Öğrenci hareketinin "Kızıl Rudi'si"

Rudi Dutschke, Alman sol öğrenci hareketi için efsanevi bir isim. Geniş demokrasi ve siyaset kültürüyle 68 kuşağının "hararetli" öğrenci lideri olarak kabul edilen Dutschke, 28 yaşındayken yaşadığı suikast girişimi sonrası ailesiyle birlikte Almanya’yı terk etmişti. Saldırı Dutschke'nin vücudunda ağır hasar bıraktı ve “Kızıl Rudi” olarak da tanınan öğrenci liderinin ara sıra bayılma nöbetleri geçirmesine neden oldu. Yıllarca Avrupa’nın farklı ülkelerinde yaşayan Dutschke, 30 yıl önce, 24 Aralık 1979’da yine geçirdiği bir nöbet sonrası hayatını kaybetti.

Bundan 40 yıl önce, 1960’lı yıllarda, çok sayıda genç, hitabet yeteneğine sahip olan karizmatik görünümlü Rudi Dutschke’yi, taleplerini Alman toplumuna duyurması için seçmişti.

Eşi Dutschke'yi anlattı

İsyan, Almanya’nın sokaklarında dalgalanıyordu. Sosyalist Alman Öğrenci Birliği adına konuşan Dutschke, kendisi ve diğer göstericilerin, Alman toplumunda var olduğunu düşündüğü kusurları dile getiriyordu: Demokratik olmayan reformların üniversiteler ve topluma zorla kabul ettirildiğinden ve hükümette önemli görevlere gelen eski Nazilerin riyakârlığından bahsediyordu.

Eşi Gretchen Dutschke-Klotz, Rudi Dutschke’nin bu harekete öncülük etmek için hem gerekli zekâya hem de tatlı dilliliğe sahip olduğunu belirtiyor:

"Çok enerji dolu bir insandı. Diğer insanlar için endişeleniyordu. Onları zor durumda görünce, yardım etmek istiyordu.”

Dutschke, 1965'te öğrenci hareketlerine öncülük eden Sosyalist Alman Öğrenci Birliği’ne katıldı. Onlar sadece Almanya’da olanlardan memnuniyetsizlik içerisinde değildi, dünya genelinde ABD’nin Vietnam’daki savaşını protesto edenlerle de aynı görüşü paylaşıyorlardı.

Suikast girişiminde ağır yaralandı

Öte yandan Dutschke, Sovyet tarzı komünizme de inanmıyordu. Birçok kişi 68 hareketinin, Almanya’daki tutumu değiştirmekte başarılı olduğu görüşünde. Tabii ki bunun bir bedeli de vardı. 1967 yılında öğrenci Benno Ohnesorg, Berlin’deki gösteriler sırasında polis tarafından vurularak öldürülmüştü.

Zamanla Dutschke de muhafazakâr basın tarafından özellikle de Axel Springer’in sahibi olduğu Bild gazetesince hedef gösterilmeye başlanmıştı. Öğrenciler daha sonra bu gazeteyi, liderlerine karşı nefret tohumları ekmekle suçladılar. Eşi o dönemler duyduğu endişeyi şöyle dile getiriyor:

"1967 Noel'inde, biri kilisede Rudi’ye saldırdı. Adamın bir bastonu vardı, onunla Rudi’ye vurmaya başladı. Diğer insanlar gelip Rudi’yi tuttular. Bu nedenle ne kaçabildi ne de kendini savunabildi. Bu adam Rudi’yi öldürebilirdi. Ve bu, bir kilisenin içinde gerçekleşti. Çok çirkin!”

Geçirdiği nöbet sonucu öldü

Şiddet dalgası büyüdü. 11 Aralık 1968’de sağ görüşlü olduğu savunulan Josef Bachmann adlı biri, öğrenci liderini vurdu. Dutschke, beynine isabet eden kurşunlar sonrası ağır yaralandı. Daha iyi tedavi için eşi ve iki çocuğuyla önce İtalya’ya sonra da İngiltere’ye gitti.

Sonunda Danimarka’ya yerleştiler ve 1971’den 1979’a kadar orada yaşadılar. Dutschke tekrar okula devam ediyordu; ayrıca yurt dışından Alman Yeşiller Partisi’ne de katılmıştı. Almanya’ya dönmeye ise korkuyordu. Dutschke, uğradığı saldırı sonrası sara nöbetleri geçirmeye başlamıştı. Sonuncusu 1979 yılında Noel arifesinde banyoda gerçekleşti. Küvette boğulan Dutschke, suikast girişiminden 11 yıl sonra hayatını kaybetti.

© Deutsche Welle Türkçe

Louisa Schaefer / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Hülya Köylü