Çocuklara "savaş oyunu"

Açıklanan rapora göre, 2001 ile 2004 yılları arasında en az 20 ülkede meydana gelen silahlı çatışma ya da savaşlarda çocuklar aktif olarak cephede mücadele ediyor. BM Güvenlik Konseyi, çocukların istismar edilmesini sık sık eleştirdiği, ancak sadece 6 ülkeye karşı önlem alındığı da belirtiliyor.

Yardım Örgütü ”Terre des Hommes”dan Andreas Rister uluslararası caimaya yönelik eleştirisini dile getirirken, bazı olumlu değişikliklerin de kaydedildiğini, ama birçok bölgede durumun daha da kötüleştiğini belirtti. Rister, ”Afganistan, Angola ve Sierra Leone’de yıllar süren iç savaşlar sona erdi. Toplam 40.000 dolayında çocuk asker özgürlüğüne kavuştu. Ancak aynı zamanda ne yazık ki, Fildişi Sahili, Sudan ya da Liberya gibi ülkelerde binlerce çocuk askere alındı" dedi.

Hükümetlere çağrı

2004 yılı Dünya Çocuk Askerler Raporu’nda savaş ya da silahlı çatışmaların hüküm sürdüğü 20 ülkede hükümetlerin çocukların istismar edilmesini önlemede ya isteksiz ya da başarısız olduğu vurgulandı. Bu nedenle çocuklara yardım ve insan hakları örgütlerinin çağrıları özellikle hükümetlere yöneltildi ve çocukların askere alınmasını önlemeleri, askerlik yapmış olan çocukların ise topluma yeniden kazandırılmaları talep edildi.

2002 yılında kabul edilen BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne ek protokol ile 18 yaşından küçük çocuk ve gençlerin savaşa katılmaları yasaklanmıştı. Bağımsız toplum örgütleri, 2004 yılı raporunun tanıtılması vesilesiyle yaptıkları açıklamalarda, yasaklama kararının hayata geçirilmesini istediler.

Af Örgütü’nün çabaları

Uluslararası Af Örgütü’nden (Amnesty International) Susanne Baumann, örgütün özel bir aksiyon ile bazı ülkelerde başarılı olduklarını anlattı. Baumann, her bir ülkeyi seçtiklerini ve Ulusalarası Af Örgütü üyeleri ile ilgi duyan herkesin bu ülkeye mektuplar yazarak, BM Güvenlik Konseyi’nin ek protokolünü imzalamalarını talep ettiklerini belirtti.

Baumann, ”Örneğin Ağustos’da ayın ülkesi Bolivya idi. Tüm üyelerimizi ve kamuoyunu, Bolivya hükümetine çok sayıda mektup yazmaya çağırdık. Bolivya Adalet Bakan Yardımcısı yanıt vererek, taliplerin dikkate alındığını, protokolü imzalama sürecinin başladığını açıkladı" diye konuştu.

Bazı ülkelerde hükümetler çocukları doğrudan askere almasa da çocukları savaşmaya ya da öldürmeye zorlayan milis güçlerini destekliyorlar. Bu ülkeler arasında Kolombiya ve Zimbabve de bulunuyor. Bu ülkelerde hükümetler, isyancı grupların safında savaştığından kuşkulandığı çocuklardan baskı ve işkence yoluyla bilgi almaya çalışıyor. Örneğin, Kongo’da birçok çocuk adil olmayan yargılamalar sonucu idama mahkum edildi. Burundi, Endonezya ya da Nepal’de çocuklar ”askeri temizlik operasyonu” kapsamında öldürüldü ya da Çeçenistan’daki gibi ortadan kayboldu.