Şii – Kürt – Amerikan ittifakında çatlak

Irak’ta 2003 yılının ilkbaharında başlayan Amerikan işgali, Şiileri, Kürtleri ve Amerikalıları bir araya getirdi. Bu ittifakın ortak hasmı, Sünniler’in egemen olduğu eski rejim ve Baas Partisi’ydi. Son günlerde şiddetlenen bayrak tartışması, Şii – Kürt ittifakının yavaş yavaş çatırdamaya başladığını ortaya koyuyor. Kürt grupların, Saddam Hüseyin diktatörlüğünün bir simgesi olarak değerlendirdikleri Irak bayrağının artık kuzey vilayetlerinde asılmayacağını ilan etmesi, bunun bir göstergesi.

Irak Başbakanı Nuri El Maliki, bu çıkışa, “Irak’ta tek bir bayrak, Irak bayrağı geçerlidir” sözleriyle tepki gösterdi. Kürt özerk yönetimi lideri Mesut Barzani de El Maliki’ye “gerekirse kendi bağımsız devletimizi kurarız” diye tehdit etti. Barzani’nin gerginliği daha da artıran beyanatı, bazı Sünni siyasetçilerin, “Irak’ın bölünmesini gerekirse silah kullanarak engelleriz” şeklinde uyarıları dile getirmelerine neden oluyor. Kürtler’in bir başka güçlü ismi, Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani de Irak için yeni bayrak önerisiyle tartışmayı yumuşatmaya çalışıyor.

Şiiler ve Amerikalılar ters düştü

Saddam döneminde uzun yıllar yönetimde hak ettikleri şekilde temsil edilmeyen Şiiler bugün iktidar mekanizmasının pek çok noktasında görev alıyor. Ancak Şiiler ve Amerikalılar arasında başlayan tartışma, Irak’taki koalisyonun bir başka çatlağını meydana getiriyor. Göreve geldiği ilk günlerde Washington yönetimini sert şekilde eleştiren Irak Başbakanı Nuri El Maliki, Irak Ordusu’nun sahip olduğu hakların genişletilmesini talep ediyor.

Buna göre Amerikan Ordusu istihbarat faaliyetleri, hava kuvvetleri ve panzerleriyle Iraklılar’a destek veren bir pozisyona, yani daha arka plana çekilecek. Amerikalılar, yalnızca Irak güvenlik güçleri yetersiz kalınca devreye girecek. Ancak El Maliki hükümetinin bu talebi, Amerikan yönetimince “kabul edilebilir” bir talep olarak değerlendirilmiyor.

Özellikle Şii gruplar tarafından dile getirilen “Irak topraklarında suç işleyen Amerikalı askerler Irak mahkemelerinde yargılansın” isteğine de sıcak bakmıyor. Irak’ta yaşanan muhtelif olaylar nedeniyle halen pek çok Amerikan askeri Amerika’da yargılanmaya devam ediyor. Bu davaların arasında kamuoyunda büyük yankı yaratan ve Amerikalı askerlerin tecavüzüne uğrayan bir kız çocuğunun ailesiyle birlikte kurşuna dizildiği Mahmudiye davası da yer alıyor.

İç savaş uyarısı

Bu arada Irak’ta önü alınamayan şiddet her ay daha fazla can almaya devam ediyor. Amerikan Savunma Bakanlığı’nca yayımlanan bir raporda Irak’taki mevcut koşulların ülkeyi iç savaşa sürükleyebileceği uyarısında bulunuluyor. Amerikan Başkanı George Bush ise hafta sonu yaptığı açıklamada Amerikan askerlerinin Irak’tan çekilmeyeceği görüşünü tekrarladı. Amerikan Başkanı Bush, “Irak kendini savunabilir hale gelinceye kadar bu ülkede kalmaya devam edeceğiz. Aksi halde Irak’ı teröristlerin eline teslim etmiş oluruz” dedi.