ve zaman alacak.”

Avrupa Birliği Konsey dönem başkanlığını ay başında İsveç’e devreden Çek Cumhuriyeti’nin Lizbon Antlaşmasını ne zaman onaylayacağı merak konusu. La Presse de la Manche adlı Fransız gazetesi antlaşmanın altına imzasını koymayı şimdiye kadar ret eden Devlet Başkanı Vaclav Klaus ile Alman Anayasa Mahkemesi kararına şu satırları ayırmış:

“Vaclav Klaus şanssız. Ülkesindeki Avrupa şüphecisi partiler seçimde ağır darbe aldı. Devlet başkanı Çek seçmenin bu tercihini dikkate almak zorunda. Alman Anayasa Mahkemesi antlaşmanın ülke Anayasası’yla bağdaşmadığına hükmetseydi Lizbon Antlaşması’nı imha etmiş olurdu. Önemli olan, Mahkeme'nin antlaşmayı Anayasa’ya aykırı bulmayan bir karar almış olmasıdır.”

Luxemburger Wort gazetesi Konsey başkanlığı döneminde İsveç’i zor görevlerin beklediğini yazıyor:

“Bundan bir yıl önce gerçi İngiltere ve ABD’de ekonomik büyümenin yavaşladığı söylenmekteydi ama dünya ekonomisini yapısal çöküntünün beklediğini kimse tahmin edememişti. Kriz başladığından beri sanayi ülkeleri reel ekonominin kredi darboğazına sıkışıp kalmaması için kurtarma programları uyguluyor. İsveç, 27 üye ülkenin ortak ekonomi ve bütçe politikaları uygulamasını sağlayabilecek mi? Siparişlerin düşmesi yüzünden işsizliğin rekor düzeye çıkacağı sonbahar aylarında AB en zorlu sınavlarından birini verecek.”



Derleyen: Ahmet Günaltay

Editör: Murat Çelikkafa