Çek Cumhuriyeti Lizbon Antlaşmasının ayak bağı oldu

Çek Cumhuriyeti yılbaşında AB Konsey dönem başkanlığını Fransa’dan devralacak. Uzun süre bu orta Avrupa ülkesinin en sevilen politikacısı olan Devlet Başkanı Vaclav Klaus AB aleyhindeki demeçlerinden dolayı ülkesinde sert bir şekilde eleştiriliyor. Çekler’in yarısı Devlet Başkanı’nın AB’ni hedef alan sözleriyle ülkenin dış itibarını zedelediği görüşünde. Eleştirilere kulaklarını tıkayan Vaclav Klaus ise önümüzdeki hafta yeni bir gövde gösterisi yapmaya hazırlanıyor.

Çek basınının tavrı değişiyor

Yer ve tarih belli. 25 Kasım Salı günü Çek Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi’nde, Vaclav Klaus’un en sevdiği konu olan Lizbon antlaşmasıyla ilgili bir dinleme yapılacak. Devlet Başkanı bizzat görüş bildirebilmek için toplantıyı erteletmişti. Klaus bu randevuda Lizbon antlaşmasına neden karşı olduğunu anlatacak. Çek Cumhurbaşkanı halkın büyük bölümünün anlaşmayla ilgili endişelerini paylaştığından emin olabiliyordu. Ancak son haftalarda öncelikle büyük günlük gazetelerin yorumları değişmeye başladı.

Devlet Başkanı’nı tutan bir partinin lideri olan Mirek Topolannek’in başbakanlığındaki Çek hükümeti de Lizbon antlaşmasının onaylanmasından yana. Ama Vaclav Klaus, Çek Cumhuriyeti’ne egemenliğini kaybettireceği gerekçesiyle anlaşmaya karşı çıkarak hükümete ters düşmüş oluyor. Anayasa dış politika yetkisini kesin çizgiyle ayırmış değil. Başbakan kadar devlet başkanı da bu alanda söz sahibi olabiliyor. Ancak Klaus’un AB anlaşmasına karşı çıkması, halkın da tepkisini çekiyor. Çekler’in yarısı devlet başkanının ülkenin itibarına zarar verdiği kanaatinde. İrlanda ziyareti sırasında Lizbon aleyhtarları ile yaptığı buluşmanın ardından kullandığı sözler de ülkesinde oldukça yadırganmıştı.

Şimdiye kadar Çek Cumhurbaşkanı’na sempati duyan gazeteler bile artık Vaclav Klaus’u, ‘Avrupa’nın marjinal bir figürü’ olarak tanımlıyor. Antipatisini ülkesinin çıkarlarına tercih etmesi ve dış ziyaretlerinde hükümeti zor durumda bırakacak demeçler vermesi her dört Çek’ten üçü tarafından eleştiriliyor.

Vaclav Klaus’un açıklamaları

Çekleri endişelendiren neden belli. Yılbaşında Prag yönetiminin AB Konsey dönem başkanlığı sırası geliyor. Muhalefetteki sosyal demokratlar bile, önlerindeki önemli altı ay nedeniyle iktidarla siyasi ateşkes yaparken Vaclav Klaus dönem başkanlığına gölge düşürecek açıklamalar yapmaya devam ediyor.

Lizbon antlaşmasının yıl sonuna kadar onaylanması ihtimalinin hemen hemen ortadan kalkmasından da Vaclav Klaus sorumlu. Çek Cumhurbaşkanı Anayasa Mahkemesi’ndeki buluşmayı iki hafta erteleterek parlamento takvimini kilitlemiş oldu. Çek lider İrlanda ziyaretinde dikkatleri üzerinde toplayıp Lizbon anlaşmasının onaylanmasını sabo etmekle, bir taşla iki kuş birden vurmuş oldu. Anayasa Mahkemesi’ndeki görüşmeye asık suratla gitmeyeceği, kesin.